لایحه جدید کنگره برجام را در معرض خطر قرار میدهد
یکی از کمیتههای کلیدی مجلس نمایندگان آمریکا به دنبال تصویب لایحهای است که تعامل ایران با شرکتهایی که با آمریکا تعامل دارند را با مشکل مواجه کند و طبق گزارش پایگاه المانیتور، این لایحه میتواند برجام را در معرض خطر قرار دهد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فارس، در حالیکه کنگره به سوی افزایش فشار علیه ایران پیش میرود، یکی از کمیتههای مهم مجلس نمایندگان آمریکا، لایحهای را به تصویب درآورده است که میتواند توافق هستهای 2015 ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه،روسیه، چین بعلاوه آلمان) را در معرض خطر قرار دهد.
پایگاه تحلیلی «المانیتور» با این مقدمه ادامه داد، نظارت قوی بر قانون دسترسی ایران به منابع مالی، خریداری هواپیمای تجاری از شرکتهایی که با آمریکا تعامل دارند را برای ایران دشوار میکند.
بر اساس این گزارش، توانمندی ایران برای جایگزین کردن ناوگان هوایی فرسوده این کشور، یکی از انگیزههای کلیدی تهران برای امضای برجام بوده است.
المانیتور اینگونه نوشت، کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان آمریکا با 38 رأی موافق در مقابل 21 رأی مخالف، به پیش بردن این لایحه رأی مثبت داد و راه را برای رأیگیری در خصوص این لایحه در مجلس نمایندگان آمریکا هموار کرد.
بنا بر این گزارش، تمامی جمهوریخواهان کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان آمریکا به پیشبرد این لایحه رأی مثبت دادند و پنج نماینده دموکرات نیز از این لایحه حمایت کردند.
«کنت کاتزمن» کارشناس ایران در کمیته تحقیقات کنگره به المانیتور گفت: «ایران، تصویب این لایحه و تبدیل آن به قانون را نقض برجام میداند. این توافق (برجام) شامل تعهد روشن آمریکا برای برعهده گرفتن چنین فروشهایی به ایران میشود».
این گزارش اینگونه ادامه میدهد، «راجر ویلیامز» نماینده ایالت تگزاس این لایحه را ارائه کرده است و به طور آشکارا، فروش هواپیمای تجاری به ایران را ممنوع نکرده است اما شروط گزارشدهی و تأیید که میتواند خزانهداری را تحریک کند تا صدور مجوز برای چنین فروشهایی را متوقف کند.
لایحه ویلیامز، وزیر خزانه داری آمریکا را ملزم میکند تا برای کنگره تأیید کند که هرگونه مجوز فروش هواپیمای تجاری به ایران، خطر پولشویی یا تروریسم را به همراه ندارد.
المانیتور ادامه داد، این مجوزهایی که خزانهداری آمریکا صادر میکند، نباید به نفع آندسته از ایرانیهایی باشد که «عمداً خدمات حمل و نقلی و پشتیبانی» به ایرانیهایی ارائه میدهند که تحت تحریم آمریکا هستند.
طبق این گزارش، گرچه این لایحه به وزارت خزانهداری اجازه صدور مجوز در شرایطی را هم میدهد که معاملات معیارهای صدور گواهینامه لایحه فوق الذکر را نیز برآورده نکند اما حامیان برجام نگرانند که پیامدهای سیاسی اجرای این لایحه بسیار زیاد باشد.
«ریچارد نفیو» که کارشناسی تحریمها برای تیم مذاکرهکننده آمریکا را در مذاکرات هستهای ایران و 1+5 در دوران ریاستجمهوری «باراک اوباما» برعهده داشت، میگوید: «نظر من در خصوص این لایحه این است که اگر آنطور که انتظار میرود، اجرا شود، نقض برجام است».
