بررسی اقتصادی کسب و کار لبنیاتی

این روزها در گوشه کنار شهر مغازه های لبنیات سنتی افتتاح می شود. با ایجاد کارخانه های بزرگ لبنیات در چنددهه گذشته و تولید محصولات پاستوریزه، اقبال مردم به خرید محصولات سنتی کمتر شده بود تا جاییکه بسیاری از این واحدها تعطیل شدند. اما چندسالی است که ذائقه مردم دچار نوستالوژی شده و یاد طعم لبنیات سنتی افتاده اند. به همین جهت تعداد آنها رو به افزایش بوده والبته از رونق خوبی نیز برخوردار می باشند. در ادامه کسب و کار مغازه های لبنیاتی بررسی می شود.

مغازه لبنیاتی

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دریک آنلاین، لبنیاتی یا شیرفروشی به شغلی گفته می‌شود که از شیر دام‌ها برای تولید لبنیات مانند شیر پاستوریزه شده، پنیر، ماست، خامه استفاده می‌شود. معمولاً ماده اولیه تولید انواع لبنیات، شیر گاو است. اما گاهی از شیر سایر پستانداران همچون بز، گوسفند، گاومیش، و به ندرت اسب و خر  هم استفاده می‌شود.

بنا به گزارشی در شهریور ماه ۱۳۹۳ اعلام‌ شد، شیر در ایران، گردش مالی ۲۴ هزار میلیارد تومانی دارد، حدود ۱۲ درصد ارزش صادرات نفت سالانه ایران است. ارزش فرصت‌های شغلی این صنعت بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است و ۹۵ درصد، سرمایه‌گذاری در این بخش نیز توسط بخش خصوصی انجام شده است. صنایع لبنی ایران در دو سال گذشتهٔ پیش از این گزارش، بالاترین صادرات را داشته است و در دو سال اخیر به صادرات ۷۰۰ میلیون دلاری رسیده‌ بود.

انواع فراورده‌های لبنی

این فراورده‌ها می‌تواند به صورت سنتی و یا صنعتی که فرایندهای پاستوریزه شدن و هموژنیزه شدن را می‌گذراند تولید شود. در ادامه کلیه فرآورده‌های بدست آمده آورده شده است.

– سرشیر، چربی بسته شده شیر پس از جوشاندن شیر در روی آن که مزه‌ای خوشایند دارد.

– خامه، چربی شیر است که از سرشیر گرفته می‌شود یا در روش صنعتی مستقیم از شیر خام گرفته می‌شود.

– کره، چربی شیر است که از هم زدن خامه حاصل می‌شود.

– پنیر، از راه مایه زدن به شیر یا افزودن سرکه که شیر را دَلَمه می‌کند فراهم می‌کنند. سپس این بخش دلمه شده را که جامد آبکی است از آب پنیر جدا کرده و درون پارچه‌ای زیر فشار می‌گذارند تا آبش در رود.

– ماست، از راه افزودن باکتری‌های استرپتوکوک و لاکتوباسیل یا همان مایه که شیر را تخمیر می‌کند حاصل می‌شود.

– کشک، از جوشاندن دوغ و صاف کردن و خشک کردن آب آن بدست می‌آید.

– دوغ، به دو شیوه بدست میآید: ۱- آمیختن آب و ماست؛ ۲- زدن ماست و جدا کردن دوغ از مسکه(کره دوغی) که این دوغ ترش‌تر است.

– پینو، نوعی کشک است

– لور، پنیر دلمه شده سفت نشده است که مزه‌ای شیرین دارد

– آروشه، خوردنی خوشمزه که از سودن پنیر تازه در روی دیگ آتش که به روغن می‌نشیند و افزودن آرد بدست می‌آید.

– روغن زرد یا کرمانشاهی، روغن خالص کره که از جوشاندن کره یا مسکه بدست می‌آید.

– شکر پنیر، شیرینی‌ای که از آمیختن آب پنیر و شکر و پختن آن فراهم می‌شود.

– بستنی، خامه‌ایست که به آرامی یخ بسته است. گاه قدری ثعلب نیز بدان می‌افزایند.

– شیر‌غنی‌شده، شیری است که با تبخیر، آب آن به کار رفته و قوام گرفته است؛ معمولاً به آن شکر هم می‌افزایند.

– خامه ترش، خامه ایست که به وسیله باکتری تخمیر و ترشیده است.

– کفیر، نوشابه‌ای خوشمزه شبیه به دوغ که از افزودن دانه‌های کفیر یا همان مایه کفیر به شیر و تخمیر شیر فراهم می‌شود.

مهارت و دانش مورد نیاز شغل لبنیاتی

این مهارت‌ها آشنایی با تولید و ساختار شیر خام، آشنایی با بهداشت و کیفیت شیر خام، آشنایی با اصول اولیه فرآوری شیر، آشنایی ابتدایی با اصول بازاریابی می‌باشد.

بازارکار و آینده شغلی لبنیاتی

ماست‌بند می‌تواند در کارخانجات تولید لبنیات و هتل‌ها و … مشغول به کار شود. با کسب تجربه بیشتر می‌تواند به پست‌های نظارتی و مدیریتی این بخش‌ها دست یابد. افرادی که تجربه و سرمایه اولیه لازم را دارند می‌توانند به صورت مستقل کار کرده و کسب و کار خود را راه‌اندازی کنند. در صورت موفق بودن می‌توانند تعداد شعب لبنیاتی خود را افزایش داده و به صورت زنجیره‌ای کار کنند.

