بدهکار کردن جوانان با وام ازدواج
از بهای اجاره خانه بگیر تا خرید جهیزیه؛ مشکل که یکی دو تا نیست. تازه با ازدواج مسائل مالی ریشه دوانیده و هزینه‌ها بیشتر می‌شود و امان از روزی که پای یک فرزند نیز در میان باشد. حال تصور کنید که با این حجم از گرانی، وام ازدواج کدام چاله زندگی را پر می‌کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، سلمان خدادادی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس درباره افزایش وام ازدواج جوانان می‌گوید: مشکل جوانان ما مبلغ وام ازدواج نیست. اگر وام ۱۰میلیون تومانی ۱۵میلیون تومان شود، مشکل جوانان حل خواهد شد؟ آیا در تهران می‌توان خانه‌ای را با این مبالغ رهن و اجاره کرد؟ با ۳۰میلیون تومان چگونه می‌توان از پس مخارج زندگی برآمد؟ تازه این مبالغ به صورت وام است. جوانان چگونه می‌توانند این مبالغ را برگردانند؟ در واقع ما با وام ازدواج یک فرد مزدوج بدون بدهی را بدهکار کرده و با تشکیل خانواده هزینه‌اش را چند برابر می‌کنیم.
از منظر شما چه موانع و مشکلاتی بر سر راه جوانان در امر ازدواج است و برای مقابله با آن باید چه کرد؟
نظر من برگرفته از کار کار‌شناسی است که توسط نهاد‌ها و سازمان‌های مختلف انجام شده است. از حدود ۱۵ سال گذشته روند ازدواج جوانان کند شده و سن ازدواج بالا رفته است. از سوی دیگر، با افزایش طلاق هم مواجه هستیم. همچنین طول زندگی مشترک قبلا پنج تا هفت سال بود، ولی اکنون بیشتر طلاق‌ها پس از سه تا پنج سال اولیه زندگی مشترک رخ می‌دهد. به عبارت دیگر نزدیک به ۶۰درصد طلاق‌ها بین سه تا پنج سال اولیه زندگی مشترک بر اساس مشکلاتی که بر سر راه جوانان وجود دارد، اتفاق می‌افتد. بررسی این موضوعات نشان می‌دهد که مساله تاخیر در ازدواج و افزایش طلاق ریشه اقتصادی دارد، یعنی وقتی آمار طلاق می‌گوید که ۵۵درصد علت طلاق‌ها اعتیاد است یا نزدیک به ۳۲درصد طلاق‌ها بر‌اساس مشکلات مالی و اقتصادی است، می‌توان نتیجه گرفت که علت ۸۰درصد طلاق‌ها به مسائل اقتصادی برمی گردد، چرا که اعتیاد هم به نوعی ریشه در بیکاری دارد. در واقع بیش از ۸۰درصد مشکلات جوان اعم از تاخیر در ازدواج یا افزایش طلاق برگرفته از مشکلات اقتصادی است. عمده مشکلاتی که در سر راه جوانان وجود دارد؛ بیکاری، عدم اشتغال و توانایی مالی آنهاست. اگر بتوانیم شغل متناسب با شان جوانان ایجاد کنیم با افزایش ازدواج و کاهش طلاق و اعتیاد روبه‌رو می‌شویم. البته مبالغی تحت عنوان وام ازدواج به جوانان تعلق می‌گیرد که معلوم نیست بانک‌ها مبالغ وام را پرداخت می‌کنند یا نه. در این میان‌درصد محدودی هم وام‌های کلان از بانک‌ها میگیرند. آنها بلدند که چگونه وثیقه بگذارند و بانک‌ها را قانع کنند، اما قریب به اتفاق آنهایی که وام میگیرند واقعا تا چندین مرتبه تا دم گور می‌روند و برمی‌گردند تا وام به آنها تعلق گیرد. در ارتباط با وام ازدواج هم وضعیت همین‌طور است که به سادگی بانک‌ها تن به دادن وام ازدواج نمی‌دهند. در واقع وام دادن بانک‌ها عین جان دادن است. جان می‌کنند تا وام دهند. من چند مورد را از نزدیک شاهد بودم، آن چنان که وام گیرنده آن‌قدر بلا سرش می‌آید که ترجیح می‌دهد صد بار توبه کند تا مجددا به بانک برنگردد.
