آفت دانشگاه در باغ سیب

داستان باغ سیب مهرشهر همچنان ادامه دارد؛ بنیاد مستضعفان و دانشگاه علامه طباطبایی به‌عنوان مالکان‌اصلی این باغ، مهم‌ترین عامل تخریب آن نیز به‌شمار می‌روند. شهردار کرج تملک باغ سیب توسط شهرداری را تنها راه‌حل حفظ آن می‌داند. استاندار البرز نیز از رفتن اجباری دانشگاه علامه‌طباطبایی خبر می‌دهد. باغ سیب مهرشهر یکی از ارزشمند‌ترین منابع محیط زیستی البرز است که پس از پیروزی انقلاب به بنیاد مستضعفان واگذار شد. 80 هکتار از این باغ نیز برای استقرار دانشگاه علامه‌طباطبایی به این نهاد واگذار شد.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون ، دانشگاه علامه‌طباطبایی علی‌رغم واگذاری این 80 هکتار هیچ‌گاه به باغ سیب مهرشهر نیامد و درحال حاضر در این بخش از باغ سیب مهرشهر به‌دلیل سوء مدیریت دیگر اثری از درخت نیست و به مزرعه کاشت صیفی‌جات تبدیل شده است. اما بخش دیگر باغ سیب مهرشهر که در اختیار بنیاد مستضعفان قرار دارد، بارها مورد هجوم تیشه‌ها و بیل‌های‌مکانیکی قرار گرفته است. در مقاطع زمانی مختلف، بنیاد مستضعفان اقدام به قطع درخت‌های باغ سیب کرج کرده است. شاید بالاترین آمار قطع درخت متعلق به سال 93 باشد که در آن سال بیش از2 هزار اصله درخت در ایام نوروز به‌صورت شبانه قطع شد. شهروندان و فعالان محیط‌زیست پس از مطلع شدن قطع درخت‌ها بلافاصله در مقابل باغ سیب تجمع و خواستار رسیدگی به این موضوع شدند. پس از تحقیقات و بررسی‌های به عمل آمده توسط دستگاه قضایی، تخلف بنیاد مستضعفان در این خصوص محرز شد و مدیرعامل و کارشناسان شرکت کشت و صنعت زراعی به دادگاه احضار و در آن زمان بازداشت شدند.

دانشگاه علامه طباطبایی باید از باغ برود

حمید طهایی، استاندار البرز درباره وضعیت دانشگاه علامه طباطبایی به‌عنوان مالک 80هکتار از باغ سیب مهرشهر گفت:«سال گذشته جلسه‌ای با دانشگاه در این‌باره برگزار شد که از سوی دانشگاه طرحی نیز درخصوص ایجاد اردوگاه دانشجویی مطرح شد؛ اما از آنجایی که هرگونه ساخت و ساز و تغییر کاربری در باغ‌سیب غیرقانونی است ،طرح ملغی شد». استاندار البرز ادامه داد:«این زمین در آن سال‌ها تنها براساس ساخت دانشگاه واگذار شده است و از آنجایی که در این خصوص هیچ اقدامی صورت نپذیرفته است، دانشگاه باید از باغ برود».

در طراحی اولیه باغ، ساخت و ساز لحاظ شده

شهردار کرج درباره تاریخچه ساخت و ساز در باغ‌سیب مهرشهر  گفت:« در طرح اولیه باغ که اکنون نیز اسناد آن موجود است، از همان ابتدا در معابر درخت‌های غیرمثمر و در عرصه‌های قطعات نیز، درختان مثمر کاشته شده است. این کار به‌این دلیل انجام شد که امکان ساخت‌و‌ساز در این باغ وجود داشته باشد». علی‌ترکاشوند در ادامه با اشاره به چگونگی واگذاری مالکیت باغ به مالکان فعلی آن، گفت:« برای بیان شرایط مالکیت باغ نبش قبر نمی‌کنیم و به تاریخچه آن باز نمی‌گردیم که الگوبرداری طرح باغ سیب مهرشهر از کدام شهر آمریکا بوده یا مطالعاتش را چه اشخاصی انجام داده‌اند اما بعد از انقلاب این مجموعه و خیلی از مجموعه‌های دیگر با آرای قطعی قضایی به بنیاد مستضعفان واگذار شد». شهردار کرج درباره حضور دانشگاه علامه طباطبایی و سهم آن در مالکیت باغ‌سیب مهرشهر عنوان کرد:« در زمان ریاست‌جمهوری مرحوم آیت‌ا... هاشمی، به‌دلیل سیاست‌های طرح در قبل از انقلاب، فعالیت‌های ساخت و ساز در باغ نیز مطابق با آن طرح، آغاز می‌شود. به‌دلیل نبود زمین برای ساخت دانشگاه علامه طباطبایی، رییس جمهور وقت دستور تحویل بخشی از زمین باغ را به‌منظور ساخت‌دانشگاه صادر می‌کند. دستور رییس جمهور مبنی بر این شرط بوده است که درحدود 80 هکتار از مجموعه باغ سیب ،تحویل دانشگاه علامه طباطبایی شود». شهردار کرج با ابراز گلایه‌مندی از وضعیت 80 هکتار ی که در اختیار دانشگاه علامه طباطبایی قرار گرفته است، تصریح کرد:« دانشگاه هرگز اقدام به ساخت و ساز در باغ نکرده است و در نهایت ،ساختمان دانشگاه علامه طباطبایی در مسیر ادامه همت واقع در شهرک المپیک بنا شد هیچ‌گاه این دانشگاه به شهر کرج و باغ سیب مهرشهر نیامد».

