مجوز فرزندخواندگی برای خانواده‌های بچه‌دار
آن‌طور که رئیس سازمان بهزیستی عنوان کرده است خانوادههایی که دارای فرزند هستند نیز می‌توانند فرزندان بهزیستی را به فرزندخواندگی بپذیرند.
براساس اعلام سازمان بهزیستی، این سازمان سرپرستی ۲۵هزار کودک بدسرپرست و بی‌سرپرست را برعهده دارد. از طرف دیگر، عنوان می‌شود برای هر فرزند بهزیستی هفت متقاضی فرزندخواندگی وجود دارد. مساله مهم در این زمینه این است که متقاضیان تمایل به پذیرش کودکان در سنین بسیار پایین را دارند و وقتی سن کودکان بهزیستی بالا می‌رود تعداد کمتری متقاضی پذیرش فرزندخواندگی آنها هستند. در سال‌های اخیر قوانینی برای تسهیل فرزندخواندگی به تصویب رسیده است. براساس مصوبات جدید، زنان مجرد نیز قادر به پذیرش فرزندخوانده هستند. همچنین آن‌طور که رئیس سازمان بهزیستی می‌گوید خانواده‌های دارای فرزند نیز می‌توانند کودکان بهزیستی را به فرزندخواندگی بپذیرند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان ، از آنجا که پدیده‌هایی نظیر طلاق، اعتیاد و مشکلات اقتصادی باعث ازهم‌پاشیدن زندگی‌های مشترک و بی‌سرپرست یا بدسرپرست شدن تعداد زیادی از کودکان شد، چگونگی نگهداری و سرپرستی از آنها به یکی از دغدغه‌های اصلی دولت تبدیل شده و مسئولان به دنبال راه چاره‌ای برای آن هستند. براساس قوانین قبلی، فقط زن و شوهرانی می‌توانستند کودکی را به فرزندی قبول کنند که خودشان صاحب فرزند نمی‌شدند یا اینکه باید مقیم ایران می‌بودند. همچنین کودکان بی‌سرپرست فقط به فرزندخواندگی سپرده می‌شدند، اما طبق قانون جدید شرایط سهل‌تر و در عین حال محکم‌تر از قبل شده است. تجربه ثابت کرده کودک در محیط خانواده، شاداب و سالم‌تر بزرگ می‌شود و به نیازهای عاطفی، روانی و جسمی او بیشتر پاسخ داده می‌شود. بنابراین لزوم وجود خانواده برای هر کودکی وجود دارد و یکی از نیازهای اساسی و اصلی او محسوب می‌شود. کودک باید بتواند در محیطی آرام و با آسایش خاطر و با وجود مهربانی‌های مادر و حمایت‌های پدر بزرگ شود و از مصاحبت با خواهر یا برادر خود لذت ببرد. کودک و نوجوانی که در محفل خانوادگی آرام و بی‌حاشیه‌ای بزرگ می‌شود در آینده از مشکلات رفتاری کمتری رنج می‌برد و به‌راحتی با اطرافیان و جامعه ارتباط سالم برقرار می‌کند. کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست بهزیستی به اندازه کودکان معمولی حق زندگی و داشتن خانواده را دارند و بین کودکی یک‌ساله، پنج‌ساله یا نوجوان تفاوتی از نظر این حقوق وجود ندارد، همه آنها تشنه محبت و توجه هستند. بنابراین نیاز است خانواده‌های ایرانی نسبت به پذیرش فرزندخوانده تجدیدنظر کرده و این کار را انجام دهند.
فرزند‌خوانده‌ها در خانواده‌های فرزند‌دار
رئیس سازمان بهزیستی کشور در مورد قانون جدید فرزندخواندگی می‌گوید: در تسهیل قانون فرزندخواندگی، امکان پذیرش کودکان از سوی خانواده‌های دارای فرزند نیز فراهم شده است. انوشیروان محسنی بندپی، می‌افزاید: این کار با هدف افزایش شانس کودکان بی‌سرپرست برای حضور در میان خانواده‌ها بوده و خوشبختانه اکنون شاهد هستیم که از این موضوع استقبال نیز می‌شود. او با اشاره به فرهنگسازی صورت‌گرفته مبنی بر پذیرش سرپرستی کودکان معلول می‌گوید: خانوادههایی هستند که حاضرند پذیرش یک کودک دارای نقص عضو و معلولیت را بپذیرند و باید در این رابطه فرزند‌سازی بیشتری صورت گیرد. محسنی بندپی می‌افزاید: کودکان دارای معلولیت نیز حق زندگی در میان خانواده‌ها را دارند و تمام تلاش ما این بوده که شرایطی را برای واگذاری سرپرستی آنها فراهم کنیم. در حال حاضر یکی از مشکلات جدی که در مسیر فرزندخواندگی وجود دارد، استقبال قابل توجه خانواده‌ها از نوزادان و عدم علاقه آنها به پذیرش کودکان با سنین بالاتر است. یک کودک اگر تا سن دوسالگی شانس حضور در یک خانواده را پیدا کند، از مراکز سازمان بهزیستی خارج می‌شود، اما اگر این اتفاق محقق نشود، کمتر خانواده‌ای از پذیرش او استقبال می‌کند. این موضوع نیز اکنون به یک چالش برای کودکان بی‌سرپرست تبدیل شده است. کودکانی که همه به یک اندازه حق زندگی در میان خانواده را دارند.
