آغاز موضع گیری رسمی کنگره آمریکا علیه ترامپ
کنگره به طرق مختلف درصدد سلب قدرت از ترامپ در حوزه مسائل امنیتی است.
به گزارش سیانان، از موضوع روسیه گرفته تا بودجه پنتاگون، جمهوریخواهان در کنگره به انحای مختلف درصدد محدود کردن قدرت کاخ سفید هستند و در برخی موارد خواستههای ترامپ را در حوزههای امنیتی و سیاست خارجی نادیده میگیرند. به گزارش دنیای اقتصاد، پیشتر نظرات گوناگونی در مورد علاقه ترامپ به روسیه شنیده بودیم اما سنا یک بسته تحریمی مهم را علیه روسیه به تصویب رسانده است که کنگره را قادر میسازد هرگونه تلاش کاخ سفید برای عقب کشیدن از این تحریمها را خنثی کند.
کمیتههای کنگره نیز بودجهای را برای پنتاگون تصویب کردند که 30 میلیارد دلار بیشتر از آن چیزی بوده که ترامپ پیشنهاد داده بود. زیرا جمهوریخواهان میگویند رقمی که ترامپ پیشنهاد داده بود با قول او مبنی بر نوسازی ارتش مغایرت داشته است. همچنین طی هفته گذشته یک هیات از نمایندگان مجلس نمایندگان اصلاحیهای را برای لغو مجوز استفاده از نیروی نظامی 2001 که مسوولیت قانونی جنگهای ایالاتمتحده در سوریه، عراق و افغانستان را تایید میکند، تصویب کرد. میکه ایونگ، یک تحلیلگر امنیت ملی و یکی از مشاوران حاضر در کنگره به سیانان میگوید: «من فکر میکنم کنگره، بهویژه جمهوریخواهان کاملا پی بردهاند که رهبری در کاخ سفید آنگونه که باید عاقلانه و بزرگسالانه نیست تا به شما اجازه دهد به کاخ سفید احترام بگذارید.» او میافزاید: «پس کنگره تصمیم گرفته است در یک حرکت نادر تاریخی در زمینه تصمیمهای امنیت ملی قدم بلندی بردارد.»
قانونگذاران در برابر قوه مجریه
برای سالیان سال است که یک گروه کوچک افسوس میخوردند که چرا قانونگذاران قدرت را در باب امنیت ملی به قوه مجریه سپردهاند. این موضوع گسترهای به وسعت تصمیمگیری برای جنگ تا بودجه برای قوانین تسلیحاتی داشته است. البته کنگره همه این اختیارات را بهطور کامل در دست ندارد و حتی برخی کارشناسان میگویند برخی اقدامات کنگره در این جهت بیشتر نمادین بوده است. هنوز موانع بزرگی برای تصویب مجوز جنگ جدید با داعش و از حرکت بازداشتن تحریمهای کنگره علیه روسیه وجود دارد و هنوز سرپوشهای مخفیانهای روی فرآیند هزینهها وجود دارد.
لورن دیجانگ شولمن، تحلیلگر حوزه دفاعی در موسسه «امنیت جدید آمریکا» میگوید: «من با احتیاط خوشبین هستم که کنگره به دنبال ایجاد برخی ساختارها در یک فرآیند امنیتی بینظم است. اما هنوز این چکهایی که کشیدهاند، نقد نشدهاند.» این کارشناس میافزاید: من مایلم بگویم که کنگره زمانی چک سفید امضا به دولت خواهد داد تا کاخ سفید دست از برخی ابتکارات خود بردارد یا اینکه یک راهبرد موثر و روشن برای بودجه جنگی ارائه دهد. البته مشابه تلاشهای اینچنینی در زمان باراک اوباما هم مشاهده میشد و کنگره قصد داشت در برخی مسائل امنیتی محدودیتهایی را به رئیسجمهوری پیشین آمریکا تحمیل کند: از جمله جلوگیری از بسته شدن زندان نظامی آمریکا در خلیج گوانتانامو و جلوگیری از بازرسی مقامات.
زمانی که ترامپ کار خود را آغاز کرد نمایندگان جمهوریخواه امیدوار بودند که تیم امنیتی ترامپ یعنی جیمز متیس، وزیر دفاع، ژنرال مکمستر مشاور امنیت ملی آمریکا و دن کوتس، مدیر اطلاعات ملی آمریکا، رئیسجمهوری آمریکا را به مسیر درست و روشنی هدایت خواهند کرد. ترامپ برای حمله به سوریه مورد ستایش قرار گرفت. اما در بسیاری از موارد، ترامپ مشاورههای تیم امنیت ملی خود را نادیده گرفته یا رد کرده است و اقدامات و اظهارات رئیسجمهور علیه کاپیتول هیل بیشتر از دوران باراک اوباما بوده است. جان کربی، تحلیلگر دیپلماسی و نظامی برای سیانان و سخنگوی سابق پنتاگون و وزارت خارجه ایالاتمتحده در زمان باراک اوباما میگوید: «من فکر میکنم شک و تردیدها در مورد تواناییهای ترامپ در میان اعضای کنگره بهویژه همحزبیهای وی روز به روز در حال افزایش است. آنها احساس میکنند ترامپ توانایی درک مسائل پیچیده امنیتی و مسائل ملی را بهعنوان فرمانده کل قوا ندارد.»
