دود پوپولیسم در چشم «کاراکاس»
در حالی که وحشت از استیلای پوپولیستها جهان را فراگرفته و سیاستمداران در کشورهایی مثل فرانسه و آلمان که در فصل انتخابات به سر میبرند، به مردم درباره روی کار آمدن افراطیها هشدار دادهاند، در نیمکره جنوبی زمین، در ونزوئلا، حکومت پوپولیستی نیکلاس مادورو که کشورش در شدیدترین بحران سیاسی و اقتصادی تاریخ خود قرار گرفته، رویاروی خشم مردم قرار گرفتهاست.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، دیروز ونزوئلاییهای ناراضی از بحرانهای پیاپی در حوزه سیاست و اقتصاد کشورشان در اعتراض به اقدامات سیاسی اخیر دولت که از آن تعبیر به کودتا شدهاست، خیابانهای کاراکاس را بسته و به آتش کشیدند.
دیروز خیابانهای کاراکاس شبیه میدان جنگ بود. مردم با استفاده از قطعات بزرگ بتونی، قطعات آهنین و گونیهای بزرگ و سطل آشغالهایی که آتش از درون آنها به هوا برمیخاست، خیابانهای کاراکاس را مسدود کردند تامادورو باور کند بحران اقتصادی که موفق به حل آن نشده بود حالا با اقدامات اخیرش تبدیل به بحرانی سیاسی شده که میتواند کشور را در گردابی فرو ببرد که خروج از آن بسادگی میسر نخواهد بود.
آشوبهای دیروز کاراکاس یک روز پس از اعلام طرح نیکولاس مادورو بهوقوع پیوست. رئیس جمهوری ونزوئلا روز سهشنبه بعد از تصویب طرحی، فرمانی را امضا کرد که بر مبنای آن یک پارلمان موازی تحت عنوان «مجلس مردمی» در ونزوئلا تشکیل میشود که اختیاراتی همچون بازنویسی قانون اساسی جدید را خواهد داشت. مادورو هنگام امضای فرمان خود، اعلام کرد: این طرح و تشکیل مجلس جدید اقدامی در جهت بیاثر کردن اقدامات مخالفان بوده و ضروری است. او مکرر مخالفان خود را متهم کرده در حال طرحریزی کودتا در این کشور هستند. اما این فرمان با واکنشهای وسیع داخلی و خارجی مواجه شد. اپوزیسیون و بسیاری از مردم این کشور معتقدند این اقدام مادورو کنگره ملی را تضعیف خواهد کرد. «انریکه کاپریلس»، رهبر مخالفان نیز چنین مجلسی را «کلاهبرداری» قانونی خواند. رهبران اپوزیسیون معتقدند که این طرح «توطئهای است تا مادورو بتواند انتخابات منطقهای امسال و انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۸ را لغو کند. در همین راستا، «خوآن میگوئل ماتئوس»، از قانونگذاران اپوزیسیون ونزوئلا گفت که مجلس مردمی با ابتکارعمل مادورو مخالف است و هیچکس به مجلس مردمی نیازی ندارد. چرا که آنچه ما میخواهیم، داشتن یک رئیسجمهوری جدید است و این هدف رئیس جمهوری را میترساند. «خولیو بورخس»، رئیس پارلمان ونزوئلا نیز در واکنش به این طرح گفت: کوشش برای ایجاد یک مجمع جدید از رأیدهندگان «تلاشی برای ضایع کردن حق رأی مردم و گام دیگری در جهت کودتای سیاسی» است. او از مردم خواست به خیابانها بیایند و اعتراض خود را به این کودتا اعلام کنند. مردم نیز دیروز به این ندا پاسخ مثبت دادند و دست به برپایی یکی از بزرگترین تظاهراتهای اعتراضی چند ماه اخیر خود زدند.
در خارج از مرزهای ونزوئلا نیز اعتراض ها به اقدام مادورو قابل توجه بود. رئیس جمهوری برزیل اعلام کرده نهاد تازهای که مادورو در پی تشکیل آن است، از شهروندان عادی تشکیل خواهد شد و پارلمان را که در کنترل مخالفان است، دور خواهد زد. وزیر خارجه برزیل نیز این اقدام را کودتا علیه مردم خواند. آرژانتین و شیلی هم نگرانی خود را نسبت به این تصمیم مادورو اعلام کردهاند. مایکل فیتز پاتریک، یکی از مسئولان وزارت خارجه امریکا ضمن محکوم کردن این اقدام اعلام کرد: ما با کشورهای دیگر در منطقه درباره اعمال تحریمهای جدید علیه ونزوئلا همکاری میکنیم. این تحریمها ممکن است به صورت گروهی یا به صورت یک جانبه از سوی امریکا اعمال شود. همچنین ممکن است برخی افراد بیشتر در این کشور از سوی امریکا تحریم شوند.
ونزوئلا در سراشیبی
آنچه این روزها در ونزوئلا رخ میدهد، فرسنگها دورتر از آن چیزی است که 20سال پیش در این کشور مشاهده میشد. ونزوئلا 20 سال پیش زمانی که هوگو چاوز، رهبر چپگرای پوپولیست روی کار آمد، دوران طلایی خود را سپری میکرد. او که از کاریزمایی فوقالعاده برخوردار بود، در شرایطی روی کار آمد که شرایط اقتصادی کشور که برمبنای ذخایر نفتی آن میگشت، در شرایط قابل قبولی قرار داشت. او با وعده ایجاد رفاه برای همه مردم و ایجاد دموکراسی در کشور روی کار آمد. در نخستین سالها قشر فقیر جامعه چاوز را یک منجی دیدند که نان سفره آنها را دوبرابر کردهاست. در زمان شروع به کار چاوز سیستم قضایی ونزوئلا متهم به فساد بود. او مبارزه با این فساد را آغاز کرد و موفق نشان میداد اما مسیر در کشور به سمتی پیش رفت که اکنون بسیاری از نهادها متهم به فسادهای کلان هستند. علاوه بر این کشوری که عضو اوپک است، مبتلا به بحران اقتصادی شدیدی شدهاست. آمارها نشان میدهد، تورم در ونزوئلا 730 درصد شدهاست و کمبود مواد غذایی مردم را واداشته تا برای خرید، به کشورهای همسایه همچون کلمبیا روی آورند. گزارشها حاکی است ادامه سیاستهای پوپولیستی مادورو میتواند این کشور را به مرز تورم 4 رقمی یعنی تا هزار و 500 درصد نیز برساند. البته دولت مداخلات خارجی را مسبب این وضعیت میداند. اما واقعیت آن است که سیاستهای اقتصادی اشتباه همانند افزایش بیرویه حقوق کارمندان و نظامیان که در چند ماه گذشته سه بار صورت گرفته، باعث افزایش سرسامآور تورم شدهاست.
دولت مادورو با افزایش حقوقها درصدد بود رفاه لحظهای معترضان را فراهم کند تا دست از اعتراض بردارند اما تنها حاصل این افزایش نقدینگی بیپشتوانه، تورمی بود که امروز مردم ونزوئلا شاهد آن هستند. حال آنکه به اعتقاد کارشناسان اقتصادی اگر دولت مادورو بهجای پرداخت یارانههای مختلف و افزایش حقوقهای بیرویه بر سرمایهگذاری متمرکز میشد، ونزوئلای غنی از نفت، امروز دچار رکود اقتصادی و تورم نبود و به خاطر بحران سیاسی که این کشور را فرا گرفته و اعتراض بسیاری از امریکای لاتینیها را برانگیخته، مجبور به خروج از سازمان کشورهای امریکایی نمیشد.