بی‌تفاوتی بازار ارز و طلا به اظهارات ترامپ

سخنان ترامپ در سازمان ملل نسخه بازنویسی شده از اظهارات جورج بوش دوم در سال 2001 بود. بوش در آن سال عراق، کره‌شمالی و ایران را در لیست محور شرارت قرار داده بود. به گفته رئیس شورای روابط خارجی آمریکا، در سخنرانی ترامپ نیز در سازمان ملل محور شرارت تکرار شد، با این تفاوت که عراق کنار رفته اما ایران و کره‌شمالی باقی مانده‌اند. البته برخی تحلیلگران می‌گویند در سخنان ترامپ ونزوئلا جایگزین عراق شد. تحلیلگران نطق ترامپ را در چارچوب ناسیونالیسم رادیکال تفسیر می‌کنند.

در‌حالی‌که اوباما در اولین سخنرانی خود در سال 2009 تنها یک بار از کلمه حاکمیت استفاده کرد، ترامپ 21 بار این کلمه را به‌کار برد. انتظار می‌رفت رویکرد افراطی ترامپ علیه ایران در سخنرانی سه‌شنبه شب بازارهای داخلی را تحت تاثیر قرار دهد، اما روند روز گذشته بازار ارز و سهام نشان از بی‌تفاوتی معامله‌گران به اظهارات ضدایرانی ترامپ داشت؛ به‌طوری‌که سکه و دلار تقریبا تغییر قیمت محسوسی نداشت. به گزارش دنیای اقتصاد، رشد نرخ دلار در معاملات فردایی (آتی) نیز مربوط به انتظارات افزایشی بازار در پاییز بود نه سخنرانی ترامپ. بورس تهران نیز با رشد 488 واحدی شاخص کل همراه شد. رونق چشمگیر سهام گروه خودرو نیز که بیشترین اثرپذیری را از برجام داشتند، تاییدی است بر بی‌اعتنایی بورس‌بازان به اظهارات ترامپ.

روز چهارشنبه، معامله‌گران ارزی توجه چندانی به سخنرانی ترامپ نکردند. یک روز پس از صحبت‌های رئیس‌جمهور آمریکا در سازمان ملل، بخش عمده‌ای از ساعت کاری بازار متناسب با بیان تند و ادبیات به کار رفته در سخنرانی ترامپ نبود و قیمت نوسان چندانی را تجربه نکرد. دلار که روز سه‌شنبه با قیمت 3 هزار و 900 تومان به کار خود پایان داده بود، روز چهارشنبه را با قیمت 3 هزار و 904 تومان آغاز کرد و در نهایت با پایین آمدن از سقف روزانه با همان بهای روز پیشین یعنی 3 هزار و 900 تومان به کار خود پایان داد. در واقع روز چهارشنبه بازار از روند عادی روزهای گذشته خود خارج نشد و حتی قیمت نقدی تغییری نسبت به روز سه‌شنبه نکرد تا بتوان از بی‌محلی دلار به ترامپ سخن گفت. سکه نیز روز گذشته توجهی به صحبت‌های ترامپ نکرد و با تنها هزار تومان رشد به قیمت یک میلیون و 247 هزار تومان رسید.

در مورد شروع افزایشی دلار در بازار دو دیدگاه وجود داشت. عده‌ای باور داشتند انتظارات افزایشی معامله‌گران که عمدتا تحت‌تاثیر سخنان ترامپ شکل گرفته بود، منجر به افزایش قیمت ابتدای روز شد. این در حالی است که گروه دیگری باور داشتند، روز سه‌شنبه نیز بازار شروع افزایشی داشت و خبری از اخبار سیاسی نبود. این عده بر روند درونی بازار بیشتر از اتفاقات بیرونی تاکید دارند. آنها به روند معاملات روز چهارشنبه نیز برای اثبات ادعای خود اشاره می‌کنند. به گفته آنها، روز چهارشنبه قیمت نقدی دلار تکان نخورد و روی بهای 3 هزار و 900 تومان ایستاد. این در حالی بود که قیمت در معاملات فردایی با حدود 4 تومان رشد به قیمت 3 هزار و 907 تومان رسید. به گفته فعالان، این موضوع نشان‌دهنده آن بود که متغیری که در روند معاملات آتی اثرگذار است، انتظار بالا رفتن قیمت در پاییز است؛ آنها اعتقاد داشتند صحبت‌های ترامپ نیز نتوانست روند قیمت در معاملات نقدی را به‌صورت آنی تحت‌تاثیر قرار دهد.

به گفته فعالان، اگر معامله‌گران صحبت‌های او را جدی می‌گرفتند، باید شتاب قیمت دلار بیشتر می‌شد. به گفته آنها، نیروی افزایشی که بیش از صحبت‌های ترامپ و مسائل سیاسی، روند قیمت را تحت‌تاثیر قرار داد، انتظار معامله‌گران بازار بود. به اعتقاد شماری از بازیگران باتجربه ارزی، در حال حاضر رویکرد افزایشی در بازار قالب است و به‌دلیل غلبه این رویکرد هر بار انتظارات افزایشی بر یک عامل سوار می‌شوند و قیمت را در راستای افزایشی بالا می‌برند. در واقع، زمانی که انتظارات افزایشی است، هر بار معامله‌گران تنها به‌دنبال سکویی هستند که با کمک آن انتظارات خود را محقق کنند. یکی از تفاوت‌های بازار روز چهارشنبه با روزهای پیشین کاهش فعالیت خالی‌فروشان ارزی بود. خالی‌فروشان از هراس امکان اثر ترامپی چندان در بازار فعالیت نکردند. از سوی دیگر، بخشی از معامله‌گران ارزی اعتقاد دارند، از رویکرد و سیاست‌های ترامپ این گونه به‌نظر می‌رسد که بالاخره کاری را انجام خواهد داد. به‌عبارت دیگر، گروهی از معامله‌گران معتقدند ریسک ترامپ می‌تواند منجر به اختلالاتی شود؛ ولی از آن جا که زمان اقدام او پیش‌بینی شده نیست، در حال حاضر بازار واکنش چندانی به صحبت‌های او نداشت. اثر ترامپ هم‌اکنون در بازار ارز شکل پاندولی دارد، بعضی مواقع در بازار حضور پیدا می‌کند و برخی زمان‌های دیگر خارج می‌شود. به گفته فعالان، وضعیت عرضه و تقاضا در شرایط فعلی به‌گونه‌ای است که قیمت گرایش بیشتری به افزایش دارد؛ با این حال بازارساز ارزی در نیمه اول سال توانست دامنه نوسانات را تا حد زیادی مدیریت کند.