سامانه قدرتمند و سرد زمستانی در آستانه ورود به ایران / بارش برف ۱۰ تا ۷۵ سانتی در ۹ استان کشور

به گزارش اقتصادآنلاین،  بر اساس آخرین پیش‌بینی‌های عددی مدل جهانی ECMWF (مرکز پیش‌بینی‌های میان‌مدت هواشناسی)، یک سامانه قدرتمند و سرد زمستانی در بازه زمانی اوایل تا اواسط آذر ماه ۱۴۰۴ (حدوداً ۲۸ نوامبر تا ۹ دسامبر ۲۰۲۵) منطقه خاورمیانه، به‌ویژه ایران و مناطق همجوار را تحت تأثیر قرار خواهد داد. این سامانه با تمرکز بر بارش‌های سنگین تجمعی برف در ارتفاعات، نیازمند آمادگی جدی از سوی سازمان‌های امدادی و مردم محلی است.

این هشدار با هدف اطلاع‌رسانی دقیق و تخصصی در مورد شدت، زمان‌بندی و پراکندگی این موج قدرتمند صادر شده است. تحلیل‌های اولیه نشان‌دهنده پتانسیل بالای این سامانه برای ایجاد اختلالات گسترده در زیرساخت‌ها و ترافیک جاده‌ای است.

تحلیل کلی جوی

این سامانه از نوع سیکلون مدیترانه‌ای تقویت‌شده (Enhanced Mediterranean Cyclone) است که با ورود توده هوای قطبی با دمای بسیار پایین (زیر ( -10^\circ C ) در تراز 850 هکتوپاسکال) از شمال غرب اروپا، شرایط لازم برای همگرایی و بارش‌های سنگین در ارتفاعات غرب آسیا فراهم می‌شود.

زمان‌بندی تقریبی ورود و اوج فعالیت سامانه بارشی

• ورود اولیه: ۲۸ نوامبر ۲۰۲۵ (۷ آذر ۱۴۰۴)

  اوج بارش (Peak Activity): ۱ دسامبر تا ۵ دسامبر ۲۰۲۵ (۱۰ تا ۱۴ آذر ۱۴۰۴)

  خروج تدریجی: ۹ دسامبر ۲۰۲۵ (۱۸ آذر ۱۴۰۴)

این پیش‌بینی مربوط به انباشت تجمعی برف است که بر اساس داده‌های آغاز شده در ۱۰ نوامبر ۲۰۲۵ و اعتبار تا ۹ دسامبر ۲۰۲۵ تهیه شده است. محور اصلی این سیستم، ورود هوای بسیار سرد از عرض‌های جغرافیایی بالاتر و تغذیه رطوبتی از سمت مدیترانه است که باعث تقویت هسته‌ی اصلی بارش در غرب آسیا شده است.

مدل‌سازی و پارامترهای کلیدی

مدل ECMWF (نسخه پیش‌بینی بلندمدت) نشان می‌دهد که ارتفاع ژئوپتانسیل در تراز 500 هکتوپاسکال (نماینده توده هوا) در غرب ایران به شدت افت خواهد کرد، که این امر نشان‌دهنده نفوذ عمیق یک توده هوای سرد است.

نمودار مدل، بیشترین احتمال (بالاتر از 80%) برای بارش‌های برف قوی را در بازه زمانی مورد نظر در ارتفاعات زاگرس مرکزی نشان می‌دهد. توزیع فضایی بارش‌ها نابرابر بوده و مناطق کوهستانی غرب و شمال غرب کشور به دلیل قرارگیری در مسیر اصلی جریان‌های مرطوب و سرد، بیشترین میزان برف را تجربه خواهند کرد.

غرب و شمال غرب (کانون اصلی) / بارش برف در راه کدام استان‌هاست؟

این مناطق به دلیل قرارگیری در معرض مستقیم جبهه سرد اول و دوم و همچنین شکل‌گیری گرادیان فشار قوی بین مناطق مرتفع و کم‌ارتفاع، بیشترین حجم بارش را خواهند داشت.

• آذربایجان شرقی و غربی: مناطق کوهستانی سبلان و سهند. پیش‌بینی انباشت برف در ارتفاعات بالای 2000 متر: 50 تا 75 سانتی‌متر. در شهرها و مناطق کم‌ارتفاع‌تر، انباشت بین 15 تا 30 سانتی‌متر خواهد بود.

• اردبیل: به دلیل وزش باد شدید و تداوم بارش، خطر کولاک برف و سفید شدن کامل مناطق بسیار زیاد است. انباشت احتمالی: 40 تا 60 سانتی‌متر.

• کردستان و کرمانشاه (ارتفاعات شمالی): این مناطق درگیر نفوذ رطوبت از سمت عراق هستند. انتظار انباشت تجمعی برف: 45 تا 70 سانتی‌متر.

زاگرس مرکزی و جنوبی

اگرچه شدت بارش در این مناطق کمتر از شمال غرب است، اما به دلیل سردی هوا و تداوم بارش، برف سنگین خواهد بود.

• همدان و لرستان: این استان‌ها شاهد موج دوم این سامانه خواهند بود. انباشت قابل انتظار: 20 تا 45 سانتی‌متر. جاده‌های منتهی به تویسرکان و الشتر باید به طور ویژه مورد توجه قرار گیرند.

• چهارمحال و بختیاری و ارتفاعات شمال خوزستان (اندیکا، دهدز): بارش‌ها به صورت برف سنگین در ارتفاعات بالای 1800 متر متمرکز می‌شود. انباشت برف: 10 تا 35 سانتی‌متر.

3. شمال شرق

شاخه‌ی شرقی سامانه با تضعیف نسبی رطوبت، بر این مناطق اثر می‌گذارد.

• خراسان شمالی و رضوی (مناطق کوهستانی بینالود و هزار مسجد): پیش‌بینی انباشت 10 تا 25 سانتی‌متر برف.

مخاطرات ترافیکی و لجستیکی بارش برف و کولاک

انسداد جاده‌ها و کولاک: با توجه به انباشت برف بالا در ارتفاعات، به خصوص در گردنه‌های برف‌گیر، احتمال انسداد کامل جاده‌های اصلی و فرعی در غرب و شمال غرب کشور بسیار بالا است. ترکیب برف سنگین و وزش باد (حداکثر سرعت باد تا ۶۰ کیلومتر بر ساعت در برخی نواحی)، منجر به کولاک موضعی و کاهش دید به کمتر از ۱۰۰ متر خواهد شد.

توصیه‌های عمومی 

جابجایی خودروهای سنگین و حامل مواد غذایی و سوختی باید قبل از ۳۰ نوامبر تکمیل شود.

دمای هوا در شب‌ها در بسیاری از مناطق کشور به شدت افت خواهد کرد.

دامداران در مناطق مرتفع باید علوفه و آب کافی را ذخیره کرده و دام‌ها را به پناهگاه‌های مناسب منتقل کنند.

کشاورزان باید نسبت به پوشش محافظتی محصولات حساس اقدام نمایند.

سفر: از سفرهای غیرضروری به مناطق کوهستانی غرب و شمال غرب در بازه ۲۸ نوامبر تا ۶ دسامبر جداً خودداری شود.

آمادگی منزل: وسایل گرمایشی باید بازبینی شوند. کیسه‌های شن و نمک برای جلوگیری از یخ‌زدگی جلوی درب‌ها آماده شود.