روزگار خونبار کابل
شرایط امنیتی در افغانستان بعد از گذشت ١٧ سال از حمله امریکا به این کشور، همچنان در حالت اضطراری قرار دارد.
نه اعلام استراتژی جدید دولت دونالد ترامپ در مورد افغانستان و نه اقدام دیرهنگام امریکا برای اضافه کردن ٧ عضو طالبان به فهرست تروریستی، هنوز باعث نشده است که شرایط امنیتی در افغانستان به حالت عادی باز گردد. کابل، پایتخت این کشور ١٠ روز بسیار خونبار و دردناک را پشت سر گذاشت.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، شبه‌نظامیان طالبان در تازه‌ترین حمله خود به یک پادگان نظامی در غرب کابل حمله کردند. هجوم بامدادی شبه‌نظامیان با استفاده از کلاشینکف، آرپی‌جی و کمربندهای انتحاری دست‌کم باعث مرگ ١١ نظامی افغانستان و ٤ شهروند غیرنظامی شد. اما این سنگین‌ترین حمله طی یک هفته گذشته‌نبود، سه روز پیش انفجار یک خودروی حاوی بمب در محله شلوغ و پر رفت و آمد پایتخت افغانستان باعث مرگ دست کم ١٠٣ نفر شد. شبه‌نظامیان در این حمله از یک آمبولانس استفاده کرده‌بودند. چند روز قبل از آن نیز حمله طالبان به یک هتل پنج‌ستاره در کابل، باعث مرگ ٢٢ نفر از جمله چندین شهروند خارجی شده‌بود.
اما کابل تنها نقطه‌ای در افغانستان نیست که حملات انتحاری و بمب‌گذاری‌های طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی از جمله داعش در آن انجام می‌شود. هفته پیش حمله به دفتر موسسه خیریه نجات کودکان در جلال‌آباد مرکز ننگرهار، باعث توقف عملیات بشردوستانه این موسسه در خاک افغانستان شد، حملات دیگری هم در بلخ و هرات طی هفته گذشته انجام شده است که به نسبت حملات در پایتخت افغانستان کمتر مورد پوشش رسانه‌ای قرار می‌گیرند. تحلیل‌گران معتقدند هر چند نمی‌توان گفت که امنیت در افغانستان در مجموع نسبت به ١٧ سال گذشته وضعیت بدتری پیدا کرده، اما با قطعیت می‌توان گفت که همچنان دولت و نیروهای امریکا در بهبود وضعیت امنیتی ناتوان هستند. نیویورک تایمز به نقل از یک مقام طالبان در جنوب افغانستان می‌نویسد: «ترامپ نیروهای بیشتری برای تقویت ماشین جنگی‌اش اعزام کرده، اگر آنها بخواهند به گزینه نظامی اولویت بدهند، ما هم دست روی دست نمی‌گذاریم، ما ضعیف نیستیم و می‌توانیم از طریق ضربه زدن به دشمن به اهداف‌مان برسیم.»
نیویورک تایمز می‌نویسد که افزایش خشونت طالبان، ریشه در استراتژی جدید امریکا در این کشور دارد. به نوشته این روزنامه امریکایی زمانی که طالبان در مناطق تحت تصرفش با افزایش حملات هوایی مواجه شد، مجبور شده است که نیروهای خود را مخفی کند و به جای اینکه مانند همیشه با اجرای عملیات در مناطق روستایی به دنبال تصرف مناطق جدید باشد، وارد فاز جنگ‌های چریکی شهری در کابل و دیگر نقاط شهری افغانستان شود. به نوشته این گزارش هر چند که این عملیات‌ها ممکن است هیچ دستاورد سرزمینی برای سلطه‌طالبان نداشته‌باشد اما در عوض می‌تواند دولت مرکزی را تحقیر کند.
اتهام به پاکستان
در میان افزایش خشونت‌ها در افغانستان، بزرگ‌ترین متهم شرایط کنونی از سوی دولت کابل و امریکایی‌ها پاکستان معرفی می‌شود. از زمان آغاز عملیات نظامی امریکا و ناتو در افغانستان تاکنون پاکستان به دلیل آنچه عدم مبارزه موثر با گروه‌های شبه‌نظامی و تندرو در مرزهای افغانستان عنوان می‌شد، به ایجاد ناآرامی و بی‌ثباتی در افغانستان متهم شده است. حمله بامداد دوشنبه به پادگانی در کابل، بار دیگر این اتهام‌زنی‌ها را شدت بخشید. مجید قرار، دیپلمات افغان ادعا کرده است که در بین تجهیزات استفاده شده توسط شبه‌نظامیان طالبان که در حمله دوشنبه کشف شده است، دوربین‌های دیددرشب نظامی ساخت پاکستان دیده‌شده است. اما این تنها اتهام وارد شده به همسایه جنوبی نیست، رییس‌جمهور امریکا دونالد ترامپ طی ماه‌های گذشته دست‌کم دو بار به صورت علنی در سخنرانی‌هایش اسلام‌آباد را به مدارا با تروریست‌ها در خاک خود و بی‌ثبات‌سازی افغانستان متهم کرده است. دولت امریکا به تازگی تصمیم گرفته است کمک‌های امنیتی و نظامی به پاکستان را قطع کند، موضوعی که با واکنش تند اسلام‌آباد مواجه شد.