گوشمالیهای متداول
لایحه تحریم روسیه ممکن است مهمترین مبارزه کنگره برای ایجاد تعادل قدرت در امنیت ملی باشد. این لایحه با 98 رای موافق و 2 رای مخالف به تصویب رسید و به دلیل اینکه با رای قاطعی این لایحه تصویب شده است ترامپ دیگر نمیتواند مانع از اجرای آن شود. بهویژه آنکه ترامپ گفته بود که ممکن است ساختمانهای روسیه را که در زمان اوباما در ایالاتمتحده تصرف شده است را به روسها بازگرداند. سناتورها حالا از مجلس نمایندگان میخواهند که لایحه را بدون آنکه تضعیف کنند، مورد تصویب قرار دهند. این در حالی است که این شک و تردیدها در مورد ترامپ در مجلس نمایندگان هم وجود دارد و هیاتی از این مجلس رای به لغو مجوز برای جنگ ازسوی رئیسجمهوری آمریکا داد. این قانونی بود که در سال 2001 و پس از حادثه 11سپتامبر تصویب شد و به جورج بوش اجازه جنگ با عراق و افغانستان را داد.
رایگیری مذکور حمایت هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه را در پی داشت.
در برخی موارد دیگر کنگره گوشمالیهای نمادینی انجام داده است. بهعنوان مثال کنگره اصلاحیهای را به تصویب رساند که در آن مجددا تاکید شده بود ایالاتمتحده براساس ماده 5 ناتو عمل خواهد کرد، مادهای که در آن تاکید شده است که اگر به یکی از کشورهای عضو ناتو حمله شود، باقی کشورها متعهد به دفاع از آن کشور هستند. صحبتهای اخیر دونالد ترامپ که حاوی نکات تند و تیزی علیه کشورهای عضو ناتو بود این نگرانی را از سوی برخی از متحدان آمریکا بهوجود آورده بود که واشنگتن قصد ندارد از این کشورها حمایت کند. به همین منظور سنا برای اینکه از نگرانی کشورهای عضو ناتو بکاهد دست به اقدام نمادین و تصویب اصلاحیه میزند. ازسوی دیگر جمهوریخواهان کلیدی وارد تصمیمگیریهای سیاست خارجی شدهاند. پس از اینکه دونالد ترامپ در دعوای اخیر عربستان و قطر، طرف ریاض را گرفت، سناتور باب کورکر در این زمینه وارد عمل شده است. کورکر گفته است تا زمانی که دو طرف موضوعات خود را حل نکنند هر نوع فروش جدید اسلحه را ممنوع خواهند کرد. جان مککین، رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا هم دولت را برای نداشتن استراتژی در افغانستان بهشدت محکوم و دولت را تهدید کرده است که در این زمینه پاتریک شاناهان، نامزد ترامپ برای معاونت وزارت دفاع را به سنا احضار خواهد کرد تا صحبتهایش را بشنود. مککین در این زمینه افزود: رئیسجمهوری دو راه دارد؛ یا اینکه یک استراتژی مناسب به ما ارائه خواهد کرد یا ما مجبور خواهیم شد با گذراندن لایحهای یک استراتژی مناسب به دولت تحمیل کنیم.
نادیده گرفتن بودجه ترامپ
مککین به دلیل اینکه جیمز متیس قول داده است در ماه ژوئیه یک استراتژی مناسب برای افغانستان ارائه دهد، فعلا مانع تصویب لایحهای شده که خودش پیشنهاد داده است. اما سناتور جمهوریخواه اهل آریزونا مانع تصویب بودجهای شد که ترامپ قول آن را داده بود. ترامپ برای پنتاگون بودجهای 603 میلیارد دلاری در نظر گرفته بود که مککین ضمن مخالفت با آن این رقم را به 640میلیارد دلار افزایش داد. مککین به سیانان میگوید: ترامپ قول داده بود بودجه پنتاگون افزایش 10 درصدی داشته باشد اما تنها 3درصد افزایش داشت. این افزایش شبیه یک شوخی بود. بهخاطر حوادثی که در دنیا جاری است، افزایش بودجه باید صورت میگرفت. در حالی که فعلا جمهوریخواهان با دموکراتها در حال مبارزه بر سر بودجه تعیین شده از سوی مککین و جمهوریخواهان هستند، سناتور آریزونا وضعیت بهوجود آمده را ناشی از تصمیمهای ترامپ میداند.