
رکورد تاریخی طلا در ذخایر بانکهای مرکزی جهان/ صعود طلا متوقف میشود؟

افزایش تورم، بحران مالی آمریکا و نااطمینانیهای ژئوپولیتیک، بانکهای مرکزی جهان را به سمت خرید گسترده طلا سوق داده است. برای نخستین بار از سال ۱۹۹۶، سهم طلا در ذخایر ارزی بانکها از اوراق خزانه آمریکا پیشی گرفته و روندی تازه در مدیریت ذخایر جهانی شکل گرفته است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، تحولات اخیر اقتصاد جهانی نشان میدهد که دوران سلطه مطلق اوراق خزانه آمریکا در ذخایر ارزی بانکهای مرکزی رو به افول است. نگرانیها از تورم پایدار، بدهیهای سنگین دولت ایالات متحده و تردیدها درباره استقلال بانک مرکزی آمریکا، تقاضا برای طلا را به سطحی بیسابقه رسانده است. همزمان، افزایش تنشهای ژئوپولیتیک، بهویژه پس از جنگ اوکراین و رقابتهای فزاینده میان آمریکا و چین، بر اهمیت طلا بهعنوان دارایی امن افزوده است.
طبق آمارهای تازه بانک مرکزی اروپا، بانکهای مرکزی اکنون حدود ۳۶ هزار تن طلا در اختیار دارند؛ رقمی که با خریدهای بیوقفه از سال ۲۰۲۰ تاکنون به سرعت افزایش یافته است. تنها در سه سال گذشته، بیش از هزار تن طلا در هر سال به ذخایر بانکها افزوده شده که دو برابر میانگین خرید سالانه در دهه قبل محسوب میشود.
کاهش جایگاه اوراق خزانه در برابر صعود طلا
افزایش قیمت جهانی طلا به بالای ۳۵۰۰ دلار برای هر اونس، ارزش ذخایر طلای بانکهای مرکزی را به حدود ۴.۵ تریلیون دلار رسانده است. این رقم بهطور معناداری از ۳.۵ تریلیون دلار اوراق خزانه موجود در پرتفوی ذخایر جهانی پیشی گرفته است. بر اساس آخرین برآوردها، سهم اوراق خزانه از ذخایر جهانی تنها ۲۳ درصد است؛ در حالیکه سهم طلا اکنون به ۲۷ درصد رسیده است.
این تغییر تاریخی یادآور سال ۱۹۹۶ است؛ زمانی که آخرین بار سهم طلا در ذخایر جهانی از اوراق خزانه فراتر رفت. در دهه ۱۹۹۰ بسیاری از کشورهای اروپایی، بهویژه بریتانیا، بخش بزرگی از ذخایر طلای خود را فروختند که به سقوط قیمتها تا سطح ۲۵۰ دلار در سال ۱۹۹۹ انجامید. اما امروز شرایط کاملاً متفاوت است و اقتصاد جهانی با تورم بالا، رشد شکننده و بدهیهای دولتی فزاینده روبهرو است؛ وضعیتی که طلا را به دارایی مطلوب بانکها بدل کرده است.
شباهتهای امروز با دهه ۱۹۷۰؛ بازتعریف دارایی امن
کارشناسان اقتصادی معتقدند وضعیت کنونی شباهتهایی با دهه ۱۹۷۰ دارد؛ دورهای که بیثباتی پولی، تورم دو رقمی و بحرانهای ژئوپولیتیک باعث شد طلا به جایگاه اصلی در ذخایر بانکهای مرکزی تبدیل شود. تا اوایل دهه ۱۹۸۰، بیش از ۷۵ درصد ذخایر جهانی به طلا اختصاص داشت. هرچند تکرار آن نسبت بعید است، اما تغییر ترکیب ذخایر ارزی در جهت افزایش طلا اکنون قطعی به نظر میرسد.
عبور طلا از اوراق خزانه در پرتفوی ذخایر بانکهای مرکزی یک «نقطه عطف تاریخی» است که بازتابدهنده دگرگونی ساختاری و بلندمدت در نظام مالی جهان خواهد بود. این روند نشاندهنده آغاز مرحلهای تازه در مدیریت ذخایر جهانی است.
آینده نامعلوم اوراق خزانه و چشمانداز روشن طلا
برای آنکه سهم طلا در ذخایر جهانی متوقف یا کاهش یابد، لازم است فشارهای تورمی، ریسکهای ژئوپولیتیک و نااطمینانیهای اقتصادی بهطور چشمگیری فروکش کند. اما چشمانداز فعلی نشان میدهد نه تورم در کوتاهمدت مهار خواهد شد و نه بحرانهای جهانی فروکش میکند. در چنین شرایطی، بانکهای مرکزی احتمالاً همچنان به انباشت طلا ادامه خواهند داد.
این تغییر، نهتنها نشاندهنده بیاعتمادی روزافزون به سیاستهای مالی آمریکا و پایداری بدهی این کشور است، بلکه بازتابی از جستوجوی جهان برای داراییهای امن در دوران بیثباتی است. به نظر میرسد طلا بار دیگر در حال تثبیت جایگاه خود بهعنوان ستون اصلی ذخایر ارزی جهان است.