به گزارش اقتصادآنلاین، طلا همیشه به عنوان یک دارایی امن و ارزشمند در طول تاریخ شناخته شده است. این فلز گرانبها علاوه بر استفادههای زینتی، ابزاری برای حفظ ارزش پول است. از این رو، همواره تقاضای زیادی برای خرید طلا وجود دارد. از سوی دیگر، فضای اقتصادی ایران به دلیل وجود تورم چند درصدی و تنشهای اقتصادی و سیاسی اهمیت سرمایهگذاری در این فلز زرد را دو چندان کرده است. به همین دلیل پیش بینی آینده قیمت طلا تا پایان سال ۱۴۰۴ برای فعالان بازار و خانوارهای ایرانی بسیار حائز اهمیت است تا بتوانند سرمایه گذاری مطمئن و پربازدهی داشته باشند. در ادامه به بررسی سناریوهای مختلف و چند بعدی از پیش بینیهای آینده قیمت طلا میپردازیم.
عوامل کلیدی موثر بر قیمت طلا
عوامل متعددی روی قیمت طلا اثرگذار هستند؛ اما مهمترین آنها به شرح زیر هستند:
قیمت ارز
مهمترین عامل موثر بر قیمت طلا در فضای اقتصادی ایران، قیمت ارز است. قیمت طلا همبستگی مثبتی با قیمت ارز در بازار آزاد دارد. یعنی هرگاه قیمت ارز در کشور روند افزایشی داشته باشد، همراستا با آن قیمت طلا نیز افزایشی خواهد بود. اما بررسی دادههای کوتاه مدت و بلند مدت در ایران نشان دهندهی این است که قیمت طلا همواره رشد بالاتری از قیمت ارز در بازار تجربه کرده است.
نرخ بهره در ایران
بانک مرکزی به عنوان مقام پولی در ایران برای کنترل تورم، ابزار بسیار مهمی تحت عنوان نرخ بهره در اختیار دارد. تغییر نرخ بهره میتواند مستقیما روی قیمت طلا در بازار تاثیر داشته باشد. باید توجه داشت که تغییر نرخ بهره علاوه بر قیمت طلا و ارز روی سایر بازارهای مالی همانند بورس نیز تاثیر بسزایی خواهد داشت.
اگر بانک مرکزی قصد داشته باشد برای کنترل تورم سیاست پولی انقباضی اجرا کند، مجبور است نرخ بهره را تا حد زیادی افزایش دهد. در این صورت بخش زیادی از نقدینگی کشور برای کسب سود بدون ریسک وارد بانکها میشود. چنین کاری باعث میشود تقاضا برای طلا و ارز کاهش محسوسی داشته باشد. از این رو ممکن است قیمت طلا و دلار کاهش قابل توجهی را تجربه کنند. اگر بانک مرکزی بخواهد بازار را از رکود خارج کند، میتواند نرخ بهره را کاهش دهد یا روی همان عدد قبلی ثابت نگه دارد. در این حالت تقاضا برای طلا در بازار روند افزایشی خواهد گرفت. بر اساس اصول اقتصادی هرگاه تقاضا برای کالا یا خدماتی رشد داشته باشد، برای اینکه بازار به تعدل برسد؛ قیمت دارایی با رشد مواجه میشود.
قیمت جهانی اونس
طلا یک دارایی با ارزش است که در بازارهای جهانی حجم معاملات روزانه بسیار بالایی دارد. اگر قیمت طلا در بازارهای جهانی رشد کند، تاثیر زیادی بر قیمت طلا در ایران خواهد گذاشت. اما سرمایهگذاران باید توجه کنند قیمت ارز در ایران بالاترین میزان تاثیر گذاری بر قیمت طلا را دارد.
