دفاع از سیاست خرید بناهای قدیمی

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از مهر، محمدسعید ایزدی در نشست بررسی اقدام شرکت عمران و بهسازی شهری ایران در نشست بررس نقش خرید کارخانه های قدیمی از سوی وزارت راه و شهرسازی در بازآفرینی شهری گفت: این سیاست نخستین بار در اروپا به عنوان نمادی برای احیای بافت های آسیب پذیر و نابه سامان شهری اطراف کارخانجات صنعتی قدیمی اجرا شد. دهه ۸۰ میلادی زمانی بود که انگلیسی ها تصمیم گرفتند تا تولید در کارخانجات قدیمی خود را به کشورهایی که دستمزد و هزینه تولید در آن ارزانتر است منتقل کرده و مشاغل خدماتی را جایگزین اشتغال با تولید کنند. به همین دلیل یک باره بسیاری از کارخانجات انگلیس تعطیل شدند که از جمله آنها کارخانجات نساجی، کشتی سازی، معادن زغال سنگ و .. بود که با اعتراضات گسترده کارگری در همان دوران مواجه شد. از بُعد شهرسازی هم شهرهای بزرگ این کشور با تعداد زیادی کارخانه خالی و متروکه در درون شهرها روبه رو شدند.

معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در همان دهه ۱۹۸۰ و دهه های بعد در اروپا و انگلیس، واژه بازآفرینی شهری برای احیای این کارخانه ها وضع شد که هدف آن ساماندهی بافت های آسیب پذیر و میانی شهرهای بزرگ اروپایی بود که مملو از این کارخانجات متروکه بودند. در انگلیس به کارخانه های متروکه اراضی قهوه ای اطلاق شد.

وی خاطرنشان کرد: انگلیسی ها برای ساماندهی این بافت ها از دو شرکت آمریکایی استفاده کرده و با مشوق های اقتصادی متعدد از آنها خواستند محدوده های مخروبه و متروکه نوسازی و بازساری شود. این دو شرکت آمریکایی بخش عمده ای از منطقه را نوسازی کرده و تعداد زیادی ساختمان بلندمرتبه ساختند اگرچه به لحاظ کالبدی این منطقه بسیار زیبا و جذاب به نظر می رسید و بانک های بزرگ اروپایی در منطقه مرکزی لندن مستقر شدند اما به لحاظ اجتماعی با موج گسترده مخالفت های مردمی روبه رو شدند که چرا دولت مرکزی بدون نظرخواهی از شهروندان همه میراث انقلاب صنعتی انگلیس را تخریب کرده است؟ درنتیجه دولت مرکزی انگلیس ناچار به تغییر رویه شد و همان ساختمان های قدیمی را حفظ کرد و به موزه یا اماکن گردشگری دیگر تبدیل کرد که سالانه بیش از ۵ میلیون بازدیدکننده دارند.

به گفته ایزدی بازآفرینی اساسا به دنبال زندگی بخشی مجدد به محدوده هایی است که به دلایل مختلف زندگی سابق خود را از دست داده اند. این سیاست توجهاتش نسبت به موجودیت شهر، انسان، ارزش های محیط، طبیعت و بسیاری از موضوعات دیگر تغییر یافت و امروزه به یک موضوع اجتماعی و انسان محور تبدیل شده است.

وی خاطرنشان کرد: تجربه کشتارگاه تهران با فرهنگسرای بهمن اولین تجربه خوب در این زمینه در ایران بود که پس از آن تجربه های موفق دیگری همچون ایجاد خانه هنرمندان از محل زندان متروکه، احیای کارخانه جوراب بافی بریانک، تبدیل کارخانه متروکه چرم تبریز به دانشکده هنر و معماری، بازآفرینی زندان قصر تهران و تبدیل آن به موزه و ... را در طی سال های اخیر در کشور سراغ داریم.

دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری با تأکید بر اینکه از فضاهای «بزرگ عرصه» قدیمی باید به عنوان فرصتی برای احیای بافت های ناکارآمد پیرامونی آنها استفاده کرد، گفت: هنوز هم در برنامه ریزی شهری برخی عرصه های مهم مانند رودخانه های شهری که می توانند به فرصتی برای دور هم بودن مردم و ایجاد اجتماعات انسانی تبدیل شوند، به عنوان تهدید برای دو پارگی شهر شناخته می شوند که سعی بر تبدیل کردن آنها به کانال های سرپوشیده با هزینه بالاست. کارخانه قدیمی «بافت ناز» را تخریب کردند و شش متر گود ساختمانی در آن ایجاد شده تا به جای این میراث صنعتی کشور، برج سازی شود. این کار، توسعه نیست؛ ضد توسعه است.

مدیرعامل سابق شرکت عمران و بهسازی شهری ایران با بیان اینکه باید این تفکر را که می توان با تخریب آثار کهن، آپارتمان سازی کرد را دور انداخت، تصریح کرد: باید از تنها آثار باقی مانده به عنوان فرصتی برای بازآفرینی استفاده کرد.

ایزدی اظهار داشت: در جلسه روز گذشته شورای عالی شهرسازی و معماری تصویب شد تا پادگان ارومیه که در داخل شهر قرار دارد، به شهر اهدا و این مجموعه پادگان در یک معامله بُرد ـ بُرد به نفع شهروندان بازآفرینی شود.