گازوئیل ارزان مانع نوسازی ناوگان جاده‌ای

 ناوگان فرسوده جاده‌ای ایران با تکیه به رانت پنهانی که در گازوئیل ارزان وجود دارد، با قدمتی که در بعضی کامیون‌ها به 50 سال می‌رسد کماکان به حیات خود ادامه می‌دهد و با این وضعیت نه نوسازی ناوگان امکان‌پذیر است و نه ارتقای بهره‌وری در حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای. فزونی تعداد کامیون‌ها بر عرضه بار هم که مشکلات عدیده‌ای برای کامیون‌داران ایجاد کرده، به عقیده مسئولان حوزه حمل‌ونقل، ریشه در ارزانی گازوئیل دارد و این درحالیست که طبق قانون قیمت گازوئیل باید طبق برنامه‌های کلان توسعه کشور به فوب خلیج‌فارس نزدیک می‌شد، اما این الزام قانونی قربانی مصلحت‌اندیشی‌هایی همچون سیاست‌های ضد تورم دولت شده است. 

 

 

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از کسب و کار ، داود کشاورزیان، معاون وزیر راه‌وشهرسازی درباره پایین بودن قیمت سوخت خودروهای سنگین (گازوئیل) بیان کرد: یکی از مهم‌ترین چالش‌های ما در حمل‌ونقل جاده‌ای، پایین بودن قیمت سوخت است. کامیون‌های قدیمی با وجود مصرف بالای سوخت، کماکان در حال تردد در جاده‌ها و جابه‌جایی بار هستند، چراکه قیمت سوخت پایین بوده و حتی با بالا بودن مصرف سوخت، باز هم درآمد دارند؛ بنابراین انگیزه‌ای برای نوسازی ناوگان باری جاده‌ای وجود ندارد. وقتی با ۴۰ میلیون می‌توان یک کامیون فرسوده خریداری کرد، دیگر کسی حاضر نیست با ۴۰۰ میلیون تومان کامیون نو بخرد، چون قیمت و مصرف سوخت یکسان است. وی افزود: از طرف دیگر عرضه مازاد کامیون داریم؛ به این معنا که هر کسی که بیکار باشد، یک کامیون تهیه کرده و به جابه‌‌جایی بار در جاده می‌پردازد. نتیجه پایین بودن قیمت سوخت و بالا بودن عرضه کامیون نسبت به بار، ایجاد صفوف طولانی کامیون‌ها در بنادر، یک سر خالی بودن بار کامیون‌ها، افزایش پورسانت شرکت‌های حمل‌ونقلی در ازای تخصیص بار به رانندگان متقاضی و... خواهد بود که در حال حاضر چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد. 

 

 

رئیس سازمان راهداری با انتقاد از اینکه هیچ دستگاهی به آلاینده بودن کامیون‌‌های فرسوده معترض نیست، گفت: با وجود آلودگی هوا، ولی باز هم شاهد تردد اتوبوس‌ها و کامیون‌هایی هستیم که بر اثر شدت فرسودگی، از اگزوز آنها گازوئیل خارج می‌شود. ما بارها به آنها پیشنهاد اعطای تسهیلات ارزان داده‌ایم، اما حاضر نیستند حتی با ارزان‌ترین تسهیلات هم کامیون یا اتوبوس خود را نو کنند؛ می‌گویند نمی‌توانیم اقساط آنها را بازپرداخت کنیم. به گفته این مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی، اگر قیمت سوخت ناوگان باری و مسافری جاده‌ای (گازوئیل) بالا باشد، دیگر برای کامیون‌دار صرف نمی‌کند تا یک سرخالی به مقصد برسد، بلکه مسیرهایی را می‌پذیرد که مطمئن است دو سر پر بودن بار خود را داشته باشد، به جز برخی کامیون‌هایی که کاربری تک‌بار مانند بُنکر سیمان یا حمل مواد سوختی دارند؛ ضمن اینکه اگر کامیون‌ها بدانند که در هر دو سر بار دارند، قیمت‌ها را کاهش می‌دهند، چون به جای آنکه برای یک مسیر تا بندر 1.5 میلیون بگیرند، یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برای رفت و ۹۰۰ هزار تومان برای برگشت از صاحب بار مطالبه می‌کنند و در نتیجه درآمد خود آنها نیز بالاتر خواهد بود. اما از آنجایی سیاست دولت، ضد تورمی است، موافق افزایش قیمت سوخت نیست؛ این اراده هنوز هم وجود ندارد. امیدوارم روزی دولت به این جمع‌بندی برسد که ادامه این وضع به صلاح کشور نیست. 

 

شاید افزایش قیمت گازوئیل، تورم فعلی را افزایش دهد اما این افزایش تورم فقط یک‌بار رخ داده و دیگر هر سال شاهد افزایش تورم‌های سنگین نخواهیم بود. وی خاطرنشان کرد: قرار بود در پایان برنامه پنجم توسعه، قیمت سوخت به قیمت فوب خلیج‌فارس برسد که در بنزین تا حدود زیادی به این نرخ نزدیک شدیم و در حال حاضر قیمت بنزین در کشور معادل ۹۵ درصد قیمت بنزین فوب خلیج‌فارس است ولی در گازوئیل نرخ عرضه (۳۰۰ تومان) با نرخ فوب خلیج‌فارس (۱۴۰۰ تومان) فاصله زیادی دارد.