در نشست تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک چه می‌گذرد؟
کمیته نظارت‌کننده بر توافق کاهش تولید کشورهای عضو و غیرعضو اوپک هفته جاری در روسیه دیدار می‌کند اما معلوم نیست چگونه اعتماد بازار به این توافق را احیا می‌کنند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، در شرایطی که قیمت‌ها همچنان پایین محدوده ۵۵ تا ۶۰ دلار در هر بشکه که برخی از تولیدکنندگان هدف گذاری کرده بودند، مانده‌اند، برخی از ناظران بازار می‌گویند شرکای عضو و غیرعضو اوپک چاره‌ای به جز کاهش بیشتر تولید برای جبران رشد تولید نیجریه و لیبی که از کاهش تولید معاف هستند و همچنین کاهش پایبندی سایر اعضا ندارند.
از سوی دیگر برخی از کارشناسان می‌گویند این ائتلاف تولیدکنندگان اقدامات کافی انجام داده تا توافق را رها کند و به جای این که پول بیشتری به جیب تولیدکنندگان شیل آمریکا سرازیر شود، اجازه دهد بازار خود مجددا متعادل شود.
اعضای کلیدی پیمان کاهش تولید شامل عربستان سعودی و روسیه با توجه به اظهارنظر عمومی محدودی که در هفته‌های اخیر داشته‌اند، به نظر می‌رسد مایلند وضعیت به همین منوال باقی بماند و وزیران آنها اعلام کرده‌اند هنوز برای پیشنهاد کاهش بیشتر تولید زود است به خصوص که در حال حاضر در اوج فصل تقاضای تابستانی هستیم.
به گفته ماتئو رید، تحلیلگر خاورمیانه در "فارین ریپورتس"، در شرایطی که همچنان درباره میزان پیشرفت قابل دستیابی در سه ماهه سوم و سه ماهه چهارم پرسش وجود دارد، هنوز زود است استراتژی تغییر پیدا کند.
این کمیته که متشکل از وزیران کشورهای کویت، روسیه، ونزوئلا، الجزایر و عمان است، موظف است پایبندی به توافق را بازبینی کرده و به بررسی شرایط بازار بپردازد.
این کمیته از اختیار برای توصیه هرگونه تغییری که در توافق لازم می‌بیند، برخوردار است و با بهبود تولید لیبی و نیجریه در ماه‌های اخیر به همراه اعلام تصمیم اکوادور برای خروج از توافق، گمانه زنی‌هایی درباره آنچه این کمیته ممکن است انجام دهد، وجود دارد.
اعضای فنی این کمیته روز شنبه در سن پترزبورگ دیدار کردند و پس از آن نشست وزیران روز دوشنبه برگزار خواهد شد.
در حالی که مذاکرات پشت درهای بسته مطمئنا به موضوعات مختلف و حتی مخالف اختصاص خواهد داشت، بسیاری از تحلیلگران می‌گویند هرگونه تغییر در توافق از جمله محدود کردن تولید لیبی و نیجریه که مطرح شده است، احتمالا تا زمان نشست بعدی اوپک در ۳۰ نوامبر و یا حداقل تا پس از تابستان اعلام نخواهد شد.
تاماس وارگا، تحلیلگر شرکت کارگزاری نفت PVM Associates در این باره چنین می‌گوید: ظن من بر این است که اوپک و عربستان سعودی پیش از این که هرگونه تصمیمی بگیرند، تا زمان انتشار آمار عرضه و تقاضای ژوییه منتظر خواهند ماند. در مجموع انتظار می‌رود در نیمه دوم سال، تقاضا برای نفت اوپک رشد بزرگی داشته باشد.
با این‌همه تحلیلگران روسی متعددی خاطر نشان کرده‌اند اگرچه روسیه در ظاهر از توافق کاهش تولید حمایت می‌کند اما انتظار دارند عربستان سعودی به عنوان رهبر اوپک، به تولید رو به رشد لیبی و نیجریه واکنش نشان دهد.
به گفته یک تحلیلگر مقیم مسکو که مایل نبود نامش فاش شود، شرکت‌های نفتی روسیه راضی نیستند، اما الکساندر نوواک، وزیر انرژی روسیه همچنان استدلال می‌کند اگر این توافق نبود قیمت نفت به میانه محدوده ۳۰ دلار سقوط می‌کرد.
تحت این توافق که از اول ژانویه آغاز شده و تا مارس سال ۲۰۱۸ تمدید شده است، اوپک و ۱۰ کشور تولیدکنندگان خارج از این سازمان که در راس آنها روسیه قرار دارد، تولیدشان را حدود ۱.۸ میلیون بشکه در روز کاهش می‌دهند.
شرکت مشاوره "پترولیوم پالیسی اینتلیجنس" روز چهارشنبه اعلام کرد: عربستان سعودی در واکنش به درخواست روسیه برای حمایت این کشور از محدود شدن تولید لیبی و نیجریه، سرگرم بررسی کاهش یک میلیون بشکه در روز از صادرات در میان سایر گزینه‌ها است.
