افزایش برداشت قاچاقی چوب از جنگلهای کشور
سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس درباره قاچاق چوب گفت: در ارزیابی میدانی و پرسش و پاسخ ها مشخص شد که قاچاق چوب افزایش یافته و این بخاطر تقاضای بیشتر چوب است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تسنیم، نوبخت معاون سازمان جنگلها با بیان این که این سازمان توانست به طرحهای جنگل داری با هدف برداشت چوب خاتمه داده و طرح تنفس جنگل را اجرایی کند افزود: شاخص ترین جنگل ها، جنگل های هیرکانی شمال کشور است که مادر جنگل های پهن برگ تابستانه و دارای قدمتی بین 2/5 تا 60 میلیون سال است.
او گفت: ما توانستیم با حمایت مقام معظم رهبری و سران سه قوه به طرح های جنگل داری در شمال کشور با هدف برداشت چوب خاتمه دهیم. سازمان جنگل داری توانست در این زمینه سربلند باشد و بهره برداری چوبی از درختان سرپا چه زنده چه خشک در سال 96 به پایان رسید و سال 97 نیز هیچ گونه بهره برداری از درختان سرپا نخواهیم داشت.
وی افزود: عوامل تخریب جنگل متعدد است، یک سری عوامل به دلیل نوسانات اقلیمی کشور و موجب طغیان برخی آفت ها و بیماری های جنگل است. جنگل های زاگرس که شش میلیون هکتار از جمعیت جنگل ها را در بر گرفته است بخشی دچار خشکیدگی بلوط شد که با کمک فائو به راهکارهایی رسیدیم که در حال اجراست.
در شمال کشور نیز بیماری بلایت شمشاد و شب پره شمشاد را داشتیم که راهکارها در حال اجراست. خوشبختانه فرهنگ منابع طبیعی در کشور ما بخصوص در چندسال اخیر بهتر شده است و از طریق شبکه های مجازی اطلاع رسانی می شود.
2 میلیون و 4 هزار هکتار وسعت جنگل های شمال کشور است و بر اساس اعلام سازمان جنگل ها در تفسیر عکس های ماهواره ای در دهه گذشته تخریب جنگل ها و از دست دادن سطح نداشته ایم اما در سه دهه گذشته تجاوز در عرصه های جنگلی داشتیم.
نوبخت در ادامه گفت: در دهه گذشته کمتر تخریب سطح جنگل داشتیم اما آتش سوزی ها بیشتر شده است. قبلا خزان در شمال طولانی تر و میزان بارندگی ها در شمال کشور بیشتر بود و این موجب می شد که جنگل ها مرطوب تر باشد، خزان و بارندگی شرایط اسفنجی و رطوبت بیشتر در جنگل ایجاد می کرد اما بعدها به دلیل کوتاه شدن زمان خزان و کاهش بارندگی ها شدن آتش سوزی ها بیشتر شد.
ممکن است از نظر امکانات اینگونه به نظر برسد که امکانات کافی نداریم اما اینگونه نیست که جنگل را رها کرده باشیم، منحنی رشد جنگل ها مدیریت را نشان می دهد. جنگل داری باید بر اساس طرح های بر اساس اصول پایداری باشد. در سال 95 و 96 قراردادهای برداشت چوب خاتمه یافت وبر اساس ماده 38 برنامه ششم ما موظف هستیم طرح جایگزین آماده کنیم، شرایط مهیا شده و برای فاصله هم تیم حفاظتی آماده شده و براساس برنامه پیش رفته ایم.
علی محمد شاعری سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: درحقیقت درخت نماد زندگی است هرجا درخت هست آب هست و خاک حاصلخیز وجود دارد. در کشور ما به دلیل شرایط آب و هوایی و تخریب های صورت گرفته سرانه جنگل نسبت به سرانه جهانی پایین است و ما یک چهارم سرانه جهانی جنگل داریم.
او افزود: در شش دهه اخیر میزان جنگل ها شش میلیون هکتار کاهش یافته است، 80 تا 90 درصد تخریب جنگل ها بوسیله انسان صورت گرفته، 15 درصد طبیعی و بخشی هم به دلیل تغییر اقلیم است اما تغییر اقلیم نیز ناشی از جنگل زدایی است.
شاعری افزود: افزایش تخریب کیفی ناشی از بهره برداری های بی رویه، آتش سوزی و سوء مدیریت است. در 5 سال اخیر میزان خسارت سیل 5 برابر شده است. سالانه 40 هزار میلیارد تومان برآورد رسمی میزان خسارت سیل است که علت اصلی آن هم از بین رفتن پوشش جنگل می باشد.
روند مدیریت جنگل در مجموع مثبت بوده است ولی بازهم ضعف هایی دیده می شود. قوت مدیریت جنگل طرح تنفس جنگل بود که با کمک دولت این طرح به تصویب رسید. این تصمیم هم تحت حمایت های رهبری بود که فرمودند جنگل را حفظ کنید. از ابتدای سال 96 در چارچوب ماده 38 برنامه ششم به دولت حکم شد که درخت های سرپا به هیچ وجه قطع نشود.
او در ادامه درباره قاچاق چوب نیز گفت: در ارزیابی میدانی و پرسش و پاسخ ها مشخص شد که قاچاق چوب افزایش یافته و این بخاطر تقاضای بیشتر چوب است.