وی ادامه داد: «آنطور که فهمیدم اگر فردی که در لیست تحریمهای خرانهداری آمریکا قرار دارد، تا بحال با هواپیمای ایران ایر پرواز داشته است، امکان لغو مجوز وجود دارد. تنها به دلیل آنکه یک تروریست با خطوط هوایی آمریکا پرواز کرده باشد، ما اساساً آن خط هوایی آمریکا را مورد تحریم قرار نمیدهیم».
دولت اوباما مجوزهایی را برای شرکتهای بوئینگ و ایرباس که یک شرکت هواپیمایی اروپایی است صادر کرد تا هواپیماهای تجاری را اواخر سال 2016 به ایران عرضه کنند. در ماه آوریل، بوئنیگ قرارداد 3 میلیارد دلاری برای فروش 30 هواپیما با هواپیمایی آسمان به امضا درآورد که این توافق نیازمند مجوز دولت ترامپ است.
بعلاوه آنکه، ایرباس قراردادی را برای عرضه 73 هواپیمای دیگر در ماه ژوئن با ایران ایر امضا کرد که نیازمند مجوز جدید است. (گرچه ایرباس یک شرکت آمریکایی نیست اما به مجوز خزانهداری آمریکا نیاز دارد زیرا قطعات آمریکایی در این هواپیما استفاده شده است).
بر اساس این گزارش، دولت ترامپ هنوز مجوزهای جدیدی برای فروش هواپیمای غیرنظامی به ایران صادر نکرده است. گرچه فروش هواپیمای تجاری به ایران به طور خاص در برجام مورد اشاره قرار گرفته است، ویلیامز اصرار دارد که لایحه به شدت به فعالیتهای غیرهستهای ایران ارتباط دارد و بنابراین نقض برجام نیست.
وی قبل از رأیگیری درباره پیشبرد این لایحه گفت: «این مسئله ربطی به تعهدات آمریکا طبق برجام ندارد. این لایحه ربطی به وضع مجدد تحریمهای هستهای ندارد. این لایحه ربطی به ایجاد ممنوعیتهایی برای فروش هواپیما یا تأمین منابع مالی این فروشها ندارد».
ویلیامز ادامه داد: «کاری که این لایحه میکند، در واقع پیامدهای چنین توافقاتی را برای کنگره روشن میکند تا ما درک بهتری از تأثیر این توافقات بر نظام مالی خود داشته باشیم».
ویلیامز مدعی شده است که خزانهداری آمریکا ایران ایر را در سال 2011 برای حمل تجهیزات نظامی برای حمایت از دولت «بشار اسد» رئیسجمهور سوریه تحریک کرد و تنها بعنوان بخشی از برجام آن را از لیست تحریمها خارج کرد. ماهان ایر همچنان برای انجام فعالیتهای مشابه در لیست تحریمهای آمریکا قرار دارد.
طبق این گزارش، لایحه فوق میتواند از طریق اجباری کردن صدور تأییدیه برای تمامی مجوزهایی که از ژانویه 2016 صادر شده است، بر مجوزهای فروش هواپیمای غیرنظامی به ایران که از قبل درجریان است نیز تأثیر گذارد.
ویلیامز میگوید: «ما در مقابل استفاده از قانون جدید برای تبنیه فعالیتهای قدیمی، محافظت قانونی داریم» و اگر این لایحه، خزانهداری را تحریک کند تا مجوزهایی که قبلاً صادر شده است را لغو کنند، شرکتهای بوئینگ و ایرباس میتوانند، دولت آمریکا را برای خساراتی که به این شرکت ها وارد میشود، تحت پیگرد قرار دهند.
المانیتور نوشت، حتی اگر لایحه ویلیامز در مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب برسد، همچنان با موانعی در سنا آمریکا مواجه خواهد بود. این لایحه برای تصویب، به 60 رأی در سنا نیاز دارد.
بر اساس این گزارش، کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان آمریکا همچنین لایحهای را با 43 رأی موافق در مقابل 16 رأی مخالف، پیش برد که خزانهداری آمریکا را ملزم میکند تا آشکارا، داراییها و فعالیتهای پولشویی مقامات تحریم شده ایران را فاش کند.