سناریوی دولت برای قیمت دلار چیست؟
بازار ارز طی چند روز اخیر همراه با اخبار خوش اقتصادی به خریداران روی خوش نشان داده و قیمت را پایین کشیده است. کاهش نرخ ارز اما نیازمند اتخاذ سناریویی واحد است. یک کارشناس اقتصادی معتقد است امید در بازار ارز بدون تدبیر نتایج خوبی نخواهد داشت.
محمد خوش چهره در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند کاهش نرخ ارز حاصل عوامل روانی است و در صورت واقعی نبودن مشکل بعدی دولت خواهد شد، نظر شما در این باره چیست، گفت: «استارت امید در اقتصاد خورده شده است و شاهدیم دولت تلاشش این است که امید را جاری کند.» خوش چهره افزود: «در این میان اگر تصمیمات عقلایی یا به عبارتی تدبیر مناسب اتخاذ شود در آن صورت این امر نقش مهمی در تثبیت و نهادینه شدن وضعیت امید خواهد داشت و اگر تصمیمات به موقع و سنجیده نباشد در آن صورت امید ایجاد شده نیز تضعیف خواهد شد.» استاد اقتصاد دانشگاه تهران ادامه داد: «تصمیمات دولت باید بسیار سنجیده و به موقع بوده و در سه سطح اقدام شود. یک تصمیمات و اقدامات آنی یا کوتاه مدت، دوم اقدامات میان مدت و سوم اقدامات بلند مدت.» نماینده مجلس هفتم افزود: «برخی اقدامات مانند تعیین نرخ ارز مطلوب و متعاقبا تثبیت آن آزمونی حیاتی برای دولت است. اگر اقدامات و کنترلهای دولت سنجیده نباشد، بعدا میتواند بر کارکردهای اقتصادی و مخصوصا انتظار و امید، تاثیر نامطلوبی داشته باشد.» خوش چهره با بیان اینکه نرخ ارز کاهشی ضمنی داشته و در حدود کمتر از ده درصد کاهش یافته است اما هنوز سیاست دولت در این زمینه شفاف نیست، گفت: «برخی از اعضای اقتصادی دولت به افزایش نرخ ارز و دستهای به کاهش و طیفی به تثبیت وضع موجود معتقد هستند.» استاد اقتصاد دانشگاه تهران ادامه داد: «معنای اظهار نظر رییس بانک مرکزی در ابتدای کار که نرخ ارز 3200 تومان را مناسب برآورد کرده بود این است که پایه و کف از نظر ایشان 3200 تومان قرار داده شده است و این یک جریان یا سناریو را در دولت نشان میدهد که به دنبال تثبیت وضع موجود است.» وی ادامه داد: «سناریوی دوم در دولت که از سوی وزیر صنایع عنوان شده است به دنبال کاهش نرخ ارز است و آن را به نفع تولید میداند. درحالی که سناریو و دیدگاه سوم به دنبال افزایش نرخ ارز است.» خوش چهره در جواب اینکه آیا منظور شما از موافقان افزایش نرخ ارز رییس دفتر رییس جمهور یا رییس اتاق بازرگانی آقای نهاوندیان است، گفت: «تا اندازهای میتوان اظهار نظرهای ایشان را مبنی بر افزایش نرخ ارز دانست.» وی ادامه داد: «بنابراین در جمعبندی بحث خود باید بگویم در حال حاضر معلوم نیست که سناریوی یا گزینهی نرخ ارز مطلوب دولت دقیقا کدام یک از این سه سناریو است. بنابراین اختلاف نظر در تیم اقتصادی دولت در مورد ارز که در ذیل سه سناریو از آن یاد شد، برای اینکه به سرنوشت دولتهای قبل دچار نشود، باید در قالب یک بحث کاملا علمی و شفاف در یک نحو عالمانه، کارشناسی و تخصصی در قالب یک مناظره در رسانهی ملی مطرح شود.» نماینده مجلس هفتم افزود: «فارغ از موضعگیریهای جناحی و صنفی هر یک از این سناریوها تبعات خاص خود را دارند. کسانی که با اقتصاد ایران آشنا هستند میدانند که مثلا کاهش مدیریت شده نرخ دلار به نفع تولید است یا سناریوی افزایش قیمت دلار