استراتژی اوپکی در بازار سنگ آهن
هر کسی در هر سطحی از حجم تولید نفت که قرار دارد، رقم تولید و عرضه را در آن رقم «نگه» دارد؛ این توافقی بود که فارغ از پیامدها و نتایجی که برای نفت در بر داشت در یک برهه زمانی سرنوشت مهم‌ترین سوخت فسیلی را تعیین کرد و برای چند دوره نیز تمدید شد تا بتواند مانع از افت قیمت طلای سیاه در بازارهای جهانی شود.
این تصمیم به آن دلیل اتخاذ شد تا از فاجعه‌ای که می‌رفت کشورهای تولید‌کننده نفت را در سازمان کشورهای صادرکننده نفت اوپک تهدید کند جلوگیری کرده و حتی به داد کشورهایی مثل روسیه که خارج از توافق اوپک به دلیل اتکای بالا به درآمدهای نفتی چشم به افزایش قیمت نفت دوخته بودند برسد.
حال بعد از آنکه این سناریو در مورد نفت جواب داده و باعث شد در کمتر از یک‌و‌نیم سال قیمت نفت حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد افزایش را تجربه کند این بار به نظر می‌رسد توافق مشابه در بازاری دیگر و در نقطه دیگری از جهان در حال شکل‌گیری است که مکانیزمی مشابه دارد و آیا می‌تواند از نظر میزان اثرگذاری نتیجه‌ای همچون بازار نفت بر جای بگذارد؟ در این مورد، البته جای شک و شبهه وجود دارد اما کارشناسان معتقدند این تصمیم حتما بازار این محصول را نیز به سمت قیمت‌های بالاتر متمایل خواهد ساخت. به گزارش دنیای اقتصاد، این محصول سنگ‌آهن است. ذکر این موضوع از این لحاظ حائز اهمیت است که وضعیت تقریبا مشابهی درخصوص سنگ‌آهن در سطح جهانی در حال رخ دادن است؛ امیر صباغ صاحب‌نظر بازارهای جهانی سنگ‌آهن در این باره می‌گوید: تصمیمات ۴ شرکت بزرگ و مطرح تولید‌کننده سنگ‌آهن اعم از «واله» برزیل به‌عنوان اولین و بزرگ‌ترین شرکت تولید‌کننده سنگ‌آهن و سه شرکت «ریوتینتو»، «فورتسکیو» و«بی‌اچ‌پی بیلتون» استرالیایی به‌عنوان مهم‌ترین و اثرگذارترین شرکت‌های تولید‌کننده سنگ‌آهن روی بازار جهانی این کامودیتی تاثیر مستقیم و مهمی خواهد گذاشت و به نوعی این چهار شرکت نقش چهار کشور مهم عربستان، ایران، عراق و امارات را در بازار نفت ایفا می‌کنند و اینک در آستانه این توافق قرار گرفته‌اند تا با فریز عرضه و تولید سنگ‌آهن از افت قیمت بی‌محابا در بازار سنگ‌آهن جلوگیری کنند.
موریلو فریرا، مدیر عامل شرکت واله به‌عنوان اولین شرکت تاثیر‌گذار جهانی در عرضه سنگ‌آهن در آخرین مصاحبه اش یادآور شده است که در حال حاضر شرکت واله برزیلی حدود ۶۰ میلیون تن مازاد ظرفیت تولید دارد. مدیر عامل شرکت واله گفته است میزان ۶۰ میلیون تن مازاد تولیدی که برای سنگ‌آهن وجود دارد را برای جلوگیری از کاهش قیمت‌های بازار جهانی عرضه نخواهد کرد تا به این ترتیب از افت بیشتر بازار جلوگیری به عمل آورد. وی در ادامه گفته است محدودیت عرضه شرکت واله به شیوه‌ای نخواهد بود که چالش جدیدی برای چهار شرکت قدرتمند در عرضه سنگ‌آهن ایجاد شود، به این دلیل که زمانی که قیمت به میزان زیادی افزایش پیدا کند، عرضه هم به همان نسبت با رشد مواجه خواهد شد و برنامه‌ریزی به گونه‌ای نیست که مانع از عرضه محصول در شرایط رشد قیمت شود. موریلو فریرا گفته است مدیریت عرضه سنگ‌آهن در این شرکت به‌عنوان مهم ترین بنگاه تولید‌کننده سنگ‌آهن به شیوه‌ای خواهد بود که بازه قیمتی این کامودیتی برای تولید‌کنندگان قابل قبول باشد چنانکه بازه قیمتی قابل قبول و منطقی برای تولید‌کنندگان و عرضه‌کنندگان سنگ‌آهن هم در حال حاضر در دامنه ۵۵ تا ۷۰ دلار است.