تغییر مدیریت، دلیل عدم احیای باغ سیب

ترکاشوند یکی از دلایل مهم عدم احیا و ناتوانی در نگه‌داری باغ را جابه‌جایی‌های کلان مدیریتی در کشور و عدم توجه به شفاف‌سازی سرنوشت باغ عنوان کرد و گفت:«یکی از افرادی که درخصوص حل مشکلات موجود پیرامون باغ سیب به استان البرز کمک کرده است،رییس بنیاد مستضعفان کشور بود». او به‌عنوان مستنداتی از این همکاری به طرح پیاده راه بلوار دانش و دیوار کشی باغ اشاره داشت و افزود:« بر اساس طرح تفضیلی، 40هزار متر از بلوار کناره باغ ،پیاده راه است و با توجه به متراژ و تشریفات اداری و مبلغ بالای تملک آن، امکان اجرای آن برای شهرداری وجود نداشت. طی جلسه‌ای با مدیر بنیاد مستضعفان موضوعاتی مطرح شد و در آن جلسه مدیر بنیاد مستضعفان، دستور اجرای فوری این طرح را صادر کرد. در نهایت پس از این توافق به فوریت عملیات احداث و بهره‌برداری پیاده راه نیز انجام پذیرفت. براساس قانون، حداقل حقوق یک مالک احداث دیوار به‌دور ملک خود است. قانون می‌گوید هرمالکی با هر نوع کاربری حتی فضای سبز، وقتی به شهرداری برای اخذ مجوز مراجعه کند، می‌تواند مجوز دیوار کشی را اخذ کرده و اقدام به به احداث دیوار کند». شهردار کرج ادامه داد:« اگر قرار بود این اتفاق نیز برای باغ سیب بیفتد ، دیگر اثری از باغ باقی نمی‌ماند که خوشبختانه با نگاه مردمی رییس بنیاد مستضعفان این اتفاق نیفتاده است». او همچنین در خصوص ادامه طرح 4باندی مهر شهر از میان باغ سیب گفت:« این طرح از گذشته باقی مانده است و ما تنها میراث‌دار اجرای آن‌ها هستیم و بنا به دلایل مطرح شده در حال حاضر نیز ادامه 4 باندی مغفول مانده است؛ چراکه بخشی از باغ سیب مهرشهر در این طرح واقع شده است». ترکاشوند درباره بسته بودن درب باغ سیب به روی شهروندان عنوان کرد:«بنا بر موضوعات حقوقی مالکیت و مسائل خاص مرتبط با مالک، درب باغ به روی مردم بسته است. اما اگر بیش از 200 هکتار از این باغ در مالکیت عمومی شهر قرار گیرد، می‌تواند به‌عنوان یک سرمایه عمومی مادام‌العمربرای شهر و شهروندان به یادگار بماند.دغدغه اصلی ما واگذاری باغ سیب به شهر و شهرداری است».

اعلام آمادگی شهرداری کرج برای خرید باغ

شهردار کرج یادآور شد:« در روزنامه‌های مختلف کشور، مزایده‌هایی درخصوص املاک ستاد امام و مراکز مختلف کشور منتشر می‌شود که برای فروش ملک خود اقدام می‌کنند. شهرداری با صراحت، آمادگی خود را برای خرید باغ سیب مهرشهر اعلام می‌کند. اگر برای باغ تصمیم قطعی و جدی گرفته نشود، خطر نابودی باغ سیب مهرشهر همیشه وجود دارد. در سفر اخیر رییس دولت به البرز، پیشنهاد تعیین تکلیف باغ سیب و واگذاری آن به‌عنوان هبه به شهر کرج را اعلام کردم . همچنین وزیر راه مکاتبه‌ای با رهبری در این باب انجام داده‌اند و بنا بر اصل و شرایط قانون نیز به این درخواست پاسخ داده شده است .ما پیشنهاد داده‌ایم که دولت به جای باغ سیب، برای مالک زمینی دیگر را تامین کند که منابع حقوقی بنیاد نیز تامین شود».