تورم
تورم به معنی رشد سطح عمومی قیمت کالا و خدمات در جامعه است. زمانی که تورم در کشور بالا باشد، قیمت کالا، خدمات و داراییهای با ارزش همانند طلا و ارز متناسب با تورم و حتی بالاتر، رشد میکنند. عامل اصلی تورم در کشور کسری بودجه و افزایش نقدینگی است. چون زمانی که دولت کسری بودجه داشته باشد برای اینکه بتواند این کسری را جبران کند، مجبور است پول چاپ کند. با چاپ پول، قدرت خرج کردن مردم در جامعه افزایش پیدا میکند. در نتیجه تقاضا برای کالا، خدمات و داراییهای با ارزش رشد میکند.
روشهای سرمایهگذاری در طلا
برای سرمایهگذاری در طلا عموما دو روش وجود دارد:
خرید طلای فیزیکی
اولین و شناختهشدهترین روش سرمایهگذاری طلا در ایران، خرید طلای فیزیکی است. طلای فیزیکی همانند طلای ۱۸ عیار، طلای آب شده و سکه طلا توانستهاند تورم موجود را پوشش دهند و سود قابل توجهی به سرمایهگذاران ارائه دهند. اما خرید طلای فیزیکی گزینه جذابی برای سرمایهگذاری نیست. چون طلای فیزیکی از هر نوعی که باشد، همواره در معرض ریسک فیزیکی به سرقت رفتن قرار دارد. یعنی اینکه سرمایهگذاران ممکن است هر لحظه دارایی آنها مورد سرقت قرار بگیرد و سرمایه خود را از دست بدهند.
از سوی دیگر، طلای فیزیکی هزینهی سرمایهگذاری بالایی دارد. برای خرید طلای فیزیکی مانند طلای ۱۸ عیار سرمایهگذاران باید هزینهی اجرت ساخت طلا، مالیات بر ارزش افزوده و سود فروشنده پرداخت کنند. این هزینهها باعث میشود که خرید طلای فیزیکی از لحاظ اقتصادی بهصرفه نباشد.
خرید صندوق طلا
صندوقهای طلا ابزار نوینی برای سرمایهگذاری در طلا هستند. این صندوقهای سرمایهگذاری حجم بسیار زیادی از سبد دارایی آنها در اوراق گواهی سکه طلا و اوراق گواهی شمش طلا سرمایهگذاری شده است. از این رو بازدهی خرید صندوق طلا همانند سرمایهگذاری در سکه طلا و شمش طلا است. اما صندوقهای طلا بهترین نوع طلا برای سرمایه گذاری هستند. زیرا امکان سرقت و تقلب در صندوق طلا بر خلاف طلای فیزیکی وجود ندارد. تمامی معاملات صندوقهای طلا بصورت آنلاین است؛ از این رو هرگز ریسک فیزیکی بهسرقت رفتن متوجه آنها نمیشود.
از سوی دیگر، صندوقهای طلا از لحاظ اقتصادی بهصرفه هستند. چون برای خرید صندوق طلا سرمایهگذاران لازم نیست هزینههای اضافی مانند اجرت ساخت طلا، سود فروشنده و مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کنند. از طرفی، صندوقهای طلا بهترین روش برای سرمایهگذاری با پول کم هستند. چون برای خرید صندوق طلا، سرمایهگذاران به حداقل ۵۰۰ هزار تومان وجه نقد نیاز دارند، اما برای خرید طلای فیزیکی سرمایهگذاران باید چندین میلیون تومان پس انداز داشته باشند.
نحوهی خرید صندوق طلا
صندوقهای طلا از لحاظ معاملاتی در دستهی صندوقهای قابل معامله در بورس دسته بندی میشوند. به همین دلیل برای خرید صندوق طلا، سرمایهگذاران ابتدا باید در سامانهی سجام ثبت نام کنند و مراحل احراز هویت را انجام دهند. در مرحلهی دوم باید این سرمایهگذاران کد بورسی دریافت کنند. برای دریافت کد بورسی کافی است که در یک کارگزاری ثبت نام کنند. در نهایت از طریق پنل کارگزاری میتوانند در صندوق مورد نظر خود سرمایهگذاری کنند.
