تلاش برای حل ۳گره اصلی در حوزه مسکن/ تسهیلات ۸درصدی برای احیای بافت فرسوده
وزیر راه و شهرسازی در ستاد بازآفرینی شهری استان آذربایجان‌غربی با اعلام این مطلب که حل مساله شهرها در کنار طرح‌های جامع و تفصیلی، طرح‌های بازآفرینی شهری است، از تخصیص ردیف بودجه برای طرح‌های بازافرینی شهری در سال‌های آتی خبر داد و گفت: پیشنهاد من این است که باید طرح بازآفرینی شهری در نظام برنامه‌ریزی ایران وارد شود.
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در جلسه ستاد بازآفرینی شهری پایدار که در جمع مسئولان استان آذربایجان‌غربی برگزار شد، ضمن اظهار خرسندی برای شرکت در جلسه فوق و با تاکید بر موضوعاتی که در ستاد مطرح می‌شود و پیگیری جدی آنها توسط مسئولان استان‌ها، گفت: اندیشه ما در وزارت راه و شهرسازی در مورد بازافرینی شهری اندیشه بسیار روشنی است که در این مورد بارها اظهارنظر کرده‌ام. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در حال حاضر به رغم صرف هزاران میلیارد تومان و انجام پروژه‌های مختلف چه به شکل ملی و چه به شکل استانی شاهد هستیم در جلسات مختلف و از جمله در جلسه ستاد ملی بازآفرینی‌شهری گفته می‌شود که یک چهارم جمعیت شهری استان در وضعیت بدمسکنی و وضعیت غیرقابل قبولی زندگی می‌کنند. اینها موید این مطلب است که یک جای کار اشکال دارد وگرنه این همه هزینه که در بخش‌های مختلف شده است قاعدتا می‌بایست یک زندگی حداقلی و زندگی متوسطی را در جامعه شهری ایران می‌داشتیم.
آخوندی با اشاره به اینکه در حال حاضر بر اساس آمار و گزارش‌هایی که از سوی استان اعلام می‌شود، ۲۵ درصد از جمعیت شهری استان آذربایجان‌غربی جمعیتی هستند که در وضعیت بد مسکنی به سر می‌برند، تاکید کرد: اینها نشان‌دهنده اشکالاتی است که باید بررسی و رفع شوند زیرا هزینه‌های فراوانی برای آنها شده است.
وی به استناد آماری که توسط مسئولان استان آذربایجان غربی در مورد مسکن مهر آن استان ارایه شد، گفت: به گفته مسئولان استانی در حال حاضر ۱۵ هزار واحد مسکن مهر در آذربایجان غربی ساخته شده و به گفته شما (مسئولان استانی) هیچکدام از افراد بد مسکن به این واحدها منتقل نشده‌اند. بنابراین آن واحدها، دردی از درد مردم را در زمینه مسکن درمان نکرده است. در عین حالی که سهم هزینه این تعداد واحد مسکن مهر با احتساب رقم حداقلی یک خانه با مبلغ ۵۰ میلیون تومان و ضرب این عدد در ۱۵ هزار واحد مسکونی رقمی بالا خواهد بود.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: معتقدم اگر هزینه‌ای که در بخش مسکن مهر در استان انجام می‌شد به بازآفرینی تعلق می‌گرفت قاعدتا ما شاهد بهره‌وری بیشتر و ارتقای زندگی و سکونت مردم در استان بودیم.
حل مسائل سه گروهِ ساکنان بافت‌های ناکارآمد، حاشیه‌نشینان و خانه‌اولی‌ها
آخوندی گفت: در کشور، سه گروه مساله دار مسکنی داریم که باید برای آنها اقدام کنیم. گروه نخست، حاشیه نشینان هستند که در وضعیت بد مسکنی به سر می برند. دومین گروه افرادی هستند که در بافت‌های ناکارآمد شهری زندگی می‌کنند و آنها نیز باید وضعیت شان بهبود یابد و گروه سوم نیز خانه اولی‌ها و جوانانی هستند که می‌خواهند خانواده تشکیل بدهند و در وضعیت خوبی از نظر تملک مسکن نیستند.
وی تصریح کرد: البته گروه‌های دیگری هم وجود دارند اما عمدتا آنها گروه‌هایی هستند که خودشان در بازار، می‌توانند مسائل‌شان را حل کنند. ما در حوزه مسکن، سه گروه و مخاطب اصلی داریم که باید برای آنها اقدام کنیم و در برنامه‌ریزی‌هایی که در دولت در بخش مسکن و شهرسازی داریم این سه گروه را هدف قرار داده‌ایم.
