طرح تربیت پرستار بیمارستانی ، پرستاری آکادمیک را نابود میکند
وزارت بهداشت امسال برای نخستین بار قرار است طرح «پذیرش دانشجوی پرستاری در بیمارستان ها» را در 15 بیمارستان دولتی و خصوصی تهران اجرا کند.
یعنی حدود بیش از 1300 پرستار بدون تحصیلات آکادمیک و پس از انتخاب رشته در دفترچه کنکور جذب بیمارستانها خواهند شد. این طرح که از اردیبهشت ماه امسال به منظور رفع سریع کمبود نیروی پرستاری و برای پاسخ به نیاز خدمات بر زمین مانده بیماران کلید خورده واکنش دانشجویان و بیش از 20 هزار فارغالتحصیل بیکار پرستاری را به دنبال داشته است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، یکی از پرستاران بیکار در شبکههای اجتماعی نوشته: «فقط امیدوارم ما دانشجویان پرستاری را که با هزار زحمت و با رتبههای عالی قبول شدیم به امید کار ناامید و بیکار نکنید» کاربر دیگری هم که خودش را پرستار فارغالتحصیل دانشگاه علوم پزشکی تهران معرفی کرده نوشته است:«چرا وزارت بهداشت به جای اینکه پرستارانی که الان بیکار هستند رو جذب کنن میخوان تربیت پرستار بیمارستانی رو شروع کنن. هدفی بجز داشتن نیروی مطیع و کم هزینه رو ندارن! و جان بیماران رو به خطر میندازن». عده دیگری هم معتقدند؛ کاش فقط کمی برای وزارت بهداشت جان بیماران مهم بود تا با این طرحهای غیر کارشناسانه آن را به خطر نمیانداخت. ما پرستاران مخالف با طرح پرستار بیمارستان هستیم این طرح جان بیماران را به خطر میاندازد.»
در حالی که وزارت بهداشت پیش از این نیز با تربیت بیش از ده هزار کمک پرستار متهم به ایجاد تنش و عدم امنیت شغلی در بدنه پرستاری شده بود اخیراً هم تشکلهای پرستاری در نامهای به وزیر بهداشت اعلام کردند که اجرای طرح تربیت پرستار بیمارستانی عقبگرد است و بهتر است وزارت بهداشت در تصمیم نهایی خود تجدید نظر کند.
با وجود آنکه اعتراض صنف پرستاران نسبت به طرح جدید تربیت پرستار بیمارستانی همچنان در رسانهها و شبکههای اجتماعی ادامه داشت روز گذشته معاونت پرستاری وزارت بهداشت اعلام کرد که استفاده بیشتر ازمحیط و فضای بیمارستانها برای آموزش پرستاری صرفاً براساس آیین نامه اصفهان که مورد قبول همه ذینفعان حرفه پرستاری و مورد تأیید مسئولان ارشد وزارت متبوع است، اجرایی خواهد شد. محمد میرزابیگی گفت: آنچه این روزها درمورد تعداد پذیرش دانشجو در بیمارستانها و مطالب دیگر در برخی فضاها و اظهارنظرها آمده و از طرف بعضی افراد نیز دامن زده میشود، مورد تأیید معاونت پرستاری وزارت بهداشت نیست. بنابراین از استادان، دانشجویان و همه صاحبنظران پرستاری انتظار میرود کمک کنند که در روند بهبود آموزش سطح کارشناسی پرستاری، دقت شود که به لحاظ کمی و کیفی نیاز مردم و نظام سلامت را تأمین کنیم.
در این باره محمد شریفی مقدم رئیس خانه پرستاری و عضو هیأت مدیره نظام پرستاری گفت: نزدیک به 2 سال است وزارت بهداشت به بهانه کمبود کادر پرستاری اقدام به طرحی تحت عنوان استفاده از ظرفیت بیمارستانها برای تربیت پرستار کرده است. این طرح از سال 93 کلید خورد و وزارت بهداشت در سال 94 خواست این طرح به دست سیستم پرستاری انجام شود به همین خاطر معاونت آموزشی وزارت بهداشت با توجه به آمایش سرزمینی موضوعات آموزشی، رؤسای دانشکده پرستاری را در اصفهان جمع کرد تا طرح تربیت پرستار بیمارستانی را در اصفهان آمایش کنند.
شریفی مقدم در ادامه اضافه کرد که خلاصه آیین نامهای که در اجلاس رؤسای دانشکده پرستاری در اصفهان از سوی بورد پرستاری، معاونت و رئیس سازمان نظام پرستاری امضا شد همان شرایط فعلی آموزش پرستاری بود. بدین ترتیب که دانشجو از طریق کنکور در دانشکده پرستاری پذیرش شود و دوره بالینی را در بیمارستان سپری کند و چیزی اضافه بر این روند فعلی نبود.
به گفته رئیس خانه پرستاری، وزارت بهداشت دنبال این بود که بیمارستانهای دولتی و خصوصی جهت تربیت پرستار داخل بیمارستان دانشکدهای ایجاد کنند هر چند این پیشنهاد از سوی وزارت بهداشت در اجلاس اصفهان مطرح شد اما خروجی این جلسه هدفی را که وزارت بهداشت دنبال میکرد، نداشت و بنابراین آیین نامه، نظر وزارت بهداشت را تأمین نکرد و منجربه عقب نشینی آنها شد.
