پوشش ۸۱درصدی آبرسانی روستایی

«امیرحسین رقیمی» مدیر کل دفتر برنامه و ریزی و توسعه شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و مجری طرح آبرسانی روستایی اظهار داشت: بی شک جمعیت مناطق روستایی به عنوان جمعیت مولد کشور، نقش بسیار با اهمیتی در رشد و تعالی ایران اسلامی داشته و از این رو همواره مورد توجه ارکان مختلف نظام بوده است.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، وی افزود: ارایه خدمات زیربنایی به این بخش از جمعیت حایز اهمیت کشور، از جمله اصلی ترین رسالت های نظام بوده و به تبع آن مورد توجه و پی گیری ویژه وزارت نیرو، به عنوان متولی دو زیرساخت اصلی آب و برق نیز استو.

مجری طرح ملی آبرسانی روستایی تصریح کرد: در این راستا تامین آب شرب و بهداشت به عنوان یکی از اصلی ترین نیازهای بشری به صورت مستمر در برنامه کاری وزارت نیرو و مجموعه شرکت های آب و فاضلاب روستایی استانی قرار داشته و به طور جدی طرح های این حوزه، مطالعه، تدارک و در درست اجرا هستند.

وی ادامه داد: تامین نیازهای اولیه جوامع روستایی و به طریق اولی آب شرب و بهداشت از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده که باعث حفظ و بقای جمعیت روستایی در سکـونت گاه های فعلی خواهد شد.

* تامین آب شرب روستاها از اولویت های نظام مقدس جمهوری اسلامی است

رقیمی در تشریح موارد قابل توجه در خصوص تامین آب شرب روستاهای کشور، اذعان داشت: در خصوص اهمیت تأمین آب شرب روستاهای کشور باید گفت که این موضوع به افزایش و ایجاد ثبات در جمعیت روستایی با تامین آب شرب و بهداشت به عنوان پایه حیات و اساس دین و زندگی، جلوگیری از مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها و جلوگیری از ایجاد مشکلات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و معیشتی ناشی از حاشیه نشینی در شهرها، حفظ و بقای جمعیت در کنار مرزهای کشور که بی شک جمعیت روستایی به عنوان صف اول جمعیت مستقر در مرزها نقش کلیدی در امنیت کشور خواهند داشت؛ این مهم به ویژه برای دو محور شرق و غرب کشور بسیار مهم و حایز اهمیت است، ارتقا سطح سلامت و بهداشت روستاییان و گسترش عدالت اجتماعی و افزایش درآمد و کمک به معیشت روستاییان با تامین آب مورد نیاز شرب و بهداشت و بعضا دام و طیور خانگی روستاییان که در مطالعات طرح های آبرسانی روستایی، نیاز آب دام سنگین و سبک روستاییان به طور کامل در نظر گرفته شده و محاسبه می شود، خواهد انجامید.

وی افزود: بدیهی است که با این اوصاف تامین آب شرب روستاها از اولویت های نظام مقدس جمهوری اسلامی تلقی می شود و به طریق اولی جز سیاست های اساسی وزارت نیرو و دولت قرار داشته و اقدامات بسیار مناسبی در این ارتباط طی سالهای اخیر رقم خورده است.

* خشکسالی مشکلات زیادی را در کمیت و کیفیت آب ایجاد کرد

این مقام مسئول با بیان اینکه "درصد جمعیت روستایی تحت پوشش تاسیسات آب هم اکنون به 81 درصد رسیده است"، گفت: در حال حاضر تعداد کل مشترکین آب بخش روستایی کشور به 5 میلیون و 378 هزار فقره، حداکثر ظرفیت منابع آبی این بخش به 2 میلیارد و 431 میلیون مترمکعب در سال، حجم کل آب تولیدی در بخش روستایی کشور به 955 میلیون مترمکعب در سال، طول شبکه توزیع آب روستایی به 172 هزار و 868 کیلومتر، طول خطوط انتقال آب بخش روستایی به 101 هزار و 950 کیلومتر، حجم کل مخازن آب روستایی به 3 میلیون و 663 هزار مترمکعب، حجم مخازن در مدار بهره برداری آب روستایی به 3 میلیون و 421 هزار مترمکعب، تعداد تصفیه خانه های آب در دست بهره برداری بخش روستایی به 200 واحد و ظرفیت اسمی تصفیه خانه های آب بخش روستایی به 432 هزار مترمکعب در شبانه روز رسیده است.

مجری طرح ملی آبرسانی روستایی تصریح کرد: متاسفانه طی سالیان گذشته با روند رو به رشد خشکسالی در منابع آب زیرزمینی با توجه به آنکه بیش از 90 درصد منابع مورد استفاده برای تامین آب روستایی چاه های زیرزمینی هستند، مشکلات زیادی در کمیت و کیفیت آب شرب روستاییان ایجاد شده است.

* تعریف مجتمع های آبرسانی روستایی به عنوان راه علاج پایداری منابع تامین آب شرب روستاها

وی ادامه داد: این در حالی است که استفاده بی رویه آب در سایر بخش های مصرف و اتکای روستاها به منابع آب محلی، پایداری منابع آب روستاها را با چالش روبرو کرده است؛ از این رو با برنامه ریزی های صورت گرفته، راه علاج پایداری منابع تامین آب شرب روستاها، تعریف مجتمع های آبرسانی روستایی بوده که در این مجتمع ها، تعدادی روستا در قالب یک مجتمع آبرسانی روستایی به یک منبع آبی پایدار ومناسب اتصال یافته و برای افق بلند مدت تامین آب شرب مورد نیاز روستاییان به نحو مناسبی در قالب این مجتمع صورت خواهد پذیرفت.

