
بحران تراشه نکسپریا زنگ خطر برای خودروسازی جهان

تحریم شرکت چینی مادر نکسپریا و محدودیتهای تجاری جدید، زنجیره تأمین تراشههای حیاتی خودرو را تهدید میکند؛ نگرانی از تعطیلی کارخانهها و افزایش دوباره قیمت خودروها شدت گرفته است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، به نقل از سی ان ان، خریداران خودرو شاید نام "نکسپریا" (Nexperia) را نشنیده باشند، اما این شرکت هلندی تراشههایی تولید میکند که برای ساخت خودروها ضروریاند — و اکنون در مرکز یک مناقشه تجاری قرار گرفته که ممکن است کارخانههای خودروسازی جهانی را به تعطیلی بکشاند و قیمت خودروها را که در حال حاضر در سطحی بیسابقه قرار دارند، باز هم بالاتر ببرد.
این مناقشه بخشی از تنشهای تجاری گستردهتر میان ایالات متحده و چین است. ماجرای نکسپریا بهطور جدی از دسامبر گذشته آغاز شد، زمانی که وزارت بازرگانی آمریکا شرکت مادر نکسپریا، یعنی شرکت چینی Wingtech Technologies را در فهرست شرکتهایی قرار داد که با محدودیتهای تجاری مواجه شدهاند.
سپس در ماه اکتبر امسال، وزارت بازرگانی چین صادرات برخی قطعات نهایی و زیربخشهایی را که در چین تولید میشدند و متعلق به نکسپریای چین و پیمانکاران فرعیاش بودند، ممنوع کرد. پس از این اقدام، دولت هلند کنترل نکسپریا را در دست گرفت.
این تنشها نگرانیهایی را درباره احتمال تعطیلی کارخانههای خودروسازی برانگیختهاند، زیرا تراشههایی که نکسپریا تولید میکند برای مونتاژ خودروها حیاتی هستند. نگرانی اصلی این است که این مناقشه تجاری میتواند تولید این تراشهها را متوقف کند و جایگزینی برای آنها بهراحتی در دسترس نباشد.
اینکه چه زمانی، یا آیا اصلاً کارخانههای خودروسازی ناچار به توقف فعالیت خواهند شد یا نه، هنوز مشخص نیست. اما کمبود تراشهای مشابه در دوران پس از همهگیری کرونا باعث تعطیلی موقت کارخانهها شد و عرضه خودروهای نو را برای بیش از یک سال به شدت کاهش داد. آن کمبود نیز موجب افزایش شدید قیمت خودروهای نو و دستدوم شد.
امروزه خودروها بهشدت وابسته به تراشههای کامپیوتری، ترانزیستورها و دیودها هستند — از تنظیم صندلی راننده گرفته تا کنترل میزان سوخت ورودی به موتور و تأمین نیروی ترمز. در صورت نبود این قطعات حیاتی، تولید خودرو کامل نمیشود.
اگرچه نکسپریا در خارج از صنعت چندان شناختهشده نیست، اما در وبسایت خود اعلام کرده که بیش از ۶۰۰۰ محصول تأییدشده برای استفاده در خودروها دارد و سالانه ۱۱۰ میلیارد قطعه ارسال میکند. این شرکت دارای ۱۲٬۵۰۰ کارمند در اروپا، آسیا و ایالات متحده است. نکسپریا اعلام کرده که در حال کار روی برنامههای تداوم کسبوکار است و "اطمینان دارد که راهحلی پیدا خواهد شد. ".
اما گروههای تجاری خودروسازی چندان خوشبین نیستند و نسبت به احتمال تعطیلی کارخانهها هشدار دادهاند.
جان بوزلا، مدیرعامل «اتحادیه نوآوری خودروسازی آمریکا» — گروه لابیگری که نماینده بسیاری از خودروسازان بزرگ است — در بیانیهای گفت:
«اگر ارسال تراشههای خودرویی بهزودی از سر گرفته نشود، تولید خودرو در ایالات متحده و بسیاری از کشورهای دیگر مختل خواهد شد و تأثیر آن به صنایع دیگر نیز سرایت میکند. مسئله بسیار جدی است. ما خواستار حل سریع موضوع هستیم تا صنعت خودروسازی آمریکا و جهان در مسیر خود باقی بماند.»
انجمن خودروسازان اروپا نیز اعلام کرد که تأمین مجدد این قطعات ممکن است ماهها طول بکشد، در حالیکه موجودی فعلی تراشههای نکسپریا تنها برای چند هفته دیگر کفایت میکند.
زیگرید دِ فریس، مدیرکل این انجمن، در بیانیهای گفت:
«خودروسازان طی سالهای اخیر تلاش کردهاند تا زنجیرههای تأمین خود را متنوع کنند، اما ریسک را نمیتوان به صفر رساند. این یک مسئله فراگیر میانصنعتی است که تعداد زیادی از تأمینکنندگان و تقریباً همه اعضای ما را درگیر کرده است.»
او افزود:
«ما ناگهان خود را در این وضعیت هشداردهنده یافتهایم. واقعاً به راهحلهای سریع و عملگرایانه از سوی همه کشورهای درگیر نیاز داریم.»
طبق گفته یان ریچز، معاون ارشد شرکت تحقیقاتی TechInsights در حوزه خودروسازی، نکسپریا حدود ۴۰٪ از تراشههای بخش ترانزیستورها و دیودهای بازار خودرویی را تولید میکند.
خودروسازان هماکنون نیز با افزایش هزینهها بهخاطر تعرفههایی که دولت ترامپ وضع کرده، مواجهاند. هرچند بسیاری از شرکتها این هزینهها را تاکنون جذب کردهاند، اما مؤسسه Kelley Blue Book هفته گذشته برآورد کرد که قیمت متوسط یک خودروی نو در آمریکا برای اولینبار از مرز ۵۰٬۰۰۰ دلار عبور کرده است.
منبع: سی ان ان