او این را هم گفت که این آیین نامه با تغییرات محسوسی حتی در سال 95 به مرحله اجرا در آمد اما در نهایت با واکنش رؤسای دانشکده پرستاری و تشکلهای دانشجویی مسکوت ماند تا اینکه 23 اردیبهشت ماه امسال در بحبوبه انتخابات ریاست جمهوری ابلاغیهای از سوی معاونت آموزشی وزیر بهداشت مبنی بر پذیرش پرستار بیمارستانی آمد که زمین تا آسمان با آیین نامه اصفهان تفاوت داشت چرا که در آیین نامه، تربیتآموزشی با دانشکده پرستاری و بیمارستان بهعنوان فضای بالینی در اختیار دانشکده بود اما در ابلاغیه وزیر پیرو آیین نامه اصفهان محوریتی که به عهده دانشکده پرستاری است را به بیمارستانها دادهاند. در ابلاغیه وزیر بهداشت آمده است بیمارستان دانشجو پذیرش میکند و دانشکده پرستاری بر آن نظارت میکند.
تشکلهای پرستاری در حالی هفته گذشته متوجه به جریان افتادن دوباره اجرای طرح پذیرش پرستار بیمارستانی شدهاند که آمارها حاکی از آن است هر سه دانشکده پرستاری در تهران در مجموع 360 دانشجو پذیرش میکنند اما اجرای این طرح به تنهایی یک ظرفیت 1400 نفری پرستار را به 15 بیمارستان دولتی و خصوصی زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی اضافه میکند که بدون تحصیلات دانشگاهی جذب بیمارستانها میشوند. بنا به گفته رئیس خانه پرستاری هم اینک 3 بیمارستان دولتی و 12 بیمارستان دولتی خواستار پذیرش بیش از 1300 پرستار شدهاند. اینکه چگونه ممکن است برای مثال بیمارستان یافت آباد که نه ظرفیت کافی تخت بیمارستانی و نه هیأت علمی پرستاری دارد 160 پرستار را جذب میکند پرسش جامعه پرستاری است که هنوز از سوی مسئولان وزارت بهداشت به روشنی پاسخ داده نشده است.
از سوی دیگر آمارهای وزارت بهداشت نشان میدهد در 4 سال گذشته 40 هزار پرستار فارغالتحصیل شدهاند که 16 هزار نفرشان جذب وزارت بهداشت شدهاند و هم اینک 20هزار پرستار فارغالتحصیل بیکار داریم.
شریفی مقدم در پاسخ به این پرسش که در شرایطی که کشور با آمار بالای پرستارهای بیکار و کمبود نیروی پرستاری در بیمارستانها مواجه است این اقدام وزارت بهداشت چه توجیهی دارد؟ گفت: «تفکر غالبی که حدود دو دهه در وزارت بهداشت حاکم است؛ این است که پرستارها نیاز به تحصیلات دانشگاهی ندارند و کارهای مهارتی مانند تزریق دارو و... را یاد میگیرند این در حالی است که نمایندگان سازمان بهداشت جهانی معتقدند پرستاری ایران باید تخصصی شود و شاخص جهانی به این سمت میرود و از 100 سال پیش پرستاری، رشته آکادمیک در ایران بود. تشکلهای پرستاری معتقدند این طرح در صورتی که اجرا شود پرستاری را از حالت آکادمیک خارج میکند.
از سوی دیگر این اعتقاد وجود دارد که تعداد پرستار زیاد و منابع محدود است و اگر نیروهای ارزان و غیر دانشگاهی داشته باشیم تن به هر شرایطی میدهند که کار کنند در شرایطی که عرضه پرستاری زیاد باشد آنها توقع کارانه و حقوقهای چند میلیونی را مطالبه نخواهند کرد. همچنین برای مثال پرستاری که جذب بیمارستان خصوصی میشود دیگر نمیتواند جایی دیگر کار کند چون مدرک ندارد و مجبور است 30 سال تن به هر شرایطی بدهد و در آن بیمارستان کار کند.»
طرح تربیت پرستار بیمارستانی هر چند هنوز اجرایی نشده اما وزارت بهداشت مصمم است امسال از طریق دفترچه کنکور اقدام به جذب پرستار بیمارستانی کند در همین حال در چند روز گذشته 5 تشکل قانونی پرستاری در نامهای به وزیر بهداشت به مخالفت با طرح وزارت بهداشت پرداختند و اعلام کردند که تحت هر شرایطی اجازه نخواهیم داد این اتفاق بیفتد. حال باید ببینیم در شرایطی که معاونت پرستاری وزارت بهداشت تأکید میکند طرح پرستار بیمارستانی بزودی اتفاق میافتد آیا مخالفت تشکلهای پرستاری نتیجهای خواهد داد و این طرح از دفترچه کنکور امسال حذف خواهد شد یا خیر؟