آیا ثبات نرخ ارز دستوری است؟

به گزارش سایت طلا، هفته قبل در حالی برای بازار ارز آغاز شد که تحت تأثیر سیگنالهایی از کاهش تحریمها و آمادگی اوباما برای دیدار با رئیس جمهور کشورمان از ارزش دلار 165 تومان کاست، اما در ادامه بازار روندی عادی به خود گرفت و با دور شدن دلالان و سفته بازان از این بازار، تقاضای واقعی با تعدیل قیمتها جایگزین آن شد. براساس این گزارش، شوک بعدی که دلار را بعد از 4 روز نوسان در سطحی پایین تر از سه هزار تومان، به بالای این رقم کشاند و تا 3150 تومان پیش برد، سخنان رئیس بانک مرکزی در خصوص اعلام کف قیمتی بود که در روز چهارشنبه بازار را با نوسان شدید قیمتها و بی ثباتی روبرو کرد تا جائیکه تا ساعت 2 تقریباٌ هر 15 دقیقه یک بار قیمت ارزها عوض می شد. این گزارش حاکیست، در روز شنبه بازار ارز شاهد سقوط قیمتها بود بطوریکه هر دلار 165 و هر یورو 180 تومان ریزش قیمتی داشتند و با بهای 2905 و 3960 تومان و هر پوند و درهم امارات با کاهش 170 و 42 تومان، با قیمت 4770 و 800 تومان به فروش رسیدند. بنابراین گزارش، از روز یکشنبه آرامش جایگزین نوسان قیمتها در بازار ارز شد و تقاضای واقعی با تعدیل قیمتها، دلالان و سفته بازان را از این بازار دور و دلار با نوسان جزئی در سطح 2930 و 2935 تومان در افت و خیز بود. اما در روز چهارشنبه با سخنان رئیس کل بانک مرکزی در خصوص اعلام کف قیمتی، بازار ارز با قیمتهای هیجانی و بی ثباتی روبرو شد که این نوسان در حدی بود که هر 15 دقیقه یک بار بازار با قیمتهای گوناگون مواجه و دلار تا سطح 3150 تومان پیش رفت یعنی رشد 220 تومانی. هر چند در ادامه فعالیت بازار قیمتها تعدیل شد و دلار تا بهای 3060 تومان پایین آمد اما بازار شاهد سرازیر شدن دلالان و بخش بالایی از تقاضا شد. در غروب این روز یورو و پوند به بهای 4140 و 4900 تومان و درهم امارات به 840 تومان دست یافتند. شایان ذکر است، در روز پنج شنبه بازار ارز با نوسان کاهشی قیمتها مواجه شد که در نهایت دلار و یورو با افت 20 و 50 تومانی به 3040 و 4110 تومان دست یافتند. ارزش پوند و درهم امارات هم 20 و 7 تومان کاهش و قیمتشان در سطح 4880 و 833 تومان بسته شد. سخنان رئیس کل بانک مرکزی در مورد "کف قیمت بودن دلار" واکنشهای متفاوتی را در پی داشت و موافقان و مخالفان در مورد این سخنان موضع های متفاوتی گرفتند. در این بین مخالفت نمایندگان مجلس با اظهارات رئیس کل بانک مرکزی قابل توجه است. در این بین احمد توکلی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در نامه‌ای انتقادی به رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: جنابعالی در واکنش به کاهش روزانه نرخ ارز در بازار، موضع شگفت آوری گرفتید که نه با وظائف قانونی شما و نه با مصالح مردم، با هیچ کدام سازگار نبود. ارسلان فتحی پور رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در این زمینه ضمن انتقاد از سیف تأکید کرد: هیچ کسی حق ندارد جلوی کاهش قیمت ارز و سکه را بگیرد. وی تصریح کرد: انتظار نداشتیم آقای سیف چنین صحبت‌هایی را مطرح کند چون همه می‌دانند که تقاضا و عرضه نرخ ارز را مشخص می‌کند و نمی‌توان گفت که ارز نباید از فلان قیمت کمتر فروخته شود. کاتب سخنگوی کمیسیون در مورد سخنان رئیس کل بانک مرکزی گفت: در زمانی که همگرایی و امید برای مردم ایجاد شده بود چه لزومی برای این سخنان بود، و اگر منظور ایشان ثبات بود باید ریال رشد می کرد بعد اعلام ثبات ارز را مطرح می کردیم.

در این بین سخنان جمشید عدالتیان استاد دانشگاه و عضو هیات نمایندگان اتاق ایران نیز قابل توجه است که عنوان کرد سخن رئیس کل بانک مرکزی موجب نوسان بیشتر شد نه ثبات، و بازرگانان و تجار دست نگه داشتند که ببینند بالاخره وضع دلار چه می شود. اما موافقان سخنان اخیر سیف، خارج شدن ارز از خانه ها و ورود به چرخه بازار و تولید، و ثبات ارز را مطرح می کنند. صمد کریمی رئیس اداره کل مبادلات ارزی بانک مرکزی، بانک مرکزی را طبق وظیفه ذاتی خود مسئول ثبات بازار ارز می داند که باید از نوسانات شدید جلوگیری کند. گفتنی است طبق قانون فقط یک ارز در کشور وجود دارد و آن ارز رسمی است که توسط بانک مرکزی اعلام می شود، چرا رئیس کل باید در مورد ارزی غیر رسمی و ثبات آن سخن به میان آورد؟ و همچنان این سئوال باقی است که چرا آقای رئیس کل اینگونه و با این روش به فکر ثبات ارز افتاد، آیا روش بهتری برای کنترل بهای دلار در بازار آزاد نبود؟