تلاش‌های ضدایرانی عربستان از مسکو تا ریاض
در ادامه تلاش‌های کشورهای عربی به ویژه عربستان برای اتهام زنی به تهران و ایجاد ایران هراسی در میان کشورهای منطقه، وزرای کشور، وزرای خارجه و وزرای دفاع کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس روز پنجشنبه در ریاض گرد هم می‌آیند تا آنچه راه‌های مقابله با ایران خوانده می‌شود را مورد بررسی قرار دهند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اعتماد، محمد بن نایف، وزیر کشور و ولیعهد عربستان ریاست این جلسه را برعهده خواهد داشت. روزنامه العرب در همین راستا نوشته که این نشست قرار است به اقدامات ایران در منطقه و دخالت‌های این کشور در امور داخلی کشورهای خاورمیانه بپردازد و شورای همکاری خلیج فارس تلاش خواهد کرد تا با سیاست‌های خود جبهه‌ای در مقابل ایران در منطقه ایجاد کند و به سوی مقابله عملی با ایران نیز گام بر می‌دارد. یک منبع آگاه به این روزنامه گفته که قرار است در این نشست راهکارهای اولیه برای مقابله با ایران که ممکن است به سوی اقدام نظامی نیز تعریف شود، بررسی شده و با گروه‌هایی که کشورهای عربی ادعا می‌کنند مورد حمایت ایران هستند رویارویی نظامی صورت بگیرد، مانند اتفاقی که در یمن می‌افتد و عربستان گمان می‌کند با حمله به انصار‌الله در واقع ایران را مورد هدف قرار داده است. شورای همکاری خلیج فارس ادعا می‌کند می‌خواهد در این نشست بعد امنیتی مقابله با ایران را نیز مورد بررسی قرار دهد و از سوی دیگر با اقدامات دیپلماتیک و سیاسی تلاش کند کشورها و قدرت‌های جهانی را علیه ایران متحد کند. با وجود اینکه دولت و مسوولان عراقی بارها اعلام کرده‌اند حضور ایران در این کشور بنا بر دعوت بغداد از تهران صورت می‌گیرد و ایران یکی از معدود کشورهایی است که هنگام حمله داعش به عراق در کنار همسایه خود بوده و از این کشور حمایت کرده است، روزنامه سعودی عکاظ به نقل از منابع آگاه خود تاکید کرده که ادعای کشورهای عربی مبنی بر دخالت ایران در امور داخلی عراق نیز در این نشست مورد بررسی قرار می‌گیرد. از سوی دیگر با وجود شکاف‌های عمیقی که در بدنه شورای همکاری خلیج فارس به ویژه میان ائتلاف عربستان، بحرین و امارات در مقابل قطر و عمان وجود دارد این منبع مدعی شده: همبستگی میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به بالاترین حد خود رسیده است و این مساله یعنی اجازه نخواهیم داد هیچ کشوری، اعضای شورای همکاری خلیج فارس را تهدید کند.
قطر، امریکایی‌ها را نگران می‌کند
روزنامه العرب در مطلب دیگری اعلام کرده که مسوولان نظامی سابق ایالات متحده از دونالد ترامپ، رییس‌جمهور این کشور خواسته‌اند به قطر فشار بیاورد تا ضمن اینکه حمایت‌هایش از گروه‌های اسلامگرای افراطی در سوریه و لیبی را متوقف کند، تماس‌های خود با ایران را نیز کاهش دهد. بر اساس این گزارش توافق‌های اخیر میان معارضان و دولت سوریه برای خارج کردن اهالی فوعه و کفریا از این شهرک‌ها و آزادی گروگان‌های قطری در عراق با میانجیگری ایران و قطر صورت گرفته که این مساله این مسوولان امریکایی را نگران کرده است.
در حالی که کشورهای غربی از حامیان اصلی سیاست‌های قطر و دیگر کشورهای عربی برای حمایت از معارضان سوری در چند سال گذشته بوده و نقش اساسی در توسعه و رشد این گروه‌ها که امنیت و ثبات سوریه و منطقه را برهم زده‌اند، بازی کرده‌اند مسوولان امریکایی در این گزارش مدعی شده‌اند جنگنده‌های ارتش این کشور برای هدف قرار دادن مواضع تروریست‌ها از بزرگ‌ترین پایگاه نظامی امریکا در قطر پرواز می‌کنند در حالی که دوحه خود حمایت‌کننده اصلی این گروه‌هاست. یک ژنرال سابق ارتش امریکا هشدار داده که سیاست‌های دولت قطر نگران‌کننده است و افزوده: اگر به سیاست‌های دولت ترامپ برای مقابله با افراط‌گراها جدی نگاه کنیم باید به این مساله هم توجه کنیم که وقت آن فرا رسیده که امریکا پایگاه نظامی خود را در کشوری که حامی افراط‌گرایی است تعطیل کند. در حالی که ایران و سوریه بارها نسبت به حمایت‌های عربستان، قطر و ترکیه از معارضان سوری و خطری که این مساله برای امنیت منطقه می‌تواند ایجاد کند هشدار داده بودند، حالا رسانه‌های وابسته به عربستان ادعا می‌کنند قطر در معیت ایران حرکت کرده و خطرساز شده است. رسانه‌های عربی همچنین هشدار داده‌اند که خطرات سیاست‌های منطقه‌ای قطر می‌تواند بر روابط و تعهدات این کشور نسبت به شورای همکاری خلیج فارس تاثیرگذار باشد. این نخستین بار نیست که اقدامات قطر نگرانی کشورهای عربی را برانگیخته است، اختلافات قطر و عربستان ریشه‌دار است و آخرین باردر سال ٢٠١٤ درگیری‌ها به حدی رسید که عربستان سفیر خود را از دوحه فرا خواند و بحرین و امارات را نیز وادار کرد اقدام مشابهی انجام دهند.