شخصیت‌های مناسب این شغل

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، علایق، مهارت‌ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم‌ترین این عوامل ویژگی‌های شخصیتی می‌باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند. کسی که شغل لبنیاتی انتخاب می کند باید بسیار به نظافت و مردم داری خود اهمیت دهد تا بتواند برای شغلش تبلیغ کرده و پیشرفت نماید. این کار در هر حال به دلیل تولید محصولات متنوع و به دلیل فساد پذیری آن دارای حساسیت بالایی می‌باشد.

تحلیل کسب و کار

تهیه لوازم مورد نیاز راه‌اندازی لبنیاتی و محلی برای احداث آن سرمایه نسبتاً زیادی نیاز دارد اما می‌توان مغازه‌ای را اجاره کرد که به جای پرداخت پول بیشتر اجاره داد و وسایل مورد نیاز لبنیاتی را نیز قسطی یا با چک خریداری کرد.

برای راه‌اندازی یک لبنیاتی مکانیزه تهیه تجهیزات از قبیل دیگ بخار‌- مخازن پروسس پخت از جنس استیل‌- شیرسردکن‌- سپراتور‌- گرم خانه‌- سردخانه‌- دستگاه پرکن خطی (پرکن روتاری هم میتوانید استفاده نمائید) مورد نیاز است.

برای تهیه ماشین‌آلات و تجهیزات لبنیاتی معمولی با برند متوسط تقریبا ۴۰ تا ۵۰ میلیون سرمایه احتیاج است.

البته نباید فراموش کرد که محلی برای لبنیاتی نیز باید اجاره شود که در مکان مناسبی قرار داشته باشد. اگر محل مورد نظر را از خودتان دارید در راه‌اندازی این شغل تردید به خود راه ندهید اگر نه باید برای اجاره مغازه نیز تا‌۵۰ میلیون پیش پرداخت و ماهیانه ۴-۶ میلیون تومان در ماه برای یک مغازه ۳۰ متری هزینه کنید. برای دکوراسیون و تزئینات داخل مغازه و کولر گازی و هواکش مطلوب نیز بین هفت تا ۱۰ میلیون تومان سرمایه نیاز است.

مرحله بعد گرفتن پروانه کسب و مجوزهای قانونی است که کار زیاد مشکلی نیست و در عرض چند هفته می‌توان این مرحله را طی کرد.

هزینه انرژی هم حداقل ماهیانه یک میلیون تومان می‌شود که به آن حقوق حداقل دو کارگر با حقوق حداقل یک میلیون و در ماه را باید اضافه کرد.

فرض کنید یک مغازه لبنیاتی پکیجی از کالا‌های داخل مغازه (شیر، انواع ماست ساده و چکیده، خامه، سرشیر، پنیر، عسل، انواع روغن های گیاهی، حلوا، ارده، خرما، تخم مرغ، سمنو، شیره انگور و…) را بفروشد در مجموع به ارزش یک میلیون تومان در روز و اگر ۳۶۵ روز سال را کار کند درآمد سالیانه این واحد ۳۶۵ میلیون تومان می‌شود، که روزانه یک مغازه لبنیاتی برای محصولات لبنی صد درصد سود و برای محصولات غیر لبنی پنجاه درصد سود که جمعاً ۷۵ درصد از فروش محصولات سود می باشد. حال باید هزینه‌ها را از این مبلغ کم کنیم.

هزینه نیروی انسانی (۲ نفر) در ماه حداقل یک میلیون تومان و در سال ۲۴ میلیون تومان، هزینه انرژی(آب، برق، گاز، تلفن) در ماه یک میلیون تومان و در سال ۱۲ میلیون تومان، اجاره بها مغازه به طور میانگین شش میلیون تومان در ماه و در سال ۷۲ میلیون تومان، حقوق مدیریت دو میلیون تومان در ماه و ۲۴ میلیون تومان در سال در نظر گرفته شده است.

بنابراین کل هزینه سالانه برابر ۱۳۲ میلیون تومان می‌باشد. پس سود خالص این لبنیاتی ۱۴۲ میلیون تومان در سال خواهد بود و با توجه به سرمایه‌گذاری اولیه به مبلغ ۱۱۵ میلیون تومان که شامل ۱۱۰ میلیون آن سرمایه گذاری ثابت و ۵ میلیون مابقی آن سرمایه در گردش در نظر گرفته می‌شود. در مدت کمتر یک سال و دو ماه این میزان سرمایه‌گذاری باز خواهد گشت.

با توجه به تحلیل مختصری که انجام شد، این کسب و کار می تواند سودآوری مطلوبی داشته باشد اما لازمه آن این است که افرادی که در این فعالیت سرمایه گذاری می‌کنند دارای تلاش مستمر، پشتکار و مدیریت قوی باشند. البته جهت راه‌اندازی یک لبنیاتی جدید در منطقه جدید بهتر است بررسی دقیق‌تری در آن مکان انجام شود.