چشم انداز بانکهای جهان برای قیمت طلا
برای سرمایه گذاری در طلا به دید بلندمدت، سرمایهگذاران باید به پیشبینیهای موسسات و بانکیهای جهانی توجه ویژه داشته باشند. بانکهای بزرگی همانند گلدمن ساکس و جی پی مورگان، پیش بینیهای جدیدی در مورد قیمت جهانی طلا منتشر کردهاند.
پیش بینی گلد من ساکس درباره طلا بر اساس شرایط کلی اقتصاد آمریکا و جهان، به این صورت است که قیمت اونس تا پایان سال ۲۰۲۶ به بیش از ۴۹۰۰ دلار میرسد. عدد ۴۹۰۰ دلار برای قیمت جهانی اونس یک عدد بسیار بزرگ است. از سوی دیگر بانک جی پی مورگان که یک بانک پیشگام در جهان محسوب میشود، پیش بینی کرده است که شرایط اقتصادی و سیاسی در جهان بگونهای است که قیمت اونس در پایان سال ۲۰۲۶ پتانسیل رشد تا سطوح بالاتر از ۵۰۰ هزار دلار را دارد. بانکهای دیگری مانند یو بی اس، بانک اف آمریکا و دویچه بانک نیز پیش بینی کردهاند قیمت طلا در پایان سال ۲۰۲۶ میلادی بصورت میانگین در سطوح ۴۵۰۰ دلار معامله خواهد شد. از این رو سرمایهگذاران بهتر است برای خرید طلا دیدگاه حداقل میان مدتی داشته باشند. چون قیمت طلا در کوتاه مدت نوسانات زیادی را تجربه میکند.
پیش بینی هوش مصنوعی برای قیمت طلا
در دو سال گذشته هوش مصنوعی تا حدی رشد کرده است که میتواند پیش بینیهای قابل اتکایی به سرمایهگذاران ارائه دهد. چون هوش مصنوعی این توانایی را دارد، که در یک لحظه حجم بسیار زیادی از دادههای اقتصادی را تحلیل کند. بر اساس تحلیل هوش مصنوعی، قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ میلادی روند صعودی دارد. اما سرمایهگذاران باید توجه کنند که هوش مصنوعی توانایی پیش بینی اتفاقات غیر منتظره مانند جنگ یا بحرانهای سیاسی و اقتصادی را ندارد. به همین دلیل افرادی که بر اساس تحلیلهای هوش مصنوعی سرمایهگذاری میکنند، باید حد ضرر و حد سود تعیین کنند. تا در چنین رخدادهای غیر منتظرهای دچار ضرر نشوند.
پیش بینیها برای ریسک حباب طلا
قیمت طلا در برخی از مواقع حباب میگیرد. حباب قیمتی به این معنی است که قیمت معاملاتی طلا بسیار بالاتر از ارزش ذاتی آن باشد. در چنین حالتی گفته میشود که طلا حباب مثبت دارد. حباب مثبت زمانی شکل میگیرد که سرمایهگذاران این بازار بصورت هیجانی تقاضای خرید را تا حد زیادی افزایش دهند. در زمانهایی که طلا حباب مثبت دارد، زمان مناسبی برای خرید طلا نیست. چون قیمت معاملاتی بسیار بالاتر از قیمت ذاتی طلا است.
از طرفی، وقتی که سرمایهگذاران بنا به دلایلی بصورت هیجانی دارایی خود را بفروشند، قیمت معاملاتی پایینتر از ارزش ذاتی قرار میگیرد. در این حالت قیمت طلا، حباب منفی دارد که بر اساس نظر کارشناسان بهترین زمان برای سرمایهگذاری در طلا است. اما بصورت کلی، فعالان و سرمایهگذاران بازار، افزایش قیمت طلا در یک سال گذشته را حباب نمیدانند؛ بلکه این افزایش قیمت ناشی از شرایط کلی اقتصاد جهانی و وجود تنشهای سیاسی است.