رقیمی در خصوص تعداد روستاهایی که به صورت سیار آبرسانی می شوند، گفت: متاسفانه هم اکنون حدود 5500 تا 6500 روستا بسته به شرایط خشکسالی و منابع آبی هر سال، به صورت آبرسانی سیار تامین آب می شوند که این آبرسانی سیار مشمول روستاهای غیربرخوردار و یا روستاهای سطح دویی است که به صورت فصلی دچار کم آبی بوده و همچنین آبرسانی به عشایر نیز به صورت آبرسانی سیار و از طریق شرکت های آب و فاضلاب روستایی صورت می پذیرد.

 مجری طرح ملی آبرسانی روستایی تصریح کرد: طی سالیان گذشته افت شدید در منابع آبی مورد استفاده برای تامین آب روستاها که عمدتا منابع آبی محلی بوده اند، مطالعات طرح های آبرسانی روستایی را به جهتی سوق داد تا با تجمیع چند روستا و اتصال آنها به منابع آبی پایدار و مطمین، برای افق های بلند مدت، تامین آب روستاها در قالب مجتمع های آبرسانی روستایی صورت پذیرد.

* نیاز 60 هزار میلیارد ریالی برای تکمیل مجتمع های اولویت دار آب روستایی

وی افزود: در حال حاضر مطالعات 1500 مجتمع آبرسانی در کشور انجام گرفته و در مرحله اجرا است، از این تعداد 924 مجتمع به عنوان مجتمع های دارای اولویت انتخاب شده اند که با توجه دولت به مقوله تامین آب شرب روستاهای کشور، طرحی از سال 1393 در پیوست یک قانون بودجه کشور درج شد که در قالب این طرح، 924 مجتمع در سراسر کشور با حدود 16 هزار روستا تحت پوشش مجتمع های آبرسانی روستایی قـرار می گیرند و بخش عمده و اساسی مشکلات کمی و کیفی آب شرب روستاها را به صورت کامل مرتفع می کند.

رقیمی اذعان داشت: تکمیل کلیه اجزای این طرح به حدود 60 هزار میلیارد ریال اعتبار نیازمند خواهد بود که می تواند شاخص آب روستایی را به صورت مناسبی افزایش دهد.

وی ادامه داد: در سال 1395 از محل صندوق توسعه ملی و با مایت های مجلس شورای اسلامی و کسب اجازه از مقام معظم رهبری، اعتباری به میزان 15 هزار میلیارد ریال برای طرح های بخش روستایی در نظر گرفته شده است.

این مقام مسئول با بیان اینکه "فلسفه وجودی تعریف مجتمع های آبرسانی روستایی عدم اتکا به منابع آبی غیر پایدار برای تامین آب روستاها است"، گفت:  بخش عمده ای از مشکلات تامین آب شرب روستاها با اجرای مجتمع های آبرسانی روستایی مرتفع خواهد شد و وزارت نیرو تمرکز اصلی خود را بر روی طرح آبرسانی به مجتمع های دارای اولویت قرار داده زیرا اثربخشی این مجتمع ها بسیار بالا بوده و می تواند بخش اساسی مشکلات تامین آب شرب روستایی را به طور کامل مرتفع کند.

* شاخص برخورداری از آب شرب سالم در سیستان و بلوچستان کمتر از 25 درصد است

وی افزود: در بخش هایی از کشور نظیر مناطقی در استان سیستان و بلوچستان، شاخص برخورداری از آب شرب و سالم کمتر از 25 درصد است، حال آنکه در همان حوزه دو سد پر آب وجود داشته که به راحتی می تواند نیاز حدود 500 روستای منطقه را مرتفع کند؛ این در حالی است که کمبود اعتبارات اختصاص یافته برای تکمیل این طرح ها، اجرای آنها را با تاخیر روبرو کرده است.

مجری طرح ملی آبرسانی روستایی خاطرنشان کرد: خوشبختانه اختصاص اعتبارات صندوق توسعه ملی در سال 1395 تکمیل طرح های آبرسانی روستایی را با سرعت مناسبی به پیش برد و در مقطعی که تعداد بسیاری از طرح های آبرسانی روستایی در آستانه تکمیل قرار داشت یا بخش هایی از آنها از سرعت اجرایی مناسبی برخوردار شده اند، تداوم تامین اعتبارات مورد نیاز این طرح ها، برای به نتیجه رساندن هزینه هایی که تاکنون صورت گرفته، ضروری و حایز اهمیت است.

رقیمی در خصوص اهداف محقق شده از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی در سال مالی 1395 گفت:  از ابتدای سال 95 تا پایان فروردین 96 تعداد 2 هزار و 984 روستا با یک میلیون و 956 هزار و 102 نفر جمعیت تحت پوشش از پروژه های مجتمع های آبرسانی روستایی و تک روستاهای بهره مند از صندوق توسعه ملی بهره مند شدند.