سایه ابهام دلار در معاملات بورس کالا

اقتصاد آنلاین_لیلی شهیر؛ امروز یکشنبه 26 فروردین ماه، تالارهای مختلف بورس کالای ایران در مجموع معاملاتی به ارزش 31 میلیارد و 682 میلیون و 700 هزار تومان داشتند که همگی متعلق به رینگ داخلی بود. از این میزان بیشترین ارزش معاملات به تالار فراورده های نفتی به میزان 15 میلیارد و 371 میلیون تومان تعلق داشت.

گفتنی است، ارزش معاملات امروز در مقایسه با یکشنبه گذشته که ارزشی حدود 271 میلیارد و 598 میلیون تومان داشت، حدود 90 درصد افت کرده است. به اعتقاد کارشناسان دلیل این افت چشمگیر به سبب کاهش قیمت های پایه در محصولات پتروشیمیایی است که امروز از دفتر توسعه صنایع پتروشیمی اعلام شد. بنابر اعلام این دفتر قیمت های پایه که هر هفته توسط این نهاد اعلام می شوند در هفته منتهی به 26 فروردین با نرخ دلار 4200 تومان تعیین شده اند که به دنبال خود با کاهش چشمگیر عرضه های عرضه کنندگان این محصولات رو به رو بود. از این رو ارزش معاملات محصولات پتروشیمی که معمولا رقم قابل توجهی از ارزش بورس کالا  را تشکیل می داد امروز به حداقل خود رسید.

ارزش معاملات تالار پتروشیمی قبل و بعد از اعلام قیمت های جدید

اثر این اتفاق بر افت ارزش معاملات بورس کالا به حدی است که یکشنبه گذشته (19 فروردین) تالار پتروشیمی حدود 23 میلیارد تومان ارزش داشت اما امروز ارزش این تالار حدود 70 درصد کاهش پیدا کرده و به شش میلیارد و 326 میلیون تومانی رسیده است. همچنین تالار فراورده های نفتی، یکشنبه گذشته ارزشی حدود 166 میلیارد و 796 میلیون تومان داشت که امروز با حدود 90 درصد کاهش به 15 میلیارد و 371 میلیون تومان رسیده است.

بازار ملتهب می شود/ سهامداران ضرر می کنند

پیرو این اتفاق یعنی اعلام قیمت های پایه، میثم باقری (عضو هیات مدیره کارگزاری بانک مسکن) در گفت و گو با اقتصاد پیش بینی کرد که در چند روز آینده مقدار زیادی از تقاضاها به سمت بورس کالا هدایت خواهند شد.  

او در بررسی این موضوع گفت: بعد از تعطیلات سال نو از طرف شرکت ها تقاضای انباشته ای وجود داشت زیرا در این زمان بسیاری از شرکت ها تعطیل بوده یا خرید حداقلی داشتند و در هفته جاری قصد آغاز فعالیت دارند. با توجه به این موضوع و با وجود کاهش قیمت حدود 15 درصدی محصولات پتروشیمیایی این شرکت ها به سمت خرید از بورس کالا روانه می شوند؛ البته این موضوع به شرط انجام معامله با قیمت پایه است؛ حال اگر شرایط رقابتی تر باشد، به طبع ضرر شرکت های عرضه کننده محصولات پتروشیمی نیز کمتر خواهد بود.

باقری تصریح کرد: پیرو این شرایط پیش بینی می شود تا چند روز آینده بازار کالا ملتهب باشد و باید دید پتروشیمی ها چه میزان عرضه خواهند داشت. از طرفی هم شرکت های پتروشیمی نمی توانند سود پیش بینی شده خود را در شرایط ایجاد شده برای سهامدارانشان محقق کنند. در این شرایط که چند روزی است پتروشیمی ها در بازار سهام افت داشته اند شرایط جدید در بورس کالا هم فشار بیشتری به آنها تحمیل می کند. 

