دلایل روسیه و عربستان برای تمدید کاهش تولید نفت

وزیران نفت عربستان سعودی و روسیه روز دوشنبه اعلام کردند با کشورهای دیگر درباره توافق برای تمدید برنامه کاهش تولید کنونی میان تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک به مدت ۹ ماه دیگر (که حدود سه ماه طولانی‌تر از انتظار بازار است)، مشورت خواهند کرد.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، توافق برای ادامه کاهش ۱.۸ میلیون بشکه در روز از تولید گروهی، احتمالا تولیدکنندگان شیل آمریکا را برای افزایش بیشتر تولیدشان تشویق می‌کند، اما این توافقی است که هر دو کشور روسیه و عربستان سعودی آن را از نظر سیاسی به مصلحت خود می‌دانند و برای فاینانس داخلی حیاتی می‌بینند.

 دانیل یرگین، نایب رییس شرکت تحقیقاتی "آی اچ اس مارکیت" به شبکه سی ان بی سی گفت: برای سعودی‌ها مانند همه صادرکنندگان دیگر، قیمت‌های پایین نفت ممکن است استرس عظیمی را ایجاد کند و آنها واقعا می‌خواهند این موضوع را حل کنند. روس‌ها هم شاهد کاهش سریع منابع صندوق سرمایه‌ دولتی بودند و درآمدهای نفتی، بخش بزرگی از بودجه دولت را تشکیل می‌دهد.

همچنین توافق این دو کشور برای تمدید برنامه کاهش تولید، تنها چند روز پیش از این‌که دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا، در نخستین سفر خارجی خود از عربستان سعودی دیدار کند، اعلام شد.

هلیما کرافت، مدیر تحقیقات کالای جهانی در شرکت "آر بی سی" می‌گوید: درباره آنچه سعودی‌ها از ترامپ و جمهوری‌خواهان می‌گیرند فکر کنید. آنها می‌خواهند موشک‌های هدایت شونده دقیق دریافت کنند. علاوه بر مذاکرات مربوط به قراردادهای تسلیحات، عربستان سعودی می‌خواهد آمریکا بداند آنها از حمایت کامل این کشور برخوردارند و هر آنچه لازم باشد برای پس زدن نفوذ ایران به کار می‌گیرند.

الکساند نوواک، وزیر انرژی روسیه و خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی، در کنفرانس مشترکی که روز دوشنبه پس از دیدار کشورهای گروه G-۲۰ در پکن برگزار کردندT حمایت‌شان برای تمدید توافق کاهش تولید را ابراز کردند.

عربستان سعودی فشار ناشی از قیمت‌های پایین نفت را احساس کرده است. با این همه چند هفته قبل اقدام برای متوقف کردن برخی مزایا به کارکنان دولتی را لغو کرد که به گفته تحلیلگران، تلاش احتمالی برای جلوگیری از ناآرامی است.

عربستان سعودی همچنین تحت برنامه افق ۲۰۳۰ به قیمت‌های بالای نفت برای متنوع کردن اقتصاد خود و فاصله گرفتن از اتکا به نفت نیاز دارد. بخش مهم این برنامه، عرضه  عمومی اولیه سهام شرکت انرژی دولتی سعودی آرامکو است که به گفته تحلیلگران با قیمت بالاتر نفت موفق‌تر خواهد بود.

برای روسیه، قیمت‌های بالاتر نفت به اقتصاد این کشور کمک کرده است. به گفته کرافت، برای نخستین سال است که روسیه از رکود خارج شده و تنها خبر خوب برای این کشور قیمت نفت بوده است، بنابراین تصور نکنید که حمایت روس‌ها از ادامه کاهش تولید تا مارس، اتفاقی بوده است.

ادوارد مورس، مدیر جهانی تحقیقات کالا در "سیتی گروپ" معتقد است ۶۰ تا ۷۰ درصد احتمال وجود دارد که توافق نفتی جدید شامل کاهش بیشتر تولید از ۱.۸ میلیون بشکه توافق اولیه در اواخر سال گذشته باشد. وی انتظار دارد بازار مجددا متعادل شده و نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا تا پایان سال جاری به ۶۲ دلار در هر بشکه صعود کند.

مدیر "سیتی گروپ" همچنین خاطر نشان کرد: تعجبی ندارد که عربستان سعودی و روسیه برای حل مشکل مشترک قیمت‌های پایین نفت به یکدیگر نزدیک شده‌اند. سه غول تولیدکننده نفت در جهان وجود دارند. دو تن از این غول‌ها، کشورهای نفتی هستند که به درآمدهای نفت برای اهداف بودجه دولتی نیاز دارند. اما یکی از آنها که در آمریکا است چنین نیست. آنها منافع مشترکی در افزایش درآمدهایشان دارند.