در مقایسه دهه 90 با دهه 80 و 70 آتش سوزی جنگل ها افزایش یافته است و مشاهده می شود که ضریب حمایت از جنگل ها تغییر نکرده و به همین دلیل قاچاق و تغییر کابری دور از چشم جنگل بان حرفه ای صورت گرفته است. درآتش سوزی ها سیستم پایش و کنترل علمی برای اطلاع رسانی و در خاموش کردن آتش سوزی ها نیز سیستم های خاموش کننده قوی در اختیار نداریم که این از نقاط ضعف است البته نقاط قوت هم در سال های وجود دارد.
برآوردها نشان داده، میانگین بین 4 تا 6 میلیون هکتار از جنگل ها را از دست داده ایم. روند تخریب جنگل به صورت فیزیکی در شمال کشور تا حدودی کند شده اما در جنگل های زاگرس میزان تخریب افزایش داشته است. سالانه حدود 50 هزار هکتار بیابانزایی داریم چون افزایش میزان ریزگردها بیشتر به کاهش پوشش گیاهی است خاک قدرت پذیرش آب را ندارد که این اتفاق اثرات تاخیری سوء مدیریتی در دو دهه گذشته است.
او افزود: کشفیات قاچاق با آمار ها متفاوت است. 70 تا 80 هزار متر مکعب در سال آمار قاچاق چوب در کشور است که یکی از دلایل این قاچاق نبودن نیروی کافی در حفاظت از جنگل هاست. علت آتش سوزی ها نیز ضعف در نظارت است. به طور مثال، وقتی سازمان هواشناسی پیش بینی افزایش دما را می دهد باید نیروهای بیشتری برای جلوگیری از آتش سوزی در جنگل ها بسیج شوند.
شارعی گفت: احکام برنامه ششم برای سازمان جنگل ها تکلیف است. سازمان جنگل داری مکلف بود ردیف مستقلی برای طرح جامع اطفای حریق از سال 96 در قالب لایحه به مجلس ارائه دهد. دولت در لایحه 97 اصلا این پیش بینی ها را نداشت.
بر اساس ماده 38 دولت مکلف بود برای مقابله با تصرف وزمین خواری و پایداری جنگل طرح و لایحه بدهد. برای افزایش ده درصدی حمایتی از جنگل منابع ارائه دهد که اصلا این کار از سوی دولت ارائه نشد و ارتقای حفاظت جنگل در لایحه صفر پیش بینی شده است.
مجلس در ماده 38 در برنامه ششم به وظیفه خود عمل کرد اما از سوی دولت در لایحه بودجه چیزی دیده نشد.
او افزود: جنگلی که عنصر اصلی و حیاتی در زندگی ماست و ما مسئول وضع قانون و طرح لایحه هستیم هنوز هیچ کاری در عمل صورت نگرفته و اولویتی به جنگل ها داده نشده است.
لطف علیان استاد دانشگاه در ارتباط تلفنی با تیترامشب گفت: سازمان جنگل ها چشم ا نداز لازم و نقشه راه برای جنگل ها ندارد. مجلس ما مطلع نیست که وضع جنگل ها چگونه است مسئولان حاضر نیستند حرف کارشناسان را بشنوند. برای انجام کار بزرگ باید طرح داشته باشیم. وقتی می خواهیم روند کاری را عوض کنیم باید طرح داشته باشیم.
درطرح تنفس کارهایی که انجام شد فقط احساسی بود و به تبعات آن توجه نشد.
سازمان صرفا برای اینکه کاری کرده باشد و از هزینه افکار عمومی به دور باشد فرار رو به جلو کرده است. اگر به اصل رجوع نشود صحبت درباره فرع به نتیجه نمی رسد.
نوبخت در پاسخ گفت: پیرامون طرح تنفس قانون داریم که مکلف به اجرای آن هستیم. ارزش ریالی اکسیژنی که جنگل تولید می کند 90 هزار میلیارد تومان است. با توجه به وضعیت بحران خشکی و بحران آب ما موظف هستیم در هر شرایط پوشش جنگلی را حفظ کنیم.
شارعی در پاسخ لطف علیان گفت: در گذشته فقط به بهره برداری فکر می شد و با توجه به اینکه بهره برداری ها بیشتر شد روند تخریب شروع گردید.
او افزود: طرح تنفس جنگل یکسال است شروع شده بنابراین این طرح همانند طرح های دیگر دارای نقاط قوت و ضعف است که سعی بر این است نقاط ضعف برطرف شود. اگر طرح عمرانی و توسعه را سازمان محیط زیست تایید کند اجازه برداشت درخت خواهند داشت.
لطف علیان گفت: 95 درصد مشکلات اصلی فراموش شده اند. سازمان جنگل ها سازمان حاکمیتی است که زیر نظر وزارت جهاد کشاورزی است بنابراین این سازمان تا صورتی که حاکمیتی باشد نمی تواند کارها را به درستی انجام دهد. امروز رئیس سازمان جنگل ها از واگذاری اراضی شیب دار صحبت می کند جای تاسف است چراکه باید از توسعه حرف زد.
نوبخت گفت: اگر نمودار میزان برداشت دو دهه را در نظر بگیریم منحنی ما سیر نزولی دارد واگر طرح تنفس نبود خود جنگل پاسخگوی نیاز ما نبود.