عادل الجبیر در مسکو و تاکید بر اختلاف نظرها
عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان روز چهارشنبه با سرگئی لاوروف، همتای روسی خود در مسکو دیدار کرد. وزرای خارجه دو کشور که به صورت آشکار در زمینه بحران سوریه اختلاف نظر دارند در این دیدار همکاری‌های مشترک روسیه و عربستان در زمینه انرژی از جمله انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای و پرونده‌های منطقه‌ای و بحران‌های خاورمیانه را مورد بررسی قرار داده‌اند. سرگئی لاوروف در نشست خبری مشترک با الجبیر در پایان دیدارهای دوجانبه تاکید کرد دو کشور اتفاق نظر دارند که داعش همه کشورها از جمله عربستان و روسیه را تهدید می‌کند. وزیر خارجه روسیه گفت: مسکو و ریاض می‌توانند از فرصت موجود برای تاثیرگذاری مثبت برای حل بحران‌های منطقه استفاده کنند. عربستان در یک سال گذشته تلاش‌های زیادی انجام داده تا حزب‌الله لبنان را گروهی تروریستی توصیف کند در همین راستا در پاسخ به سوال یک خبرنگار عادل الجبیر بار دیگر بر موضع کشورش در این زمینه پافشاری و اعلام کرد که حزب‌الله نه تنها در سوریه بلکه در هیچ کشوری نباید حضور داشته باشد. در مقابل و در راستای آشکار شدن اختلافات روسیه و عربستان در خصوص پرونده‌های منطقه، وزیر خارجه روسیه اعلام کرد که مسکو حزب‌الله لبنان را گروهی تروریستی نمی‌داند و حضور نظامی آنها در سوریه مانند حضور نظامی روسیه و ایران به دعوت و خواست دولت قانونی سوریه است. در پاسخ به اظهارات وزیر خارجه عربستان که گفته بود کشورش به دنبال کم کردن نقش ایران در منطقه است. لاوورف گفت: بر اساس گفت‌وگوهای آستانه، ایران یکی از کشورهای تضمین‌کننده آتش‌بس در سوریه است. وزیر خارجه عربستان در این نشست خبری بار دیگر مدعی شد که بشار اسد جایی در آینده سوریه ندارد و چه از طریق اقدام نظامی یا سیاسی باید از قدرت کنار گذاشته شود در مقابل این اظهارنظر، لاوروف یادآور شد کشورش به معاهدات بین‌المللی در خصوص سوریه پایبند است و افزود: می‌خواهم بگویم نمی‌توانیم برخی اختلافات با عربستان را درباره سوریه نادیده بگیریم اما در نشست‌های بین‌المللی که روسیه و عربستان بخشی از آن بوده‌اند، تاکید کرده‌ایم که این مردم سوریه هستند که آینده کشورشان را رقم خواهند زد. عادل الجبیر ایران و حزب‌الله را متهم کرده که از طریق حمایت از توافق معارضان و دولت سوریه برای خارج کردن شهروندان گرفتار شده در شهرک‌های فوعه و کفریا و جایگزین کردن معارضان مسلح و خانواده‌های‌شان در این شهرک‌ها به دنبال تغییر بافت جمعیتی سوریه هستند و مدعی شد: دخالت‌های سپاه قدس ایران را در کشورهای منطقه به ویژه عراق، سوریه، لبنان، یمن و برخی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس مشاهده می‌کنیم و می‌خواهیم برای این اقدامات حد و مرزی بگذاریم. در مقابل لاوروف تاکید کرد آنچه عربستان تغییر بافت جمعیتی در سوریه می‌نامد، روسیه توافقی میان دولت سوریه و معارضان برای جلوگیری از کشته شدن شمار بیشتری از شهروندان سوری توصیف می‌کند. در طول چند سال گذشته در بحران سوریه برخی عبارت‌ها بارها از سوی مسوولان کشورهای مخالف دولت قانونی سوریه تکرار شده و اتهاماتی در ارتباط با این مساله به ایران یا حزب‌الله نیز وارد شده است. یکی از این ادعاها تلاش برای تغییر بافت جمعیتی شهرهای سوریه است؛ اتهامی که حالا بعد از تلاش دولت سوریه برای خارج کردن شهروندان گرفتار شده در شهرک‌های کفریا و فوعه دوباره بر سر زبان‌ها افتاده است.
