جولان «کِرم» گرانی در «دندان» ملت!

وضعیت سلامت دهان و دندان ایرانیان چنان به هم ریخته است که اگر جایی بگویی دندان خراب ندارم، تا دندان هایت را از نزدیک نگاه نکنند، باور نخواهند کرد. این روزها از بین ایرانی ها کسی را پیدا نمی کنی که دندان خراب و پوسیده و کشیده نداشته باشد و در عین حال کسی را پیدا نمی کنی که با شنیدن نام خدمات دندانپزشکی از هزینه‌های سرسام آور این خدمات گله نداشته باشد. چند نفر را دیده اید که از درد دندان از خواب و خوراک افتاده باشند و شب ها مثل روح توی خانه راه رفته باشند؟ در این مواقع جرات نداری بگویی‌که به دکتر مراجعه کن. می‌دانی که اگر هزینه اش را داشت ، این‌طور درد نمی کشید. شخص اگر کارمند باشد، باید نیمی یا تمام حقوق یک ماه خود را برای یک نوبت مراجعه به دندان‌پزشکی و خدماتی نظیر ترمیم و ریشه درمانی و غیره هزینه کند. حال فرض کنید که در چنین خانواده‌ای چهار نفر با هم به این خدمات احتیاج داشته باشند،پرداخت این هزینه های سنگین امکان پذیر نیست. این است که معمولا افراد درد دندان را با پناه بردن به داروهایی نظیر لیدوکائین التیام می بخشند و عطای خدمات درمانی را به لقایش می‌ بخشند و تا مجبور نباشند، اطراف مطب ها و کلینیک های دندانپزشکی، آفتابی نمی شوند. از افراد بسیاری می شنویم که کلافه و خسته می‌خواهند تمام دندان ها حتی دندان های سالم را بکشند و دندان مصنوعی بگذارند و راحت شوند. این به آن معناست که هزینه های خدمات دندانپزشکی در ایران، مردم را به جایی رسانده که از دندان سالم خود نیز از ترس خراب شدن می‌گذرند؛ در حالی که شاید بیش از 30 سال نداشته باشند.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون ، واقعیت این است که خدمات دندانپزشکی در ایران حکم خدمات لوکس را پیدا کرده است، این در حالی است که وزیر بهداشت و درمان کشور طبق آخرین آمار اعلام کرد که افراد بین 35تا 40 سالگی بیش از 12 دندان خراب دارند. «سیدحسن‌هاشمی» با تاکید بر وضعیت نامناسب سلامت دهان و دندان ایرانیان، همچنین از آمار بالای پوسیدگی دندان های دانش آموزان خبر داد و گفت که از هر 10 نفر، 9نفر مشکل دندانی دارند. هاشمی با اشاره به اینکه لازم است در گروه سنی 6 تا 12 سال مراقبت های لازم از دندان کودک صورت گیرد، افزود:« در بسیاری از کشورهای پیشرفته تعداد دندان‌های خراب در گروه سنی بزرگسال کمتر از چهار عدد است، این یعنی در سنین 6 تا 12 مراقبت های لازم انجام شده است. هم اکنون در ایران طرح فلوراید تراپی در حال انجام است و بر اساس آن پیشگیری از پوسیدگی و ارائه تمامی خدمات دندانپزشکی برای دانش‌آموزان زیر 14 سال انجام می شود. دو سال پیش آمارهای دندان‌های سالم در این گروه سنی پنج درصد بود که بعد از اجرای این طرح به 11 درصد رسیده است».

