افزایش نرخ رشد ماهانه نقدینگی

آمار جدید حکایت از این دارد که «نرخ رشد ماهانه نقدینگی» در مردادماه، به میزان 2.7 درصد بوده و نسبت به نرخ‌های زیر 2 درصدی چهار ماه نخست سال، افزایشی شده است. علاوه بر این، روند کاهشی «نرخ رشد سالانه نقدینگی» که از دی ماه سال گذشته تا تیرماه سال‌جاری تداوم یافته بود، در مرداد ماه متوقف شده است. با توجه به اینکه دولت جدید در میانه‌های مرداد بر سر کار آمده و رییس کل جدید بانک مرکزی نیز در روزهای ابتدایی شهریورماه منصوب شده است؛ می‌توان نرخ رشد 2.7 درصدی نقدینگی در مرداد ماه را به عنوان آخرین کارنامه عملکرد دولت احمدی‌نژاد در خصوص «شاخص‌های پولی» در اقتصاد ایران تلقی کرد. نقدینگی در آستانه 500 هزار میلیارد براساس آخرین برآوردها، مانده نقدینگی در پایان مرداد ماه امسال به 492 هزار میلیارد تومان رسیده است. پیمان قربانی، مدیر اداره بررسی و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی با اعلام این خبر به فارس، افزود: این میزان نسبت به عدد 460 هزار میلیارد تومانی اسفند سال گذشته، 6.8 درصد رشد نشان می‌دهد. قربانی افزود: همچنین این متغیر پولی در مقایسه با مرداد سال 91، حدود 25 درصد رشد داشته است.حجم نقدینگی در مرداد ماه سال گذشته 392 هزار میلیارد تومان بوده است. وی خاطرنشان کرد: رشد نقدینگی در پنج ماه ابتدایی سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته 3.2 درصد کاهش داشته و این موضوع نشان می‌دهد بانک مرکزی طی این مدت سیاست کنترل نقدینگی را در دستور کار خود قرار داده است. به گفته مدیر اداره بررسی و سیاست‌های اقتصادی میزان رشد نقدینگی در اردیبهشت ماه 466 هزار و 852 میلیارد تومان، خرداد 472 هزار و 837 میلیارد تومان و مرداد ماه هم عدد به دست آمده 492 هزار میلیارد تومان است. البته تاکنون بانک مرکزی آمار مشخصی از میزان نقدینگی در پایان تیرماه ارائه نکرده بود. اما پیش از این، «دنیای اقتصاد» در گزارشی با استناد به گزارش ارائه شده از سوی رییس‌جمهور، میزان نقدینگی موجود در اقتصاد کشور در پایان تیرماه را معادل 479 هزار میلیارد تومان مشخص کرده بود. البته گزارش‌های جدید و منتشر شده به نقل از بانک مرکزی نیز، رقم مشخص شده از سوی «دنیای اقتصاد» مبنی بر حجم 479 هزار میلیارد تومانی نقدینگی در تیرماه را تایید می‌کند. رسیدن رقم نقدینگی به 492 هزار میلیارد تومان در مرداد ماه به این معنا است که در صورت افزایش 8 هزار میلیارد تومانی این شاخص در شهریورماه، رقم آن برای نخستین بار از آستانه قابل توجه «پانصد هزار میلیارد تومان» خواهد گذشت. به عبارت دیگر، در صورتی که حجم نقدینگی در شهریور ماه تنها به میزان 1.6 درصد افزایش یابد (عددی که با توجه به نرخ رشد مرداد چندان دور از دسترس نیست)، اقتصاد کشور برای اولین بار شاهد نقدینگی 500 هزار میلیارد تومانی خواهد بود. عبور «رشد ماهانه نقدینگی» از دو درصد با توجه به اینکه حجم نقدینگی در پایان تیرماه به میزان تقریبا 479 هزار میلیارد تومان رسیده بود، آمارهای تازه در خصوص رسیدن رقم این متغیر به 492 هزار میلیارد تومان در پایان مردادماه، مشخص می‌کند میزان نقدینگی موجود در اقتصاد ایران در مرداد ماه با افزایشی تقریبا 13 هزار میلیارد تومانی، رشد ماهانه‌ای معادل با 2.7 درصد را تجربه کرده است. این موضوع حاکی از افزایش «نرخ رشد ماهانه نقدینگی» در مرداد ماه است. با پایان سال گذشته و آغاز سال جدید، نرخ رشد ماهانه نقدینگی در سطوح پایین‌تری نسبت به مقادیر سال گذشته خود نوسان می‌کرد. به