دولت افغانستان و امریکا ادعا می‌کنند که ارتش پاکستان از شبکه حقانی، گروه تندروی متحد طالبان حمایت می‌کند. در حال حاضر سراج‌الدین حقانی، رهبر شبکه حقانی که شبه‌نظامیان آن بیشتر در مناطق قبیله‌نشین پاکستان مستقر هستند، رهبر شماره دوی طالبان و البته از نزدیک‌ترین شخصیت‌های این گروه به القاعده شناخته می‌شود. سید اکبر آقا، فرمانده پیشین طالبان، به نیویورک تایمز می‌گوید: «در واقع تفاوتی میان طالبان و شبکه حقانی وجود ندارد، این تمایز ساخته و پرداخته دولت مرکزی کابل است. » نیویورک تایمز می‌نویسد که فشارهای اخیر امریکا بر اسلام‌آباد نه تنها ممکن است باعث کاهش خشونت‌ها در افغانستان نشود، بلکه می‌تواند خشونت‌ها را بیشتر کند. به نوشته این روزنامه امریکایی وقتی یک طرف رفتار تندتری را در پیش می‌گیرد، نمی‌توان انتظار داشت که طرف دیگر هم دست روی دست بگذارد.
سراب صلح
افزایش خشونت‌ها در افغانستان، فرآیند صلح در این کشور را نیز در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. هر چند تاکنون معامله‌های موفق صلح و آتش‌بس میان گروه‌های شبه‌نظامی و دولت مرکزی افغانستان به ثمر رسیده‌اند، اما صلح با طالبان هیچ چشم‌اندازی ندارد. امریکا و دولت کابل، هر از چندگاهی از آمادگی برای گفت‌وگو صحبت و اعلام می‌کنند که حاضر هستند در صورت پایان حملات تروریستی طالبان را در قدرت مشارکت دهند، اما هیچ گام عملی در این زمینه برداشته‌نشده است. امریکا به عنوان یک طرف درگیری‌ها و طرفی که طالبان حضور آن را در خاک افغانستان عامل اصلی بی‌ثباتی عنوان می‌کند، حاضر به پذیرش صلحی که یک طرف آن امریکایی‌ها باشند نیست، در برابر هیچ طرف خارجی دیگری هم به عنوان میانجی صلح پذیرفته نشده است. ١٦ سال ناامنی و کشتار غیرنظامیان در افغانستان، به یک هنجار طبیعی بدل شده است و افزایش کشتارها و خشونت‌ها هم باعث نمی‌شود دو طرف گامی عملی برای صلح بردارند، در عوض هر یک از طرفین با افزایش خشونت‌های طرف مقابل، توجیهی برای افزایش خشونت‌های خود پیدا می‌کند.
افتتاحیه طالبان در فهرست تروریست‌ها
١٦ سال جنگ میان امریکا و طالبان در خاک افغانستان، با وجود تمام روابط علنی میان طالبان و گروه القاعده باعث نشده‌بود که مقام‌های طالبان در میان شخصیت‌های حقیقی تحریم شده از سوی امریکا قرار بگیرند. طالبان که در ابتدای تولدش در افغانستان از حمایت قاطع متحدان امریکا در منطقه یعنی پاکستان، عربستان سعودی و امارات متحده عربی برخوردار بود، بعد از انجام عملیات ١١ سپتامبر و حمله امریکا به افغانستان، باز هم امریکا رفتار کجدار و مریزی در برابر طالبان در پیش گرفت. شش عضو طالبان هفته گذشته توسط وزارت خزانه‌داری ایالات متحده امریکا وارد لیست تحریم‌ها شدند. ٤ نفر به دلیل عضویت در طالبان و دو نفر به دلیل عضویت در شبکه حقانی در این فهرست قرار گرفته‌اند. از میان این افراد ٥ نفر آنها به گفته مقام‌های وزارت خزانه‌داری در خاک پاکستان مستقر هستند و یک نفر در خاک افغانستان و استانبول ترکیه رفت و آمد دارد.
