تأکید دولت بر عدم کاهش نرخ ارز

قیمت دلار با رشد حدود 8 درصدی نسبت به روز قبل، از قیمت 3090 تا 3150 تومان در گردش بود. اما در روزهای گذشته کاهش ناگهانی قیمت دلار که در آن عناصر غیراقتصادی دخالت بیشتری از متغیرهای اقتصادی داشتند، باعث شد برخی معادلات و برنامه‌ریزی بنگاه‌ها از تعادل خارج شود. بر این اساس، کارشناسان و فعالان اقتصادی ایران معتقد بودند همان‌طور که جهش قیمت دلار در ایران آسیب‌ساز بوده است، کاهش شدید آن نیز می‌تواند برنامه‌های اقتصادی دولت و رشد صادرات را به هم بزند. به همین دلیل، ولی‌الله سیف، رییس‌کل بانک مرکزی روز سه‌شنبه در نشست صبحانه کاری اتاق بازرگانی ایران در جمع خبرنگاران اعلام کرد قیمت دلار در بازار به کف رسیده است و کاهش بیشتر قیمت آن (از 2900 تومان) منطقی نیست. وی در پاسخ به «اعتماد» که آیا ارزش دلار به ریال ایران باز هم کاهش می‌یابد؟ گفت: به نظر می‌رسد دلار بیشتر از این ارزان نخواهد شد. سیف خاطرنشان کرد: کاهش نرخ تبدیل دلار به ریال باید منطق اقتصادی داشته باشد تا بتوان بر آن تکیه کرد و اگر چنین نباشد، منطقی نیست. مهر تایید در همین حال، مقام‌های دیگر بانک مرکزی نیز مهر تایید روی نرخ 3000 تومانی دلار زدند و این نرخ را منطقی دانستند. غلامعلی کامیاب، معاون ارزی بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که چه نرخی برای دلار در بازار مناسب است؟ گفت: نرخ فعلی دلار در بازار برای این ارز مناسب است. وی با بیان اینکه بانک مرکزی به دنبال تک نرخی شدن ارز است، افزود: این امر به معنای ثابت بودن نرخ ارز نیست. معاون ارزی بانک مرکزی با تاکید بر اینکه نرخی که بازار تعیین می‌کند، بهترین نرخ برای ارز است، تصریح کرد: این نرخ ناشی از انتظاراتی است که در مردم ایجاد شده است؛ در عین حال عرضه و تقاضا تعیین‌کننده قیمت‌ها در بازار ارز است. به گفته کامیاب، نباید دیدگاه ثابت به نرخ ارز داشته باشیم. اگر نرخ ارز در یک دالان باریک‌تر نوسان داشته باشد، می‌توان گفت که به ثبات رسیده است و نرخ ارز اکنون به حدود 2900 الی 3000 هزار تومان رسیده که نرخ خوبی است. وی در پاسخ به این سوال که انتظاراتی در بین مردم شکل گرفته که نرخ ارز باز هم کاهش می‌یابد، آیا این امر درست است؟ گفت: باید ببینیم چه تحولاتی رخ می‌دهد، اما کاهش بیشتر نرخ ارز و نوسانات شدید هم به نفع کشور نیست. معاون ارزی بانک مرکزی با اشاره به اینکه کاهش نرخ هم جزو نوسانات است، خاطرنشان کرد: در وضعیت ثبات نرخ ارز مردم می‌توانند برای سرمایه‌گذاری، تولید و دادوستد تصمیم‌گیری کنند. دنبال افزایش نرخ ارز نیستیم در مقابل اظهارات مقامات بانک مرکزی، محمدباقر نوبخت، سخنگوی هیات دولت در حاشیه جلسه علنی هیات دولت اعلام کرد سیاست دولت درباره اقتصاد و وضعیت اقتصادی خانواده‌ها کاملا شفاف است و بهبود وضع معیشتی خانواده‌ها، یکی از اهداف اقتصادی دولت است. ثبات اقتصادی زمینه‌یی است که ما می‌توانیم بر اساس آن سرمایه‌گذاری کنیم. وی ادامه داد: متاسفانه اقتصاد ما در سال‌های گذشته تحت‌تاثیر نوسانات نرخ ارز ثبات خود را از دست داده است. بانک مرکزی به عنوان مقام مسوول درباره نرخ ارز به دنبال ثبات بازار ارز است و با ثبات بخشی نوسانات می‌توانیم نرخ تعادلی را مشخص کنیم. به گفته نوبخت، براساس بررسی‌ها، قیمت نرخ ارز می‌تواند حول و حوش 3000 تومان باشد؛ البته ما با افزایش تولید و همچنین درآمد به دنبال نرخ واقعی ارز هستیم. وی متذکر شد: در بحث نرخ ارز غیر از عرضه و تقاضاهای واقعی یک عرضه و تقاضایی وجود دارد که سودجویانه است که می‌تواند در تعیین نرخ ارز تاثیرگذار باشد. سخنگوی هیات دولت ادامه داد: گروهی به دنبال سودجویی در بازار هستند، اما ما باید با جلوگیری از این امر به دنبال ثبات بازار باشیم. هم‌اکنون 450 هزار میلیارد نقدینگی در این بخش وجود دارد که می‌توان آن