در حالی که بسیاری از سایر تحلیلگران می‌گویند چنین اقدام بزرگی از سوی سعودی‌ها بعید است، سارا واخشوری، مدیر شرکت مشاوره "اس وی بی انرژی اینترنشنال" خاطر نشان می‌کند که تولید عربستان سعودی به میزان قابل توجهی بالاتر از سطح تولیدش در نوامبر سال ۲۰۱۴ است که اوپک استراتژی تولید با حداکثر ظرفیت را آغاز کرد.
طبق جدیدترین نظرسنجی "اس اند پی گلوبال پلاتس"، تولید عربستان سعودی ۹.۹۷ میلیون بشکه در روز در ژوئن در مقایسه با ۹.۶۰ میلیون بشکه در روز در نوامبر سال ۲۰۱۴ بود. این به معنای آن است که از نظری تئوری، اگر قرار باشد عربستان سعودی چنین تصمیمی بگیرد، فضا برای کاهش بیشتر تولید دارد.
مقامات نفتی عربستان سعودی در موارد مختلف خاطرنشان کرده اند که آنها نه تنها مایل به حفظ سهم بازارشان هستند، بلکه می‌خواهند کنترل و مدیریت بازار را به دست داشته باشند.
اگر عربستان سعودی با کاهش تولید موافقت کند، عدم توازن میان نفت سبک و سنگین بازار تشدید خواهد شد. اشباع عرضه کنونی در بازار نفت به دلیل رشد تولید شیل آمریکا و لیبی و نیجریه، عمدتا مربوط به نفت شیرین و سبک است.
عربستان سعودی و بیشتر اعضای خاورمیانه‌ای کلیدی اوپک که عمده کاهش تولید را برعهده گرفته‌اند، عمدتا گریدهای ترش و سنگین‌تر تولید می‌کنند و بازار در این گریدها از زمان اجرای توافق کاهش تولید، به میزان قابل توجهی محدودتر شده است.
در نتیجه اختلاف قیمت میان نفت‌های سنگین و سبک به میزان قابل توجهی کاهش یافته و بر حاشیه سود پالایشگاهی در آسیا که مصرف‌کننده بزرگ انرژی بوده و پالایشگاه‌های آن برای پالایش گریدهای سنگین‌تر بهینه شده‌اند، تاثیر منفی داشته است.
به گفته وارگا، اگر گریدهای سبک‌تر به دلیل کاهش بیشتر تولید عربستان رقابتی‌تر شوند، نبرد برای سهم بازار آسیا شدت خواهد گرفت.
از سوی دیگر عربستان سعودی که به تولید گریدهای سبک‌تر خود ادامه داده است، حتی با وجود این که تولید نفت سنگین‌تر را کاهش داده است، ممکن است برای تغییر توازن تولید خود متقاعد شود.
محدودیت تولید برای لیبی و نیجریه به کاهش اشباع عرضه نفت سبک و شیرین و افزایش اختلاف قیمت کمک خواهد کرد.
اما به نظر نمی‌رسد هیچ یک از این دو کشور حاضر به موافقت با محدود تولید باشند. مدیر شرکت ملی نفت لیبی گفته است وضعیت بشردوستانه این کشور باید مورد لحاظ قرار گیرد و وزیر نفت نیجریه نیز احیای تولید در ماه‌های اخیر را شکننده عنوان کرده است.
اما تحلیلگران می‌گویند بازار به دنبال نشانه‌هایی خواهد بود که کمیته مونیتورینگ حداقل به بررسی گزینه‌هایش درباره چگونگی جذب هرگونه رشد بیشتر از سوی لیبی و نیجریه بدون اضافه شدن به عرضه اضافی، خواهد پرداخت.
نمایندگان هر دو کشور برای توضیح درباره دورنمای تولیدشان به این نشست‌ها دعوت شده‌اند.
به گفته جو مک‌مانیگل، تحلیلگر Hedgeye، به نظر می‌رسد که زمان معافیت این کشورها از شرکت در توافق کاهش تولید به پایان رسیده است اما با فراهم کردن نوعی گزینه خروج اضطراری در صورت اختلال بیشتر در روند تولید، میتوان این کشورها را با توافق کاهش تولید همراه کرد. و در مورد روسیه کارشناسان می‌گویند انتظار ندارند این کشور با کاهش بیشتر از ۳۰۰ هزار بشکه در روز که متعهد شده است، موافقت کند.
الکساندر کورنیلوف، تحلیلگر آتون کپیتال می‌گوید: بسیاری از شرکت‌های نفت روسی که ملزم به محدود کردن تولیدشان به دلیل این توافق شدند، نسبت به موثر بودن کاهش تولید متقاعد نشده‌اند.