درآمد ریالی دولت را افزایش میدهد ولی به واسطه آثار تورمی به ضرر تولید و متعاقبا باعث کاهش ارزش پول ملی خواهد شد.» وی ادامه داد: «بنابراین نرخ ارز مانند یکی دو ماه اخیر نباید رها شود، چون چنین وضعیتی نمی تواند با ثبات باشد و فعالان اقتصادی و سرمایهگذاران نیز نمیتوانند در چنین فضایی تصمیمگیریهای لازم اقتصادی برای سرمایه گذاری بگیرند.» خوش چهره گفت: «به قول رییس سابق بانک مرکزی، رقمی بالغ بر بیست میلیارد دلار در دست مردم است که به آنها دلارهای بالشی میگویند و دولت باید موضع خود را در قبال حجم بالای دلارهای موجود در جامعه حتی اگر رقم واقعی پایین تر از این باشد، روشن کند.» استاد اقتصاد دانشگاه تهران ادامه داد: «دولت اگر میخواهد سناریوی کاهش را در پیش بگیرد، باید صراحتا اعلام کند که تلاشش آن است که تا پایان سال نرخ ارز را مثلا به رقمی بین 2000 تا 2500 تومان یا مثلا نرخ مطلوبی که اعلام میکند، برساند. این سناریو به دنبال بازسازی قدرت خرید مردم و تقویت تولید است.» وی ادامه داد: «بنابراین این سناریوها یا گزینهها باید به طور شفاف اعلام شده و بعدا در معرض نقد عالمانه و کارشناسانه در سطح رسانه ملی یا آحاد مردم گذاشته شود، چون هر کدام از آن سناریوها در بردارنده اقدامات و الزامات آنی هستند که در صورت از دست دادن زمان اجرای آن با چالش همراه خواهد شد.» خوش چهره افزود: «سناریوی افزایش نرخ ارز سناریوی است که ظاهرا موجب افزایش درآمد دولت می شود و رویه دولتهای قبلی بوده است. این سناریوها باید به نقد گذاشته شود و اگر سناریوی دولت کاهش نرخ ارز است، باید صریحا اعلام و فضا برای اعتماد سازی مردم فراهم شود.» نماینده مجلس هفتم گفت: «ارز و منابع طلای مردم باید به صورت سپردههایی با تضمینهای قطعی به سمت بانک یا بانکهایی با نرخ سود جاذب هدایت شود و متعاقب آن سیستمهای کنترلی و بازدارنده برای سوداگری ارز و هر گونه انحراف ارزی در جامعه تعبیه گردد.» وی ادامه داد: «اگر ارزهای موجود در دست مردم جدا از ارز برای فعالیت های مولد اقتصادی، را چیزی در حدود 20 میلیارد یا حتی پانزده میلیارد دلار در نظر بگیریم، این یک رقم افسانهای و یک فرصت طلایی برای دولت است که میتواند آن را به سوی رونق اقتصادی هدایت کند.» خوش چهره گفت: « اگر دولت بگوید که سناریوی مطلوبش کاهش نرخ ارز برای رونق تولید و بازسازی قدرت خرید مردم است و نرخ ارز را رقمی بین 2000 تا 2500 تومان تا پایان سال اعلام کند، جریان فروش تدریجی ارز شتاب مطلوبی میگیرد و البته در کنار آن نیز مشکلاتی ایجاد میشود و دولت باید سریعا مدیریت تقاضای ارز را در دستور کار قرار دهد.» وی ادامه داد: «در حال حاضر عوامل غیراقتصادی و سیاسی در تعیین نرخ ارز تعیین کنندهاند و اگر این فرصت طلایی کنونی از بین برود، ممکن است موج کنونی برگشته و موجبات تضعیف دولت هم در بعد تدبیر و هم در بعد امید فراهم شود.» به گزارش فرارو، خوش چهره در پایان گفت: «بنابراین من پیشنهاد میکنم که دوستانمان در دولت به موضوع ارز توجهی ویژه، عالمانه و اضطراری داشته باشند تا بتوانند با مدیریت خود، داراییهای ارزی مردم را به صورت شفاف و با رعایت ضوابط به سیستم بانکی هدایت کنند و جلوی جریانات غیرواقعی و سوداگرانهای که به تضعیف اقتصاد منجر میشود را بگیرند.»