لحظه به لحظه تا دلار ۶هزار تومانی
روز شنبه که دلار خیز برداشت،بازار آنچنان هیجانی شده بود که قیمت ها لحظه ای تغییرمی کرد.نگرانی ها لحظه به لحظه بیشتر می شد و خیلی ها تصور می کردند که این شرایط ناشی از عدم دخالت بانک مرکزی در بازار است،اما موضوع چیز دیگری بود.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از خبرآنلاین، افزایش قیمت ارز از نیمه دوم سال 96 آغاز شد.پس از آنکه بانک مرکزی تصمیم گرفت تا نرخ سود بانکی را در محدود 15 درصد متوقف کند،برخی کارشناسان به بانک مرکزی متعرض شدند که این تصمیم می تواند موجب خروج سرمایه ها از بانک و هجوم به بازارهای موازی مثل ارز و سکه شود.اما ولی الله سیف رییس کل بانک مرکزی همان زمان در این رابطه به خبرآنلاین گفت:« «تناسب و تعادل همه نرخ ها را بانک مرکزی کنترل می کند؛زمانی بانک مرکزی تحت فشار بود که نرخ سود سپرده را پایین تر بیاورد. بانک مرکزی وسواس دارد که نرخ های سود بانکی متناسب با تورم تعدیل شود. اما این کاری نیست که بتوان با شوک و ناگهانی انجام داد.شرایط ارز متناسب با سالهای گذشته مقایسه کنید معمولا پایان سال میلادی این افزایش را داشته ایم بعد به تدریج شرایط متعادل شده؛الان هم در همان مسیر هستیم و به هیچ وجه جای نگرانی وجود ندارد.»
پیش بینی سیف برای تعادل در بازار ارز اما محقق نشد.با عبور از سال نوی میلادی و سال نوی چینی،بازار آنچنان عطش داشت که هرچه بانک مرکزی ارز به بازار واریز می کرد،در کسری از ثانیه می بلعید. افزایش تقاضا سبب افزایش نرخ نرخ ها می شد.در میانه بهمن ماه ولی الله سیف رییس کل بانک مرکزی سه سیاست جدید برای تعادل بخشی به بازار ارز اجرایی کرد.
« انتشار اوراق گواهی سپرده ریالی با نرخ 20 درصد و ریالی مبتنی بر ارز یک و دو ساله با نرخ سود به ترتیب 4 و 4.5درصد و و طرح پیش فروش سکه بهار آزادی از طریق شعب منتخب بانک ملی به صورت ششماهه 14 میلیون ریال و یکساله 13 میلیون ریال، اجزای بسته بانک مرکزی بود.»
دلیل توقف قیمتها در اسفند
اگرچه بسته سیاستی بانک مرکزی سبب شد تا رشد قیمت دلار در اسفندماه بر 4700 تا 4800 تومان متوقف شود،اما برخلاف پیش بینی بانک مرکزی بازار ارز به جای آنکه رو به کاهش بگذارد در ابتدای سال 97 ناگهان رشد کرد.
توقف قیمت دلار در محدوده اعلام شده در اسفند ماه برای مدت سه هفته،طرفداران سیاست افزایش نرخ سود سپرده های بانکی را مجددا فعال کرد.آنها صراحتا از بانک مرکزی می خواستند تا نرخ سود سپرده های بانکی را به حالت قبل برگرداند تا نقدینگی سرگردان در بازار ارز که بنا به گفته گروهی رقمی قابل توجه هم بود،به بانکها برگرداند.
اما بانک مرکزی امیدوار بود که با ادامه پیش فروش سکه بخشی از نقدینگی بازار ارز به سمت بازار سکه سرازیر شود،اتفاقی که با وجود عبور قیمت سکه از کانال یک میلیون و 600 هزار تومان در پایان اسفندماه ،باز هم بازار فروش سکه های آتی بانک مرکزی نتوانست اهداف بسته بانک مرکزی را محقق کند.
کامران ندری کارشناس اقتصادی در این رابطه گفته بود:« « این بسته ، یک بسته دو هفته ای است و برای ایجاد آرامش در کوتاه مدت و میان مدت شاید بتواند تاثیرگذار باشد اما بی تردید در بلند مدت انتظار برگشت قیمت ها به رقم های بالاتر از رقم کنونی وجود دارد.»
سالی که نکوست از دلارش پیداست؟
سال 97 در شرایطی آغاز شد که بازار ارز برای هیچ کس قابل پیش بینی نبود.خیلی از واردکنندگان در ایام نوروز تلاش می کردند تا حتی الامکان تا شروع رسمی فعالیت بازار،سفارش های کلان نپذیرند،زیرا در اولین روزهای کاری بین دو تعطیلی نوروز،نوسان نرخ دلار علامت های خود را به بازار داده بود.
تعطیلات که تمام شد،بازار ارز رشد خود را آغاز کرد.در سومین هفته از سال جدید،قیمت ارز در بازار هیجانی شد.
دلار دوشنبه صبح دلار قیمت خود را از 8520 آغاز کرد و به ظهر نرسیده از 6 هزار تومان عبور کرد.اتفاقی که سبب نگرانی مردم شد.عصر همان روز جلسه فوقالعاده ستاد اقتصادی دولت به ریاست حسن روحانی رییس جمهور برگزار شد و در ساعاتی پایانی شب،اسحاق جهانگیری اعلام کرد که دولت تصمیم گرفته نرخ ارز را تک نرخی و به قیمت 4200 تومان عرضه کند.
رییس کل بانک مرکزی سه شنبه برای توضیح آنچه در روزهای گذشته اتفاق افتاده به مجلس رفت.جلسه ای که به تنش کشیده شد،اما ولی الله سیف در آن جلسه اعلام کرد که تصمیم های گرفته شده برای بازار ارز با عالی ترین مقام کشور یعنی رهبری هماهنگ شده است.
اگرچه درباره ریشه های این اتفاق در روزهای گذشته گزارش هایی منتشر شد اما به نظر می رسد،بعد از دستورالعمل های تازه بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز باید منتظر تغییر سیاست های بانک مرکزی طی روزهای آینده بود.
اینکه آیا مطالبه طرفداران افزایش نرخ سود سپرده های بانکی به خواسته خود می رسند یا اینکه دولت بر تصمیم خود یعنی حفظ سیاست های قبلی پافشاری خواهد کرد؟