رسانه‌های تاثیرگذار در حفظ باغ سیب

او در خصوص قطع درختان باغ سیب مهرشهر گفت:«شرایط امروز باغ با کمک رسانه‌ها و پیگیری‌هایی که انجام شد، رو به جوان‌سازی و احیاست .درختان مثمر باغ در مقطعی طول عمرشان به پایان رسیده بود که با کمک و پیگیری‌های سازمان پارک‌های شهرداری کرج و کمیسیون ماده 7، اقدامات موثری درخصوص احیای باغ صورت پذیرفته است.دیگر در باغ سیب، قطع یک درخت را هم نخواهیم داشت.طرح احیای این باغ از سوی شرکت کشت و صنعت مطهری و با همکاری استانداری البرز ،پردیس دانشکده کشاورزی و سازمان پارک‌های شهرداری کرج بررسی شده است و در نهایت این طرح در چندین فاز در حال اجراست .

تا دانشگاه علامه باشد، باغ احیا نمی‌شود

رضا زین‌العابدینی ،مدیر عامل سازمان فضای سبز و پارک‌های شهرداری کرج درباره وضعیت کنونی باغ سیب مهرشهر گفت:« باید باغ سیب دوباره به‌عنوان نگین سبز شهر به کرج باز گردد. برای ما مهم نیست چه کسی مالک باشد بلکه احیای باغ به‌عنوان یک پایگاه ارزشمند اقتصادی در سالی که به‌نام اقتصاد و اشتغال گره خورده است، حایز اهمیت است و شهرداری کرج و سازمان پارک‌ها به‌عنوان یک سازمان تخصصی و قانونی در راستای حفظ و گسترش فضای سبز، هر گونه همکاری و اقدامی را در جهت حفظ باغ انجام خواهد داد». او ادامه داد:«متاسفانه احیای دوباره باغ تا زمانی که تکلیف 80هکتار دانشگاه علامه روشن نشود، محقق نخواهد شد.این زمین از همان ابتدای تحویل به حال خود رها شده باوجود اینکه کاربری این قطعه ، باغ است اما خبری از درختی در این 80 هکتار نیست». زین‌العابدینی با اشاره به اینکه کاشت صیفی‌جات در زمین‌های دانشگاه علامه طباطبایی باتوجه به بحران آب در البرز، علاوه بر لطمه زدن به استان، پیامدهای منفی برای باغ داشته است، گفت:« خاک باغ سیب مهرشهر همچنان زر خیز و چون سنوات گذشته، مناسب برای کشاورزی است. با همکاری شرکت کشت و صنعت مطهری تمام تلاش‌مان را برای جوان‌سازی و احیای باغ سیب انجام داده‌ایم . تاکنون چندین جلسه با دانشگاه علامه طباطبایی به‌عنوان مالک گذاشته شده اما متاسفانه مالک در هیچ یک از این جلسات شرکت نکرده است».

او خاطر نشان کرد:« باتوجه به اینکه مالک دولتی است در سال 92 نیز گزارشی مبنی بر شرایط موجود باغ در قطعه دانشگاه به سیستم قضایی ارسال شده اما تا امروز پیگیری در این خصوص صورت نپذیرفته است .از سال 94 تا کنون عملیات احیای باغ سیب در قطعات مرتبط با بنیاد مستضعفان با جدیت آغاز و در حال اقدام است و در نهایت تا پایان سال 96 کل این قطعات، احیا خواهد شد ».

جهاد کشاورزی همکاری نکرد!

بابایی، مدیر عامل شرکت کشت و صنعت مطهری نیز با ابراز گلایه‌مندی از عدم همکاری جهاد کشاورزی استان البرز گفت:« علی‌رغم پیگیری‌ و نامه‌نگاری‌های مختلف، جهاد کشاورزی البرز هیچ‌گونه تسهیلات و توجهی با توجه به قانون حمایتی جهاد درخصوص راه‌اندازی آبیاری تحت فشار جهت احیای باغ سیب مهرشهر انجام نداده است».

سخن آخر

مالکان باغ سیب مهرشهر، مهم‌ترین عامل نابودی و تخریب باغ در چند دهه اخیر هستند. عملکرد مالکان، خود گواه روشنی بر این موضوع است. حال پرسش اینجاست که آیا مالکیت دانشگاه علامه طباطبایی در باغ سیب مهرشهر به‌صورت مادام‌العمر است؟ یا اینکه دانشگاه موظف بوده است طی مدت زمان مشخصی، ساختمان دانشگاه را احداث و آن را مورد بهره‌برداری قرار دهد.شنیده‌ها حاکی از آن است که اسنادی در خصوص چگونگی مالکیت دانشگاه وجود دارد که از قرار شهردار وقت، محمود دادگو ،رییس شورای شهر کنونی کرج از آن مطلع است. حال اینکه چرا تاکنون او درخصوص انتشار این اسناد اقدامی نکرده، سوالی است که پاسخی به آن داده نشده است؟