آیا به نظر شما طرح افزایش وام ازدواج از ۱۰میلیون به ۱۵میلیون تصویب می‌شود؟
بله تصویب می‌شود. اگر بالا‌تر از این مبلغ هم پیشنهاد می‌شد، حتما به تصویب می‌رسید. منتها مشکل جوانان ما مبلغ وام ازدواج نیست. اگر وام ۱۰میلیون تومانی ۱۵میلیون تومان شود، مشکل جوانان حل خواهد شد؟ آیا در تهران می‌توان خانه‌ای را با این مبالغ رهن و اجاره کرد؟ با ۳۰میلیون تومان چگونه می‌توان از پس مخارج زندگی برآمد؟ آیا آنها با این مبلغ می‌توانند وسایل خانه بخرند و مشکلات عادی روزمره خود را برطرف کنند؟ وقتی جوانان کمک دیگری ندارند، نمی‌توانند به تنهایی با وام ازدواج کاری کنند. بنابراین مشکلات جوانان ما با مبالغ وام ازدواج قابل حل نیست. تازه این مبالغ به صورت وام است. جوانان چگونه می‌توانند این مبالغ را برگردانند؟ جوانانی که هزینه عادی خود را هم ندارند، فردا روز از کجا می‌خواهند قسط وام ازدواج خود را پرداخت کنند؟ حتی اگر مبلغ وام ازدواج ۵۰میلیون تومان هم شود، پرداخت اقساط آن به چه شکلی است؟ جز اینکه مشکلات جوانان را بیشتر می‌کند چیزی دیگری در پی ندارد. باید فکر اساسی کرد. باید ریشه‌ای با موضوع برخورد شود. کشورهای دیگر هم، این کار‌ها را انجام می‌دهند. ما تنها کشوری نیستیم که در این زمینه مشکل داریم. بسیاری از کشور‌ها هم این مشکل را دارند، ولی به تدریج در حال حل آن هستند. آنها با تولید، کارآفرینی، اشتغال و رونق کسب و کار ریشه‌ای در حال حل مساله ازدواج‌اند.
در واقع وام ازدواج در ازای هزینه‌های ازدواج رقم ناچیزی است...
بله، اصلا جوابگوی مخارج زندگی نیست. تازه بعد از پشت سر گذاشتن مراحل سخت به زوج‌ها وام تعلق می‌گیرد. این در حالی است که قرار است سال آینده مبلغ وام ازدواج از ۱۰میلیون تومان به ۱۵میلیون تومان افزایش یابد. مبالغ وام ازدواج در حد مسکن و کمک هزینه هستند. اگر بخواهیم واقعا مشکل ازدواج و جوانان را حل کنیم و موانع را از سر راهشان برداریم، باید به فکر اشتغال آنها باشیم. فرایند اشتغال با افزایش تولید، سرمایه‌گذاری و رونق کسب و کار همراه است. این موارد ملزومات خود را دارند. امروزه ما در این راستا عقب هستیم و باید به آن توجه کنیم. اگر ما کسب و کار، اشتغال و تولید را رونق دهیم، قطعا مشکلات جوانان حل خواهد شد. این در حالی است که اگر مبلغ وام ازدواج را هم بیشتر کنیم، در صورت بیکاری جوان مشکلی حل نخواهد شد. در واقع ما با وام ازدواج یک فرد مزدوج بدون بدهی را بدهکار کرده و با تشکیل خانواده هزینه‌اش را چند برابر می‌کنیم. اگر واقعا می‌خواهیم از این مشکلات فارغ شویم جز مواردی که اعلام کرده‌ام، نمی‌توانیم کار دیگری انجام دهیم. در واقع فرمول همین است. باید کسب و کار را فعال کرده و اشتغال را ایجاد کنیم. این اتفاق بدون جلب سرمایه‌گذاری خارجی، تشویق سرمایه‌گذاران داخلی و توسعه مراکز تولیدی امکانپذیر نیست. وگرنه اگر این اقدامات صورت نگیرد، مشکل اقتصادی جوانان با وام ازدواج حل نخواهد شد. عمده مشکل جوانان ما بیکاری است که امروزه گریبانگیر شده است.
علاوه بر مشکلات اقتصادی که نقش چشمگیری در فرایند شکل‌گیری ازدواج دارند، باید گفت که تا حدودی امروزه ازدواج آسان در ایران رنگ باخته است. تحلیل شما از این ماجرا چیست؟
مشکلات ازدواج ابعاد مختلفی دارند که باید برطرف شوند. یک بعد آن موضوع فرهنگی است. باید فرهنگ ازدواج آسان را هم افزایش دهیم. برای مثال جوانی ۱۰میلیون تومان دارد، اما ترجیح می‌دهد که در تالار گران قیمت عروسی خود را برگزار کند. خوب این فرهنگ غلطی است. از سوی دیگر، جوانان ما امروزه با کوچک‌ترین مشکلی به بن‌بست می‌رسند و به فکر طلاق می‌افتند، در حالی که وقتی زندگی مشترک شروع می‌شود، مشکلات اضافه خواهند شد. باید زوج‌ها تحمل خود را بالا ببرند و با هم برای حفظ زندگی خود تلاش کنند. باید نهادهای فرهنگی کار کنند. فقط در ازدواج مسائل اقتصادی مطرح نیست. همه سازمان‌ها و افراد مسئولیت دارند. باید تبلیغ کرد، اما دوباره تاکید می‌کنم، ریشه بسیاری از مسائل اقتصادی است. باید تولید را تقویت کرده و درآمد و کسب و کار را فعال کنیم، چرا که باید بر اساس قانون اساسی بتوانیم برای افراد شغل آبرومند ایجاد کنیم.
