ایران باید شریک گرجستان در کریدورهای منطقهای باشد/گرجستان فرصتی برای اتصال به دریای سیاه است
کمیسیونهای مشترک اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران میزبان سید علی موجانی، سفیر جدید ایران در گرجستان بودند؛ نشستی که با حضور فعالان اقتصادی برگزار شد.
به گزارش اقتصادآنلاین، در این نشست مجموعهای از دغدغهها، مسائل عملی و راهبردی مرتبط با روابط دو کشور در حوزههای تجارت، اقامت، حملونقل و کریدورهای منطقهای مطرح شد. اعضای کمیسیونها با صراحت و شفافیت دیدگاههای خود را بیان کردند و از سفیر جدید خواستند با رویکردی فعال، ساختاریافته و مبتنی بر حمایت عملی، زمینه تسهیل تجارت و تقویت مناسبات اقتصادی را فراهم کند.
ضرورت ایجاد سازوکار مشترک و سازمانیافته
در این نشست، فعالان اقتصادی بر لزوم تشکیل یک اتاق واحد تجاری یا سازوکار نهادمند میان دو کشور تأکید کردند؛ ساختاری که بتواند پیگیری مستمر موضوعات مشترک را بر عهده بگیرد. اعضا خاطرنشان کردند که استقرار رایزن بازرگانی در هر دو کشور میتواند روند هماهنگی و تعامل را تسهیل و بهعنوان بازوی اجرایی این اتاق واحد عمل کند.
همزمان، شرایط اقامتی و وضعیت جامعه ایرانیان مقیم گرجستان بهعنوان یک نگرانی جدی مطرح شد. فعالان اقتصادی هشدار دادند که نبود حمایتهای حقوقی و کنسولی مؤثر، آینده حضور اقتصادی ایرانیان را تهدید میکند و میتواند به مهاجرت معکوس، خروج سرمایه و تضعیف پیوندهای تجاری دو کشور منجر شود.
چالشهای اقامتی، آموزشی و گردشگری
محور مهم دیگر نشست، مشکلات اقامتی، محدودیتهای جدید برای مقیمین، نگرانیهای دانشجویان ایرانی و وضعیت سفرهای گردشگری بود. اعضا اظهار داشتند که برخی رویههای جدید میتواند روند رشد روابط دو کشور را مختل کند و حتی بر آینده مدارک تحصیلی و سوابق آموزشی دانشجویان تأثیر بگذارد.
آنها از سفارت ایران انتظار داشتند که با تحلیل دقیق شرایط و ارائه آیندهپژوهی، دیدگاههای خود را با بخش خصوصی در میان بگذارد و برای حل این مشکلات با مقامات گرجستان وارد تعامل روشن و مؤثر شود.
مسائل حملونقلی، گمرکی و جایگاه گرجستان در کریدورهای منطقهای
فعالان اقتصادی بر رفع موانع حملونقل، کاهش زمان توقف ناوگان در مرزها، حل مشکلات گمرکی و استفاده از ظرفیتهای ترانزیتی مشترک تأکید کردند. آنها تصریح کردند که در جهان امروز رقابت کریدوری بیش از گذشته تابع فناوری، زیرساخت دیجیتال و سرعت ارائه خدمات است.
به گفته اعضا، اگر مشکلات اقامت، تجارت و حملونقل در کوتاهمدت حل نشود، ایران ممکن است از مسیرهای جایگزین برای دسترسی به دریای سیاه استفاده کند؛ مسیرهایی که در برخی بنادر عمق آب بیشتری دارند و پذیرای کشتیهای با تناژ بالا هستند. همچنین حل مسائل میان آذربایجان و ارمنستان میتواند ظرفیتهای جدیدی برای تبادلات شرق–غرب ایجاد کرده و جایگاه کریدورهای ایران و گرجستان را بازتعریف کند.
تعامل با مناطق خارج از کنترل دولت گرجستان و کاهش مبادلات تجاری
یکی دیگر از دغدغههای فعالان اقتصادی، نحوه تعامل با مناطقی بود که خارج از حاکمیت رسمی گرجستان قرار دارند. برخی شرکتها و گردشگران ایرانی بدون هماهنگی رسمی وارد این مناطق میشوند که باعث بروز حساسیت و اعتراض طرف گرجی نسبت به اتاق بازرگانی شده است.