صباغ در جمع‌بندی موضوع قیمت و عرضه در بازار سنگ‌آهن و فولاد جهانی ادامه داد: مازاد ظرفیت در این بازار وجود دارد ولی مثل همان کاری که اوپک و کشورهای غیرعضو اوپک در بحث نفت انجام دادند، شرکت‌های سنگ‌آهنی در حال حاضر در حال مدیریت عرضه محصولاتشان برای عدم بازگشت قیمتی در این بازار هستند. سنگ‌آهن با مازاد عرضه مواجه است، نگاهی به منحنی کامودیتی شماره ۲ نشان می‌دهد که اگرچه قیمت فولاد و سنگ‌آهن در یک بازه بیش از ۱۰ ساله کاملا به‌صورت منطبق و همگرا در حال تغییر بوده است، اما در مدت اخیر این همگرایی کمرنگ شده و تا حدی به واگرایی نیز تبدیل شده است که باید گفت می‌تواند به معنای سیگنال بازگشت به سمت تطابق و تعادل در دو بازار باشد. به عبارتی از منظر تکنیکال قطع این ارتباط نشان می‌دهد که فاصله میان قیمت سنگ‌آهن و فولاد تا یک اندازه مشخصی می‌تواند زیاد شود و پس از رسیدن به سقف این فاصله، این دو کامودیتی با یکدیگر همگرایی پیدا خواهند کرد چنانچه در حال حاضر زمان همگرا شدن فرا رسیده است. در این باره در دو هفته اخیر، سنگ‌آهن و فولاد یکدیگر را دنبال کرده‌اند، به این معنی که به همان نسبتی که سنگ‌آهن گران شده، فولاد هم افزایش قیمت داشته است و به همان نسبتی که سنگ‌آهن کاهش قیمت داشته، فولاد هم ارزان شده است.
با این حال انتظار می‌رود سنگ‌آهن از رفتار فولاد تبعیت کند، به این دلیل که پیش بینی‌هایی که درخصوص قیمت فولاد وجود دارد افزایشی است، پس در قیمت سنگ‌آهن نیز انتظار کاهش قیمت وجود ندارد، بلکه سناریوهای قیمتی پیش روی سنگ‌آهن یا ثبات را نشان می‌دهند یا ثباتی که به سمت افزایش قیمت است. با این حال درباره ثبات قیمتی فعلی باید گفت تمایل بازار به سمت افزایش قیمت در حال حرکت است، به این دلیل که در بنادر چین مازاد عرضه وجود دارد انتظار افزایش قیمت در حال حاضر محدود است. در ادامه باید به این نکته اشاره کرد که اگر قیمت فولاد بازگردد، به این معنا که فصل زمستان تمام شود و تولید فولاد چین افزایش پیدا کند، در آن زمان است که عرضه با افزایش روبه‌رو خواهد شد و ممکن است قیمت فولاد کاهش پیدا کند و به تبع آن قیمت سنگ‌آهن نیز کاهش پیدا کند. در این رابطه بعد از رفع محدودیت‌های زمستانی در چین که بعد از آن منجر به افزایش تولید فولاد خواهد شد، تقاضای سنگ‌آهن به اندازه کمی با رشد مواجه خواهد شد و این تقاضا به «عدم سقوط یکباره سنگ‌آهن» کمک خواهد کرد و اگر قرار باشد قیمت کاهش پیدا کند، دچار مرور زمان می‌شود.هفته گذشته Credit swiss پیش بینی قیمت سنگ‌آهن برای سه ماه اول سال آینده را افزایش داد، به‌طوری‌که پیش‌بینی‌هایی که درخصوص قیمت سنگ‌آهن و فولاد در بازار جهانی وجود دارد نسبت به پیش‌بینی قبلی افزایشی است.
قیمت سنگ‌آهن بعد از کاهش 6/ 9 درصد در هفته جاری، امروز جمعه با یک پرش 3/ 5 درصدی عمده افت قیمت را جبران کرد! آمار گمرک چین نشان از واردات 54/ 94 میلیون تنی سنگ‌آهن در ماه نوامبر دارد (رشد 9/ 18 درصدی نسبت به ماه قبل آن) و امید به رشد تقاضای چین افزایش یافت.