را به جای اینکه به سمت بازار ارز برد به سمت بازارهای دیگر هدایت کرد. نوبخت با اشاره به اینکه دولت نسبت به قیمت نرخ ارز و ثبات آن حساس است، گفت: اگر قیمت ارز مقطعی پایین بیاید و بعد دوباره افزایش یابد، برای اقتصاد خوب نیست و‌‌ همان‌طور که باید با افزایش ارز به صورت مقطعی با حساسیت برخورد شود، باید با پایین آمدن غیرمنطقی و مقطعی آن نیز برخورد کرده و نسبت به آن حساس باشیم، زیرا ما به دنبال برگرداندن ثبات به بازار هستیم. وی با اشاره به اینکه صحبت‌های معاون رییس کل بانک مرکزی به معنای این نیست که دولت خواهان افزایش قیمت است، افزود: در قانون بودجه قیمت دلار 2477 تومان است. دولت نه‌تنها هیچ ارزی در بازار آزاد نمی‌فروشد، بلکه برای کالاهای اساسی که داریم ارز مورد نظر پرداخت می‌شود، اما دولت هرگز به دنبال افزایش نرخ ارز نیست. نرخ ارز حبابی است در این میان، برخی از کارشناسان با انتقاد نسبت به اظهارنظرهای مقامات بانک مرکزی، نرخ ارز را حبابی دانسته و معتقدند که صحبت درباره این مسائل زود است. به گفته احمد میرمطهری، دبیرکل اسبق بورس، براساس اساسنامه بانک مرکزی، این بانک حافظ ارزش پول ملی است و این‌گونه اظهارنظرها از سوی رییس‌کل بانک مرکزی جای تامل دارد. وی اعتقاد دارد: با توجه به اینکه تحولات اقتصادی که در چند ماه اخیر در کشور به وجود آمده، هنوز در قدوقواره‌یی قوام نگرفته است که مبنای چنین اظهارنظرهایی باشد که قیمت ارز در حال حاضر در این نرخ مناسب است یا خیر، بنابراین این اظهارنظر یا هر اظهارنظری که در این زمینه صورت می‌گیرد به نظر می‌رسد زودهنگام است و آنچه گفته شده، با وظیفه این بانک یعنی حفظ ارزش پول ملی هماهنگی ندارد. دبیرکل اسبق بورس درباره وضعیت ارزی کشور گفت: با توجه به تغییراتی که در چند ماه اخیر در بازار ارز مشاهده می‌کنیم و این بازار در حال حاضر روند رو به کاهشی به خود گرفته است و در توضیح اینکه علت چیست؟ باید گفت بخشی از حباب‌هایی که در قیمت ارز وجود دارد، ناشی از تعاملات سیاسی داخلی و خارجی است. میرمطهری معتقد است: همواره به محض اینکه نشانه‌هایی از بهبود شرایط اقتصادی دیده می‌شود که منجر به آزادشدن درآمدهای ارزی ایران و برداشتن تحریم‌های بانک مرکزی شود، قیمت ارز کاهش پیدا خواهد کرد و این نشان‌دهنده این است که اقتصاد ایران به‌طور بالقوه با توجه به اقدامات زیربنایی که از گذشته در آن صورت گرفته، ولی هنوز به بهره‌برداری کامل نرسیده است، می‌تواند ارزش ریال در کشور را بالاتراز اینکه امروز شاهد آن هستیم افزایش دهد. بنابراین تا زمانی که هنوز تحریم‌ها به‌طور کامل لغو نشده یا اینکه بخش‌های مختلف اقتصادی که در سال‌های گذشته نیمه فعال شده‌اند، آغاز به فعالیت نکرده باشند، اظهارنظر درباره وضعیت نرخ ارز یک قضاوت زود هنگام است. وی اظهار امیدواری کرد: باید به این نکته توجه داشت که با افزایش توان تولید نفت در داخل کشور که وزیر نفت نوید این امر را داده و بسیار هم خبر خوشی است نشان می‌دهد که وضعیت صادرات نفتی و غیرنفتی ایران بهتر خواهد شد که این امر در آینده منجر به افزایش ارزش پول ملی خواهد شد. دبیرکل اسبق بورس با اشاره به اینکه اثر رفع تحریم بیشتر در قیمت ارز و اقتصاد ملی نمایانگر می‌شود، گفت: این کار مقدمه‌یی است برای گشایش در اقتصاد ملی، بنابراین بیشتر باید از منظر اقتصاد به این گشایش نگاه شود. میرمطهری درباره وضعیت رو به رشد بازار سهام نیز تاکید کرد: با افزایش میزان شاخص بورس، باید تمام بخش‌ها عکس‌العمل مشابهی از خود نشان دهند و اینکه مسائل در تعامل با خارج و گشایش‌های سیاسی به وجود می‌آید، باید تاثیر مشابهی در همه بخش‌ها دیده شود. واقعیت اقتصاد با این حال به نظر می‌رسد صحبت‌های رییس‌کل بانک مرکزی با واقعیت‌های اقتصاد سازگار است و نوسان قیمت ارزهای معتبر می‌تواند برنامه‌ریزی بنگاه‌ها را به‌هم بزند.