سیاستگذار ارشد حوزه مسکن هدف از تشکیل ستاد بازآفرینی شهری پایدار را در سطوح ملی و استانی حل مساله مسکن برای سه گروه حاشیه‌نشینان، ساکنان بافت‌های ناکارآمد و خانه‌اولی‌ها عنوان کرد و خطاب به استاندار استان آذربایجان‌غربی، گفت: از آقای استاندار می‌خواهم که در ستاد بازآفرینی شهری در استان مرتب تشکیل جلسه بدهند و در چندین جلسه نخست حضور داشته باشند زیرا معتقدم تمامی مساله ما شامل حل مشکل سه گروهی که عنوان کردم می‌شود.
آخوندی با تاکید بر آنکه حل مساله سه گروه ساکنان بافت‌های ناکارآمد، حاشیه‌نشینان و خانه‌اولی‌ها سبب ارتقای جدی در سطح زندگی شهری مردم در سراسر کشور و همچنین آن استان خواهد شد، افزود: تک بنا نمی‌تواند مساله‌ای از مسائل ما را در حوزه مسکن حل کند و ما باید مساله شهرها را حل کنیم.
وی ادامه داد: نکته‌ای که از اقدامات گذشته باید فرا بگیریم این است که مسکن مهر نشان داد که مداخله دولت در امر ساخت و ساز مشکلی را حل نمی‌کند. در عین حالی که ساختمان و ایجاد آن در سطح وسیع، مشکلات را حل نکرد. باید این نکته را مدنظر قرار دهیم که شهر خیلی بیشتر از تک بنا و ساختمان است و یک نهادی است که مسایل اجتماعی فراوانی دارد و باید به مسائل شهرها مانند مسائل یک نهاد اجتماعی نگاه کنیم.
وزیر راه و شهرسازی افزود: اگر ما در وزارت راه و شهرسازی در ابتدا به دنبال آن بودیم که چگونه خدمات شهری را تعریف کنیم یا چگونه مسائل شهرها از جمله مساله آب، برق، فاضلاب، مدرسه و بهداشت را حل کنیم بدین‌خاطر بوده و هست که معتقدیم نهایتا تک‌بنا مساله‌ای را حل نمی‌کند. اگر استان‌ها و از جمله استان آذربایجان‌غربی بتواند بازآفرینی‌شهری را در دستور کار قرار دهد، برای مسائل شهرها چاره اندیشی کرده است.
حل مساله مالکیت در بافت‌های حاشیه‌ای شهرها
آخوندی گفت: اگر ما بتوانیم مساله مالکیت بافت‌ها و خدمات را حل کنیم افراد ساکن در بافت‌های ناکارآمد شهری و همچنین افراد ساکن در حاشیه‌ها خودشان می‌روند و خانه‌هایشان را تبدیل به بهتر خواهند کرد. دلیلی ندارد که دولت درگیر خانه‌سازی شود. تجربه ایران در مداخله دولت در امر خانه سازی و مسکن مهر نشان داد که دولت هیچوقت نباید وارد خانه سازی شود و شاهد بودیم که مداخله وسیع دولت در امر مسکن چه مصائبی را به دنبال داشت.
عضو کابینه دولت تدبیر و امید با یادآوری فرمایشات مقام معظم رهبری در اجرای اصل ۴۴، گفت: باید پروژه‌های بزرگ همچون پروژه مسکن مهر طبق اصل ۴۴ و فرمایشات مقام‌معظم‌رهبری به بخش خصوصی واگذار می‌شد اما شاهد بودیم که دولت وقت در آن مداخله گسترده‌ای داشت.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: مساله ما مساله شهرهاست و باید این مطلب را مدنظر قرار دهیم که در صورت حل مساله شهرها مساله مسکن و خانه حل خواهد شد. معتقدیم برای آنکه مسائل شهرها را حل کنیم باید در کنار طرح‌های جامع و طرح‌های تفصیلی، طرح‌های بازآفرینی را نیز در دستور کار قرار دهیم. زیرا مسائل شهرها در محله های مختلف شهری با طرح های بازافرینی شهری حل خواهد شد.
آخوندی تصریح کرد: باید برای هر کدام از محلات شهری بتوانیم طرح بازآفرینی شهری داشته باشیم و مسایل خاص محلات را نیز در طرح‌های بازآفرینی شهری حل کنیم و گرنه اینکه حرف‌های کلی و بزرگ بزنیم و بگوییم که در یک شهر به چه تعداد خدمات و سایر موارد نیاز داریم بدون آنکه به محلات توجه داشته باشیم نتیجه‌اش چیزی می‌شود که هم اکنون هست و آن هم تعداد فراوان افرادی می‌شود که در وضعیت بد مسکنی به سر می‌برند.
