مارش «صدر» در زمین آلسعود
مقتدی صدر یکی از رهبران شیعه عراقی برای اولین بار از سال ٢٠٠٦ به این سو، به عربستان سعودی سفر کرد و با «محمد بنسلمان»، ولیعهد عربستان و دیگر مقامات این کشور دیدار کرد.
اگرچه هدف این سفر دقیقا مشخص نشده اما دفتر این روحانی شیعه ملیگرای عراقی، در بیانیه روز یکشنبه خود نوشت که این سفر به دعوت پادشاهی عربستان ترتیب داده شده است. گفته میشود مقتدی صدر به محض ورود به جده با استقبال «ثامر السهبان»، سفیر پیشین عربستان در عراق مواجه شد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق ، آنطور که الجزیره به نقل از خبرگزاری دولتی عربستان گزارش داده، صدر در سفر خود به بندر جده در مذاکرات منافع مشترک شرکت کرده است. در ماههای اخیر تعدادی از مقامات عراقی از جمله «حیدر العبادی»، نخستوزیر و «قاسم الاعرجی»، وزیر کشور عراق به عربستان سفر کردهاند و پس از آن هم دو کشور برای تقویت روابط دوجانبه گذرگاههای مرزی را بازگشایی کردند. فوریه سال جاری میلادی نیز «عادل الجبیر»، وزیر خارجه عربستان سعودی در یک سفر غیرمنتظره وارد بغداد شد.
اگرچه بهبود رابطه عربستان سعودی و عراق میتواند رویدادی معمول و طبق منافع سیاسی و اقتصادی دو کشور برآورد شود اما سفر مقتدی صدر زوایای دیگری نیز دارد. عربستان سعودی همواره نگران نفوذ ایران در عراق و قدرتگرفتن رزمندگان شیعه این کشور بوده و صدر هم اخیرا از نفوذ ایران در عراق و سوریه انتقاد کرده بود. در ماه آوریل این روحانی شیعه حتی از «بشار اسد»، رئیسجمهوری سوریه خواست از قدرت کنارهگیری کند. مقتدی صدر که عضو یکی از خانوادههای معروف و قدرتمند عراقی است، در سالهای گذشته به یکی از مخالفان جدی دولت حیدرالعبادی نیز بدل شده است. او اگرچه در سال ٢٠١٤ با صدور بیانیهای خبر کنارهگیری خود از دنیای سیاست را رسما اعلام کرد اما باز هم با تشکیل گردانهای صلح به فعالیت نظامی بازگشت و در سال ٢٠١٦ هم صدها هزار عراقی را علیه دولت العبادی بسیج کرد. هواداران صدر که تعدادشان زیاد است، در همان سال ٢٠١٦ به پارلمان این کشور حمله کردند و اندکی بعد هم در بیرون منطقه سبز بغداد که مقر سازمانهای مهم دولتی و سفارتخانههای خارجی است، تحصن کردند.
بااینهمه بهنظر میرسد با شکست نسبی داعش در عراق، گروههای سیاسی مختلف هم به سمت توافق پیش میروند. مقتدی صدر با ائتلاف ملی عراق بر سر طرحی درباره اصلاح سیاسی و اجتماعی در عراق اختلاف پیدا کرده بود. ایران بارها حمایتش را از ائتلاف ملی عراق به ریاست عمار حکیم اعلام کرده، تا اینکه پیش از سفر صدر به عربستان سعودی، سرانجام عمار حکیم از ریاست مجلس اعلای اسلامی کنارهگیری کرد و حزبی به نام حکمت ملی را تأسیس کرد.
ائتلاف المواطن در پارلمان عراق هم به این حرکت سیاسی پیوست و مقتدی صدر هم در بیانیهای به «سید عمارحکیم» برای تأسیس حزب جدیدش تبریک گفت و اعلام کرد: اطمینان دارد این حزب، دغدغه مردم عراق و مستضعفان را خواهد داشت. گفته میشود که خروج عمار حکیم از مجلس اعلای اسلامی عراق به معنای آغاز ائتلافی سهگانه با حضور مقتدی صدر و حیدر العبادی، نخستوزیر عراق و از اعضای حزب برجسته الدعوه است. حیدر العبادی در سخنرانی اخیرش که قبل از سفر مقتدی صدر به عربستان ایراد کرده بود، خواهان کنارگذاشتن طایفهگری بعد از پیروزی بر داعش شده بود. العبادی، عمار حکیم و صدر سه ضلع جریان تازهای هستند که قصد دارند از افراطگرایی و فرقهگرایی بپرهیزند. در چنین شرایطی عربستان تلاش میکند روابط خود را با عراق پس از داعش گسترش دهد و برخی کارشناسان نیز با نگاهی به این تلاش میگویند؛ چرا پادشاهی عربستان حالا به فکر نزدیکی به عراق افتاده است؟ چرا در بین سالهای ٢٠٠٥ تا ٢٠٠٧ که گروههای تروریستی این کشور را فرا گرفته بودند یا وقتی گروه تروریستی داعش یکسوم خاک عراق را تصاحب کرده بود، از این نزدیکی خبری نبود ؟