با این‌همه وی پیش‌بینی کرد: یکی از این دو کشور این رابطه را ابتدا پایان می‌دهد که احتمالا روسیه خواهد بود که در زمینه حجم کاهش در برابر قیمت نفت با دوراهی بیشتری روبه‌رو است.

عربستان سعودی بزرگترین سهم کاهش تولید را که در توافق دسامبر اعلام و در ژانویه اجرایی شد، پذیرفته است.

به گفته مورس، اگر قرار باشد کاهش تولید بیشتر شود، عربستان سهمیه کاهش بزرگ‌تر را نخواهد پذیرفت.

حتی پیش از این‌که توافق اولیه در دسامبر اعلام شود، قیمت‌های نفت تحت تاثیر گمانه‌زنی افزایش پیدا کرده بود و برای مدت چندین ماه در بالای ۵۰ دلار بود اما ادامه رشد ذخایر نفت در آمریکا، تولید رو به رشد این کشور و عرضه بیشتر از سوی لیبی و کشورهای دیگر این احتمال را تقویت کرد که جهان همچنان دچار اشباع عرضه خواهد ماند.

به گفته مدیر تحقیقات کالای جهانی شرکت "آر بی سی"، روابط میان عربستان سعودی و باراک اوباما، رییس جمهور پیشین آمریکا، حسنه نبود زیرا وی مایل به روابط گسترده‌تر آمریکا در منطقه بود. آنچه که سعودی‌ها می‌خواهند بشنوند این است که بازبینی روابط با ایران تمام شده و این موضوع کنار گذاشته شده است.

 پس از توافق هسته‌ای دولت اوباما با تهران که در قبال برچیده شدن تحریم‌ها علیه تهران حاصل شد، دولت ترامپ موضع سختگیرانه‌تری در قبال ایران اتخاذ کرده است.

به گفته مورس، این اتفاقی نیست که روسیه و عربستان سعودی در زمانی به یکدیگر نزدیک‌تر شدند که شاید روابط میان آمریکا و عربستان مشکل آفرین شده بود. البته از زمانی که ترامپ روی کار آمده، از وخامت این رابطه کاسته شده است.

از سوی دیگر کریس ویفر، شریک در شرکت ماکرو-ادوایزری می‌گوید: روسیه در پاییز گذشته پیش از این توافق، تولیدش را افزایش داده بود. بنابراین کاهشی که این کشور داشت، چندان مشکل‌ نبوده است. اما افزایش قیمت‌ها به بودجه این کشور که بر مبنای نفت ۴۰ دلاری تنظیم شده بود، کمک خواهد کرد. اگر نفت به جای ۴۰ دلار، ۵۵ دلار شود، به معنای ۲۵ میلیارد دلار برای بودجه خواهد بود. اما از نظر سیاسی، به معنای آن است که سعودی‌ها یک لطف به روسیه بدهکار هستند و به معنای آن است که موضع روسیه در سوریه که سعودی‌ها منتقد آن بودند، دیگر انتقادی نسبت به آن ندارند.

همچنین شایعاتی مبنی بر علاقه‌مندی سعودی‌ها برای سرمایه‌گذاری‌ در انرژی‌ روسیه وجود دارد. به گفته ویفر، روس‌ها نه تنها از اوپک، بلکه عمدتا از عربستان سعودی حمایت می‌کنند.

تمدید کاهش تولید، خواسته محمد بن سلمان، نایب ولیعهد عربستان سعودی بوده است. وی می‌خواهد عرضه عمومی اولیه سهام آرامکو موفقیت‌آمیز باشد و برای این منظور به نفت ۵۵ دلاری نیاز دارد به همین دلیل است که این توافق حاصل شده است. برای روسیه این سیاست خوبی بوده است. بن سلمان همچنین مغز متفکر برنامه افق ۲۰۳۰ سعودی برای متنوع کردن اقتصاد از نفت قرار دارد.

به گفته کرافت، زمان تمدید تولید اوپک با انتخابات ریاست جمهوری روسیه در مارس آینده مصادف است که دلیل دیگری است که چرا روسیه مشتاق به بستن توافق جدید است.

انتظار می‌رود سایر اعضای اوپک در نشست ۲۵ ماه می از توافق تمدید کاهش تولید حمایت کند. در پی اعلام حمایت روسیه و عربستان سعودی از تمدید توافق کاهش تولید، نفت وست تگزاس اینترمدینت آمریکا روز دوشنبه به سوی ۵۰ دلار صعود کرد و در ۴۸.۸۵ دلار بسته شد و نفت برنت که قیمت پایه بین‌المللی است، در پایین ۵۲ دلار در هر بشکه ایستاد.