عدم حمایت بیمه از خدمات دندانپزشکی

حتی در طرح تحول سلامت که به عنوان دومین دستاورد مهم دولت یازدهم از آن نام می برند، خدمات دندانپزشکی و کاهش هزینه ها و اعمال بیمه ها نتوانست به موفقیت برسد. هم‌اکنون‌گرانی این خدمات و عدم حمایت بیمه ها از این خدمات، دو عامل اصلی عدم مراجعه مردم برای سلامت دندان‌هاست. بیمه ها تنها مواردی نظیر معاینه و کشیدن دندان را پوشش می دهند و گویا خدماتی نظیر ترمیم و ریشه درمانی و پروتز را در ردیف خدمات لوکس می دانند! طبق مصوبه دولت در سال 90، باید لااقل برای نوجوانان زیر 14 سال و مادران باردار، این خدمات تحت پوشش بیمه قرار می‌گرفت اما این اتفاق نیفتاد. «حمید صمدزاده» ، رییس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت معتقد است مهم‌ترین عاملی‌که می‌تواند به مردم کمک کند تابتوانند ازخدمات درمانی مانند دندانپزشکی استفاده کنند، تقبل بخشی از خدمات از سوی بیمه‌هاست.صمدزاده پیش از این با اشاره به مصوبه هیات دولت در سال ۹۰ درباره تحت پوشش قرار گرفتن ۲۰ خدمت دندانپزشکی از سوی بیمه‌های پایه، گفته بود:« بیمه نیروهای مسلح برای پرسنل خودش این خدمات را بیمه کرده‌ است. همچنین با تعاملی که با بیمه سلامت داشته‌ایم،  توانستیم از سال گذشته این برنامه را در سطح روستاها عملیاتی کنیم اما بیمه تامین اجتماعی که جمعیت زیادی را تحت پوشش قرار دارد، هنوز این خدمات را ارائه نداده است. اگر پوششی نیز باشد، در مراکز تحت‌نظر خودشان است». رییس اداره سلامت دهان و دندان وزارت‌بهداشت با بیان اینکه ارائه خدمات دندانپزشکی در شهرهای بزرگ که جمعیت اصلی کشور در آن‌ها زندگی می‌کنند، به مشکل برخورده است، ادامه داد: « برای خدمات پیشگیری از محل اعتبارات خود هزینه‌کرده‌ایم اما در حال حاضر تامین اجتماعی فقط کشیدن دندان را تحت پوشش قرار داده است، ولی باید خدماتی مانند پرکردن، فیشورسیلانت و فلوراید تراپی نیزتحت پوشش قرار گیرد. وقتی این خدمات ارائه نشوند، مردم نیزفقط برای کشیدن دندان‌های‌شان تشویق می‌شوند».

افزودن پوشش بیمه ای امکان پذیر نیست!

«در نظر گرفتن پوشش بیمه ای برای خدمات دندانپزشکی در حال حاضر با داشته ها و سرانه بهداشت کشور قابل تطبیق نیست». این را «سید مرتضی خاتمی»، نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس  مطرح می کند. خاتمی با تاکید بر این وعده که پوشش بیمه ای به تدریج به خدمات دندانپزشکی افزوده خواهد شد، تصریح کرد: « افزودن پوشش بیمه ای در حال حاضر امکان پذیر نیست اما در خصوص خدمات دهان و دندان آنچه در حال حاضر بر آن تاکید داریم، افزایش خدمات پیشگیرانه است». نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس افزود: «خدمات دندانپزشکی در ایران مقوله ای است که در مرحله نیاز، باقی مانده و به تقاضا نرسیده است. مردم حتی در صورت تمکن مالی ترجیح می‌دهند پول راصرف مسائل دیگری کرده و در مورد دندان تا کارد به استخوان نرسد، به دندانپزشک مراجعه نمی کنند و به این شیوه، مسلم است که به یک‌باره هزینه سنگینی به افراد تحمیل خواهد شد». وی در پاسخی مبنی بر اینکه مردم از ترس هزینه های دندانپزشکی جرات مراجعه به مطب ها را ندارند، اظهار کرد:« برای آن ها که با هزینه ها مشکلی ندارند نیز، خدمات دندانپزشکی در اولویت نیست. اینکه خدمات دهان و دندان گران است و لازم است که تحت پوشش بیمه قرار بگیرد، بر کسی پوشیده نیست و این اتفاق به تدریج خواهد افتاد. هر چند که نسبت به بسیاری از نقاط جهان این خدمات در ایران ارزان تر است، با این حال آنچه بیش از هر چیز اهمیت دارد، آموزش پیشگیری از مشکلات دهان و دندان و افزایش و تقویت خدمات مشاوره‌ای و آموزشی است».

آماری از عدم سلامت دندان در دست نیست

خاتمی با اذعان بر این نکته که عمق فاجعه وضعیت بهداشت دهان و دندان در کشور، بیش از مساله گرانی و بیمه ها ست، افزود: « مردم پیشگیری و مراقبت از سلامت دهان و دندان را نیاموخته اند و تا به دردهای کشنده نرسند، قبول نمی کنند که از نظر سلامت دهان و دندان دچار مشکل هستند. آموزش پیشگیری، از ایجاد موارد پرهزینه نیز جلوگیری خواهد کرد. در حال حاضر شروع آموزش بهداشت دهان و دندان از مقاطع ابتدایی پررنگ‌تر شده‌است. 60 هزار مدرسه ابتدایی تحت برنامه فلوراید‌تراپی قرار گرفته اند و در کنار این موضوع، پوشش‌های بیمه ای نیز طی سال های آینده به تدریج برقرارخواهند شد». نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس  در خصوص آمارهای عدم سلامت دندان در کشور اظهار کرد:« آمار دقیقی در دست نیست؛ چرا که ادغام خدمات دندانپزشکی در نظام شبکه سلامت ناقص مانده و چه در روستاها و چه در شهرها، شناسنامه دندانی وجود ندارد.»