مسکن در صدر هزینه‌ها ؛ تفریح و امور فرهنگی قعر نشین
بانک مرکزی هر سال گزارشی را از وضعیت بودجه خانوار منتشر می‌کند که نشان می‌دهد خانوارهای ایرانی، چقدر درآمد دارند و هزینه زندگی آنها چقدر است. همچنین جزییات این گزارش اطلاعاتی را درباره نحوه هزینه کرد درآمد خانواده‌ها و بخش‌هایی که بیشترین میزان هزینه را به خود اختصاص داده‌اند، نشان می‌دهد.
بر اساس این گزارش، می‌توان دیدی کلی از وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده‌های ایرانی به دست آورد. آخرین گزارش مربوط به سال 95، به تازگی منتشر شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، بررسی درآمد ناخالص خانوارها حاکی از آن است که هر خانوار ایرانی در سال گذشته به طور متوسط درآمدی حدود 39 میلیون و 237 هزار تومان داشته که این رقم نسبت به مجموع درآمد سالانه در سال 1394 حدود 11.3 درصد افزایش دارد. این در حالی است که 69.3 درصد از کل درآمد ناخالص را درآمد پولی ناخالص و 30.7 درصد را درآمد غیرپولی که شامل ارزش اجاره خانه شخصی می‌شود تشکیل داده است.
بر اساس این گزارش، درآمد خانوارها نسبت به سال قبل، 11.4 درصد بیشتر شده و هزینه آنها نیز، 11.3 درصد افزایش یافته است. یعنی درآمد یک سال خانوارها نسبت به سال قبل، افزایش 4 میلیونی داشته و هزینه‌هایشان نیز همپا با همین افزایش درآمد، بالا رفته است. البته حسین راغفر، اقتصاددان پیش از این درباره این آمارها گفته بود: «خانواده‌های ایرانی به دلیل ویژگی‌های جامعه شناختی، ترجیح می‌دهند هزینه‌هایشان را بالاتر از درآمدهایشان در آمارگیری‌ها اعلام کنند و به همین دلیل، نمی‌توان با قاطعیت درباره آمارگیری‌هایی که با پیمایش میان مردم است، گفت که هزینه‌ها با درآمدها برابر یا کمتر از درآمدهاست.»
همچنین بررسی هزینه‌های ناخالص خانوارهای ایرانی از این حکایت دارد که متوسط هزینه ناخالص سالانه یک خانوار حدود 39 میلیون و 300 هزار تومان در سال است که این رقم برای هر ماه تا حدود سه میلیون و 275 هزار تومان برآورد می‌شود. گزارش بانک مرکزی همچنین نشان می‌دهد 26.6 درصد از خانواده‌های شهری، هیچ فرد شاغلی ندارند و 56.4 درصد با یک فرد شاغل زندگی می‌کنند. همینطور، 10.8 درصد از مردم ایران، بی‌سوادند.
مسکن، آب، برق و گاز، 35 درصد از کل هزینه خانواده‌ها را به خود اختصاص می‌دهد و بعد از آن، خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها با 22 درصد، بالاترین بخش را در هزینه خانوار دارا هستند. در سال گذشته، خانواده‌های ایرانی به طور متوسط حدود 14 میلیون برای مسکن هزینه کرده‌اند که این هزینه، شامل اجاره خانه نیز می‌شود. همچنین هزینه خوراک یک سال خانواده‌ها، حدود 9 میلیون بوده است.
اما آمار بانک مرکزی نکته‌هایی را نیز درباره اقتصاد فرهنگ در میان مردم نشان می‌دهد. تفریح و امور فرهنگی، در سبد هزینه خانوار، برابر با 1.9 درصد جایگاه دارد. یعنی ایرانی‌ها، سال گذشته، 764 هزار تومان به طور متوسط برای تفریح و فرهنگ، هزینه کرده‌اند. در حالی که هزینه رستوران و هتل آنها، به طور متوسط به 836 هزار تومان می‌رسد و 2.1 درصد از هزینه خانوار را به خود اختصاص می‌دهد.
بخشی از گزارش بانک مرکزی، به تسهیلات محل سکونت و لوازم زندگی مورد استفاده خانوارها پرداخته است. این بخش نشان می‌دهد 48.6 درصد از خانواده‌ها، اتومبیل شخصی و 17.2 درصد موتورسیکلت دارند. 50.5 درصد در خانه‌هایشان از تسهیلات اینترنت خانگی استفاده می‌کنند و 96.3 درصد نیز، تلفن همراه دارند. با این حساب، با توجه به آمارهای دیگری نظیر وضعیت تصرف مسکن، می‌توان گفت بیشتر اقشار ایرانی، در طبقه متوسط زندگی می‌کنند.