همچنین گزارش شد که حجم تجارت ایران و گرجستان در ۹ ماه اخیر کاهش محسوسی داشته است؛ کاهشی که از نگاه بخش خصوصی ناشی از بیتوجهی به برخی مسائل ساده، اما تأثیرگذار در فرآیند اقامت و تجارت است. فعالان اقتصادی هشدار دادند که ادامه این روند میتواند موجب انتقال فعالیتهای تجاری به سایر شبکههای منطقهای و تضعیف روابط اقتصادی با گرجستان شود.
مشکلات مرزی و ضرورت حمایت حقوقی فعال سفارت
فعالان اقتصادی نسبت به مشکلاتی مانند ریجکت شدن برخی ایرانیان در مرزها، طولانی شدن توقف کامیونها، محدودیت سفرهای تجاری افراد مستقل و رویههای پیچیده گمرکی انتقاد کردند. آنها خواستار رویکرد روشن سفارت در تعامل با مقامات گرجی و هماهنگی با مسئولان ایرانی شدند.
به گفته اعضای کمیسیونها، پرسش اصلی فعالان اقتصادی این است که چارچوب حمایتهای حقوقی و اجرایی سفارت در دوره جدید چگونه خواهد بود؟
دیدگاهها و برنامههای سفیر جدید ایران
سید علی موجانی، سفیر جدید ایران در گرجستان، در این نشست به تفصیل به پرسشها پاسخ داد و بر مجموعهای از رویکردهای راهبردی تأکید کرد. او در ابتدا بیان کرد که پیش از ورود به وزارت امور خارجه، سابقه فعالیت بازرگانی داشته و از تجربه عملی ثبت سفارش تا مذاکرات تجاری برخوردار است؛ بنابراین با نگرانیهای فعالان اقتصادی آشنایی مستقیم دارد.
به گفته او، بازار تنها محل کسب سود نیست، بلکه کریدوری راهبردی برای ثبات منطقهای و تقویت پیوندهای ژئواقتصادی است. موجانی تأکید کرد که سیاست امروز ایران بر «پیوند مسیرها» استوار است و نقشآفرینی در ترانزیت زمانی معنا دارد که همافزایی مسیرها تقویت شود.
ایران؛ دروازه پیوند شمال-جنوب و شرق-غرب
سفیر تاکید کرد که ایران با بهرهگیری از گستره ساحلی خود میتواند به دروازه اصلی اتصال شمال–جنوب و شرق–غرب تبدیل شود. او مسیر ایران–گرجستان را یکی از سه مسیر مهم برای پیوند جنوب جهانی با دریای سیاه دانست و گفت این مسیر در حال حاضر ارزانترین و سریعترین گزینه است.
موجانی این موضوع را نیز مهم دانست که تولیدات صنعتی و توان مهندسی ایران میتواند مکمل اقتصاد گرجستان باشد و حضور ایران در پروژههای منطقهای، ضرورتی راهبردی برای تقویت همکاری دو کشور است.
شفافیت؛ برند ملی گرجستان و ضرورت توجه ایران
سفیر ایران تأکید ویژهای بر اهمیت «شفافیت» در ساختار اقتصادی گرجستان داشت و گفت این مولفه باید توسط فعالان اقتصادی ایرانی جدی گرفته شود. او هشدار داد که برخی سوءتفاهمها نباید چهره گرجستان را در حوزه سهولت تجارت مخدوش کند، زیرا اعتبار این کشور در این حوزه به نفع تجارت ایران نیز هست.
موجانی همچنین بر ضرورت ایجاد یک نهاد حقوقی تخصصی در گرجستان که توسط بخش خصوصی حمایت شود تأکید کرد؛ نهادی که بازوی مشورتی و اجرایی در حل مشکلات حقوقی و اقامتی باشد و امنیت سرمایه و اقامت تجار را تضمین کند.
لزوم مدیریت سفر و تجارت در مناطق خارج از حاکمیت گرجستان
سفیر ایران به مسئله مناطق خارج از کنترل دولت گرجستان نیز پرداخت و گفت که فعالان اقتصادی باید پیش از فعالیت در این مناطق از وضعیت حقوقی آن اطلاع دقیق داشته باشند. او تأکید کرد که هرگونه تصمیم فردی در این زمینه نباید به هزینههای سیاسی یا تجاری برای سایر ایرانیان منجر شود.
چشمانداز مثبت در صورت همکاری دوطرفه
موجانی در جمعبندی سخنان خود اعلام کرد که مجموعه چنین رویکردهای هماهنگ و راهبردی میتواند امنیت حقوقی، پیشبینیپذیری و اعتماد سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی دو کشور را تقویت و از بروز مشکلات غیرضروری در تجارت و سرمایهگذاری جلوگیری کند.