راه حل چیست؟

او برای رفع مشکلات ایجاد شده در پی اعلام قیمت های جدید پایه در بورس کالا گفت: به نظر من شرکت های پتروشیمی (به خصوص تولیدکنندگان خوراک مایع) بهتر است جلسه ای را با دولت به عنوان متولی کاهش نرخ دلار برای مشخص شدن وضعیت کنونی خود تشکیل دهند؛ تا دریابند به خصوص در بخش صادرات به چه شکل ارز وارد شده را می توانند توزیع کنند، زیرا برای شرکت های صادرکننده  در این خصوص ابهام وجود دارد. به طوریکه گفته می شود، صادرکنندگان دلار وارد شده حاصل از صادرات محصولاتشان را باید به دولت بپردازند تا ارز حاصل در بخش واردات مصرف شود و در غیر این صورت ارز وارد شده شامل پرداخت 9 درصد ارزش افزوده می شود. البته این موضوع هنوز به تصویب مجلس نرسیده است و صادرکنندگان در انتظار مشخص شدن ابهامات  این طرح هستند.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به شرایط مشابه ایجاد شده در سال های پیش به لحاظ نوسانات ارزی در حوزه قیمت گذاری محصولات پتروشیمی اشاره کرد و گفت: راه حلی که در سال های 91 -92 برای رفع این مشکل در نظر گرفته شد استفاده از «پیمان سپاری ارزی» بود.

باقری توضیح داد: پیمان ارزی بین وارد کننده و صادرکننده شکل می گیرد و براساس آن تعهد انتقال ارز حاصل ازصدور کالا به کشور انجام می شود. گفتنی است، این تعهد طبق سندی رسمی موسوم به « پیمان نامه ارزی» صورت می گیرد و طبق آن صادرکننده کالا می پذیرد که ارز بدست آمده از فروش کالا در خارج را طی مدت معینی به کشور انتقال دهد و آن را بر اساس مقررات ارزی کشور و نرخ تعیین شده از سوی بانک مرکزی به یکی از بانک های مجاز بفروشد و «واریزنامه پیمان ارزی» دریافت دارد. تعیین مقررات مربوط به پیمان ارزی و صدور واریزنامه از ابزارهای سیاست ارزی دولت به شمار می رود و هدف از سپردن این پیمان معمولاً کنترل ارز صادراتی و تشویق صادرکنندگان است. با این حال اما به نظر می رسد اکنون نمی توان از چنین طرح هایی استفاده کرد زیرا با شرایط دلار تک نرخی مصوب دولت، خرید با هر قیمت دیگری قاچاق محسوب می شود. بنابراین باید دید دولت چه راه حلی را پیش پای فعالان حوزه پتروشیمی می گذارد.

ترین های امروز/ تالار پتروشیمی

امروز در تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی پنج هزار و ۹۴۹ تن قیر، دو هزار و ۹۱۰ تن وکیوم باتوم، دو هزار تن لوب کات، ۹۲۲ تن مواد پلیمری، ۵۰ تن سلاپس واکس و یک هزار و ۵۰۲ تن مواد شیمیایی معامله شد.

باارزشترین محصول این تالار امروز «لوب لوکات سنگین» شرکت پالایش نفت بندرعباس به میزان سه میلیارد و 248میلیون و 800 هزار تومان بود. این محصول امروز به قیمت کیلویی یک هزار و 624 تومان و حجم دو هزار تن توسط کارگزاری بانک پاسارگاد به طور نقدی معامله شد.

کم ارزشترین محصول امروز این تالار هم به آمونیاک (گاز) پتروشیمی خراسان به میزان پنج میلیون و 593 هزار تومان تعلق گرفت. این محصول هم امروز با قیمت کیلویی یک هزار و 35 تومان توسط کارگزاری «اردیبهشت ایرانیان» به طور نقدی داد و ستد شد.

تالار کشاورزی

تالار محصولات کشاورزی بورس کالای ایران نیز در این روز معامله ۴۰۰ تن روغن کلزا، هفت هزار و ۶۰۰ تن گندم خوراکی و  ۱۲۰هزار قطعه جوجه یک روزه را تجربه کرد.

باارزشترین محصول امروز این تالار هم گندم خوراکی کردستان به میزان یک میلیارد و 114 میلیون و 840 هزار تومان بود. این محصول امروز با قیمت 929 تومان و حجم 1200 تن توسط کارگزاری سینا به طور نقدی معامله شد.

همچنین کم ارزشترین محصول امروز تالار کشاورزی نیز به «جوجه یکروزه گوشتی» شرکت پیگیر به میزان 64 میلیون تومان بود. این محصول هم امروز به قیمت هر واحد یک هزار و 600 تومان و حجم 40 تن توسط کارگزاری کالای خاورمیانه به طور نقدی داد و ستد شد.