لزوم فرهنگسازی برای پذیرش سرپرستی کودکان
مدیرکل دفتر امور کودکان و نوجوانان بهزیستی کشور در رابطه با فرزندخواندگی می‌گوید: باید دیدگاه‌ها نسبت به فرزندخواندگی تغییر پیدا کند. در حال حاضر دیده می‌شود که کودکان با سنین بالا، کمتر مورد استقبال خانواده‌ها برای پذیرش سرپرستی هستند و تغییر شرایط نیاز به فرهنگسازی دارد. محمد نفریه می‌افزاید: انتخاب فرزند به اختیار خود خانواده‌هاست و همین موضوع نیز سبب شده که کودکان دختر به نسبت پسران، متقاضیان بیشتری داشته باشند؛ برخی حتی کودکان معلول را نیز به فرزندخواندگی پذیرفته‌اند. سازمان بهزیستی با راهکارهای مختلف در تلاش است تا شرایط را برای فرزندخواندگی همه کودکان بهزیستی فراهم کند.
داشتن خانواده، حق قانونی هر کودک
یک حقوقدان و فعال حقوق کودک با اشاره به لزوم فرهنگسازی برای پذیرش فرزندخوانده در خانواده‌ها می‌گوید: در حوزه حمایت از کودکان و نوجوانان بدسرپرست و بی‌سرپرست، قانون جدید فرزندخواندگی تا حدود بسیار زیادی شرایط فرزندخواندگی را تسهیل کرد. مونیکا نادی می‌افزاید: براساس این قانون تعداد خانوادههایی که می‌توانند درخواست فرزندخواندگی داشته باشند افزایش یافته و از سویی دیگر شرایط کودکان تسهیل شده است، طوری‌که تعداد بیشتری از کودکان می‌توانند به فرزندخواندگی پذیرفته شوند. او خاطرنشان می‌کند: در این قانون سه نوع خانواده می‌توانند نسبت به پذیرش فرزندخوانده اقدام کنند. اولین دسته خانوادههایی هستند که فرزند ندارند و صاحب فرزند نیز نمی‌شوند، دسته دوم خانوادههایی که فرزند دارند و می‌توانند از بهزیستی درخواست پذیرش فرزندخوانده را داشته باشند و دسته سوم زنان مجردی که مایل به داشتن فرزندخوانده هستند. این سه دسته با احراز شرایط قانونی می‌توانند متقاضی پذیرش فرزندخوانده شوند. نادی می‌افزاید: سن کودکانی که می‌توانند به فزرندخواندگی پذیرفته شوند نیز افزایش پیدا کرد و اکنون کودکان و نوجوانان تا 16سال می‌توانند به فرزندخواندگی پذیرفته شوند. او تاکید می‌کند: البته تمایل خانواده‌ها در بحث فرزندخواندگی تحت سرپرستی گرفتن کودکان و نوزادان است. به دلیل افکار عمومی جامعه، خانواده‌ها تمایل به سرپرستی کودکان و نوزادان را دارند، زیرا تصور می‌کنند با این دو دسته راحت‌تر کنار می‌آیند و تطابق پیدا کنند، در صورتی که این امکان برای پذیرش نوجوانان و معلولان نیز وجود دارد. نادی می‌افزاید: نیاز به فرهنگسازی در زمینه پذیرش نوجوانان در خانواده‌ها بسیار احساس می‌شود. شاید اگر برای ورود فرزندان بزرگ‌تر به خانواده‌ها فرهنگسازی شود تعداد موارد پذیرش نوجوانان در خانواده‌ها نیز بیشتر می‌شود. او می‌گوید: خانواده‌های دارای فرزند را که مشکلی برای فرزندآوری ندارند باید به سمت پذیرش فرزندخوانده سوق داد و برای این کار نیاز به فرهنگسازی داریم. اگر بتوانیم احترام به حقوق کودکان را در جامعه ترویج دهیم خانواده‌ها برای تحقق اولین حق کودک که داشتن خانواده است به او کمک می‌کنند. این فعال حقوق کودکان خاطرنشان می‌کند: البته قانون برای متقاضیان پذیرش فرزندخوانده سختی‌های فراوانی دارد که سبب کاهش تمایل خانواده‌ها به پذیرش سرپرستی یک کودک می‌شود، اما قانونگذاران نمی‌توانستند این شرایط را در نظر نگیرند و باید حداقل شرایطی برای پذیرش کودکان گذاشته می‌شد. نادی می‌افزاید: ترویج و آشنایی جامعه با حقوق کودک خانواده‌ها را به پذیرش فرزندخوانده ترغیب می‌کند. کودک می‌تواند به عنوان یک شخص مستقل و صاحب حق و حقوق در جامعه شناخته شود و رسانه‌ها تغییر شرایط فرزندخواندگی را در سطح جامعه اطلاع‌رسانی کنند. بسیاری از خانواده‌ها هنوز از این موضوع اطلاع ندارند که می‌توانند با وجود داشتن فرزند، کودکی را به فرزندخواندگی بپذیرند یا اینکه نوجوانان را به سرپرستی بگیرند. اگر بهزیستی شرایط تطابق شرایط روحی نوجوانان را با خانواده جدید از طریق امکانات مددکاری و روانشناسی برای آنها تسهیل کند نوجوانان فرزندخوانده راحت‌تر با شرایط جدید کنار می‌آیند و خانواده‌ها نیز در این زمینه آسودگی‌خاطر پیدا می‌کنند و برای فرزندخواندگی به دنبال نوجوانان نیز می‌روند.