طوری که در چهار ماه ابتدایی سال جدید، نرخ رشد این متغیر در سطوح کمتر از دو درصد قرار داشت. آمار جدید از افزایش نرخ رشد ماهانه نقدینگی و عبور آن از سطح دو درصد حکایت دارد. بر اساس گزارش‌های پیشین، در فروردین‌ماه رقم نقدینگی در سطح مربوط به مقدار آن در پایان اسفند ماه سال قبل متوقف مانده بود. به طوری که با رشدی به میزان صفر درصد (که در چند سال گذشته کم‌سابقه بوده است)، در همان سطح حدودا 460 هزار میلیارد تومانی پایان اسفند سال گذشته، در فروردین ماه تقریبا ثابت مانده و حتی با آمار دقیق‌تر به میزان اندکی، کاهش نیز یافته بود. بر اساس گزارش‌ها، در فروردین ماه رقم نقدینگی با 200 میلیارد تومان کاهش نسبت به اسفند، از تقریبا 460 هزار و 700 میلیارد تومان به تقریبا 460 هزار و 500 میلیارد تومان نزول کرده بود که افت بسیار ناچیزی به میزان 0.04 درصد را نشان می‌داد. در اردیبهشت‌ماه، اما روند تغییرات نقدینگی مجددا افزایشی شد. هر چند نرخ رشد ماهانه آن با کمترین سطح نرخ رشد نقدینگی در ماه‌های سال 1391، برابر بود. بر اساس آمارها، میزان نقدینگی در پایان اردیبهشت‌ماه سال‌جاری به رقم تقریبا 466 هزار و 900 میلیارد تومان رسید که نسبت به حجم آن در پایان اردیبهشت‌ماه، افزایشی به میزان 6 هزار و 400 میلیارد تومان را نشان می‌داد. نرخ رشد ماهانه نقدینگی در اردیبهشت‌ماه، در حدود 1.4 درصد محاسبه شده بود. در خرداد ماه تا حدودی از میزان نرخ رشد ماهانه نقدینگی کاسته شد و این رشد به حدود 1.3 درصد در این ماه کاهش یافت. حجم نقدینگی پایان خرداد با تقریبا 6 هزار میلیارد تومان افزایش نسبت به پایان اردیبهشت‌ماه، به حدود 472 هزار و 800 میلیارد تومان رسید. در تیرماه نیز نرخ رشد ماهانه نقدینگی در حوالی نرخ رشد خرداد و به میزان 1.3 درصد محاسبه شده بود و حجم نقدینگی نیز در این ماه، با افزایشی به میزان 6 هزار و دویست میلیارد تومان، رقمی حدود 473 هزار میلیارد را ثبت کرده بود. بنابراین، پس از نرخ رشد صفر درصدی نقدینگی در فروردین‌ماه، نرخ رشد 1.4 درصدی در اردیبهشت‌ماه و نرخ رشد 1.3 درصدی نقدینگی در خرداد و تیرماه، نرخ رشد این متغیر با رسیدن به عدد 2.7 درصدی در پنجمین ماه این سال، برخلاف روند چهار ماهه نخست این متغیر حرکت کرده است. پایان روند نزولی «رشد سالانه نقدینگی» افزایش نرخ رشد ماهانه نقدینگی در مرداد ماه، با رساندن آن به سطوح 492 هزار میلیارد تومانی همچنین باعث افزایش «نرخ رشد سالانه نقدینگی» شده است. «نرخ رشد سالانه نقدینگی» از دی ماه سال گذشته تا تیرماه سال‌جاری، روند کاهشی در پیش گرفته بود و با شش ماه کاهش ماه به ماه، از نرخ 33.7 درصدی در دی ماه به نرخ 23.6 درصدی در تیرماه تنزل یافته بود. بر اساس آمارهای جدید، نرخ رشد سالانه نقدینگی در مردادماه مجددا افزایشی شده و به رقم 25.2 درصد در این ماه رسیده است. البته با توجه به اینکه دولت جدید از نیمه‌های مردادماه رسمیت یافت و رییس کل جدید بانک مرکزی (به عنوان نهاد مسوول در کنترل متغیرهای پولی) در دولت یازدهم نیز در تاریخ سوم شهریورماه منصوب شده، می‌توان تغییرات صورت گرفته در میزان نقدینگی در مردادماه را نتیجه مستقیم سیاست‌های دولت پیشین قلمداد کرد. البته به گفته برخی از کارشناسان، آثار سیاست‌های دولت پیشین تا چندین ماه پس از روی کار آمدن دولت جدید به صورت غیر مستقیم در متغیرهای اقتصادی بروز خواهد یافت و به همین دلیل، حداقل تا دوره‌ای یکساله نمی‌توان انتظار به نتیجه نشستن سیاست‌ها و اصلاح متغیرهای اقتصادی را از دولت جدید داشت.