ورود طرح‌های بازافرینی شهری در نظام برنامه‌ریزی کشور
وزیر راه و شهرسازی گفت: اگر محله به محله مسائل مطرح و راه حل ارایه شود آن وقت می‌توان برای هر محله راه حل ویژه ای داشت و پیشنهاد من به عنوان وزیر راه و شهرسازی این است که باید در طرح بازآفرینی شهری در نظام برنامه‌ریزی ایران وارد شود.
آخوندی گفت: تلاش می‌کنیم تا طرح‌های بازآفرینی شهری در سال‌های آتی در ردیف بودجه قرار بگیرد و در عین حال نیز برای تک تک محله‌ها طرح بازآفرینی محلات تهیه خواهد شد که این محله‌ها می‌تواند محله‌های‌تاریخی یا محله فرسوده‌شهری باشد که هرکدام طرح خود را خواهند داشت و این طرح‌ها نه در حد ضوابط که در حد جزئیات خواهند بود.
وی ادامه داد: اینکه می‌گوییم شهرها در دستور کار قرار بگیرند بدین معناست که بحث ما جدی‌تر از یکسری اعلام ضوابط کلی است. زیرا نتیجه اعلام ضوابط کلی به توقف یکسری از فعالیت‌ها در محدوده مثلا شهر تاریخی منجر خواهد شد. همچنین با توجه به اینکه بیشتر ساخت و سازها با ضوابط سازگاری ندارد با اعلام ضوابط کلی عملا همه چیز متوقف خواهد شد و به نوعی مردم در مقابل مدیریت بافت تاریخی قرار خواهند گرفت. در حالیکه اگر بیاییم و برای بافت تاریخی طرح بازآفرینی تهیه کنیم مشکلاتی از این دست حل خواهد شد و ما از طرح‌های بازافرینی شهری در محلات شهری ایران حمایت می‌کنیم.
وزیر راه و شهرسازی گفت: کارگروه ماده ۹ در استان تشکیل شود و از شما می‌خواهم که حداقل در دو جلسه نخست آن آقای استاندار حضور داشته باشند. تاکنون در ایران هیچکس به دنبال اجرای کارگروه ماده ۹ نبوده است و ما این بحث را برای نخستین بار مطرح کرده ایم و به دنبال حل آن هستیم.
آخوندی ادامه داد: وقتی مشکل را مطرح می‌کنیم برای حل آن نیز اگر لازم باشد با قوه قضاییه، مجلس‌شورای‌اسلامی و دولت و هرجایی که نیاز باشد گفتگو خواهیم کرد.
وی افزود: اگر ما بتوانیم مشکلات سند را حل کنیم آن وقت می‌توانیم بلافاصله وارد بحث بانک شویم. بر اساس ضوابطی که داریم صندوق پس انداز یکم در بافت‌های ناکارآمد تسهیلاتی می‌دهد که نرخ سود آن ۸ درصد است و یک نرخ ترجیهی فوق العادهای است.
وزیر راه و شهرسازی همچنین گفت: در رابطه با روستاهای دو شهرستان مهاباد و ارومیه پیشنهادم این است که در شورای برنامه ریزی استان جلسه تشکیل شود و آن تعداد از روستاهایی که در این محدوده‌ها قرار دارند را به شکل محدوده منفصل به شهر اضافه کنید اما این پیشنهاد نیز کاملا در قالب ضوابط و قوانین باشد که البته نیاز به بررسی و مطالعه دقیق دارد.
آخوندی با اشاره به اینکه استان آذربایجان غربی در تمدن ایران شهری سابقه طولانی دارد، ثبت ۱۵۰۰ اثر ثبت شده در استان را از ویژگی های منحصر بفرد استان عنوان کرد و افزود: باید تلاش کنیم تا استان آذربایجان غربی به یکی از مراکز جلب گردشگر ایرانی و به ویژه بین المللی تبدیل شود. در عین حال خواهشم این است که روی بحث های هویتی شهرسازی و معماری و بازافرینی محلات شهری و اینکه چگونه آنها را به محلاتی برای جذب گردشگران تبدیل کنیم نیز مطالعه دقیق صورت بگیرد.
وی تصریح کرد: با ورود به بحث طرح های بازافرینی شهری و تهیه آنها، وزارتخانه امکانات لازم را در اختیار استان قرار می دهد.
