فضای مجازی همچنان رصد میشود
ایده «اینترنت پاک» برای نخستینبار از سوی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در آذرماه 89 مطرح و پس از آن به بحث داغ رسانهها و کارشناسان و کاربران اینترنت تبدیل شد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات وقت در سال 89 از وجود لکه سیاه در شبکه اینترنت که به دغدغه جدی در میان جوامع تبدیل شده است خبر داد و اعلام کرد که باید اینترنت را از کسب و کار کثیف فاصله داد و انسانها را از آسیبهای آن حفاظت کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، تقیپور با بیان اینکه آسیبهای اینترنتی تعامل و رشد علمی انسان را تحت تاثیر قرار داده، افزود: کسب و کار پاک در این حوزه میتواند در خدمت صلح و دوستی باشد اما امروزه این لکه سیاه که دامن اینترنت را گرفته است باعث ایجاد دغدغه در میان جوامع شده است. به همین دلیل استراتژیهای اینترنت باید برای پاکسازی فضای اینترنتی سرفصل مشخصی ایجاد کند تا شاهد نقش بیش از پیش فناوری اطلاعات در جوامع باشیم که در این زمینه ایده اینترنت پاک مطرح میشود.
یک ماه پس از مطرح کردن ایده اینترنت پاک خبر از عملیاتی شدن مقدمات کار برای اجرای اینترنت پاک در کشور و تفکیک آن از اینترنت ناپاک به گوش رسید، هرچند که ایده اینترنت پاک برای نخستینبار در ایران مطرح شد و تا حدودی نیز بین برخی کشورها بازخورد داشت، اما بهدلیل نبود آمار درست و دقیق استفاده از اینترنت تاحدودی این طرح با مشکل مواجه شد. هرچند که نمایندگان مجلس در همان سال از این ایده استقبال و برای وضع قوانین جدید و تصویب آن اعلام آمادگی کردند.
طبق نتایج حاصله از تحقیقات موسسات جهانی که در سایتهای مختلف منتشر شده یکسوم فضای اینترنت در دنیا در تسخیر سایتهای غیراخلاقی است که میتواند بیشترین آسیب را برای کودکان به همراه داشته باشد. هماکنون بیش از 37درصد سایتها با موضوعات غیراخلاقی فعالیت میکنند. تعداد سایتهای اینترنتی ارائهدهنده خدمات بازیهای آنلاین طی یک سال گذشته 212درصد افزایش یافته و سایتهای حاوی بخشهای خشونتآمیز نیز 10درصد بیشتر شده که این امرهشداری برای استفاده بدون کنترل کودکان از فضای اینترنت است. ایده اینترنت پاک تا به امروز همچنان به صورت جسته و گریخته از سوی مسوولان و کارشناسان مطرح میشود تا جایی که چندی پیش وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات فیلتر شدن هوشمند برخی شبکههای اجتماعی را که دارای مطالب غیراخلاقی بودند را در راستای اجرایی شدن اینترنت پاک اعلام کردند. این در حالی است که در دولت یازدهم به دفعات از سوی وزیر ارتباطات عنوان شده است که دسترسی به اینترنت جزو حقوق شهروندی محسوب میشود و دولت بنا ندارد بهدلیل آنکه ممکن است بخش کوچکی از یک سایت دارای مطلب نامناسبی باشد، کل آن را فیلتر کند. از سویی دیگر کمیتهیی متشکل از 13 عضو از نهادهای مختلف طی سالهای گذشته با عنوان کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه رایانهیی فعالیت کرده و به بررسی سایتهایی که ممکن است مطلب نامناسبی داشته باشند، پرداخته و درباره فیلتر و پالایش آنها حکم میدهند. علاوه بر این قوه قضاییه هم در صورت لزوم و نیاز این توان را دارد که برای فیلتر یک سایت یا نرمافزار دستور بدهد.
حال در شرایطی که هنوز اینترنت پاک آنگونه که باید و شاید از سال 89 تاکنون به سرانجام نرسیده است، بحث فیلترینگ هوشمند نیز به صورت جسته و گریخته اجرایی میشود بهطوری که آغاز به کار این طرح از برخی شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام آغاز شد و بدین ترتیب بهطور خودکار عکسها و ویدیوهایی که محتوای نامناسب یا غیراخلاقی داشتند از دسترس خارج شدند.
اکنون پس از گذشت مدتها معلوم نیست که وضعیت نهایی طرح فیلترینگ هوشمند چگونه است و این در شرایطی است که به تازگی محمود واعظی در صحبتی اعلام کرده که در گذشته 95درصد از استفادهیی که از اینترنت صورت میگرفت استفاده صحیح بود و تنها 5درصد موارد به مسائل نامناسب اختصاص داشت که اکنون این رقم کاهش یافته و به 2درصد رسیده است.
واعظی پیش از این هم از انجام مناقصه فیلترینگ هوشمند اینستاگرام، تلگرام و سایر شبکههای اجتماعی خبر داده و گفته بود 11 دانشگاه در زمینه فیلترینگ هوشمند شبکههای اجتماعی در حال فعالیت هستند و به نتایج مطلوبی نیز دست یافتهاند تا بتوان این طرح را به خوبی اجرا کرد.
وی همچنین یادآور شده بود: نخستین تست این فیلترینگ روی برخی شبکههای اجتماعی نیز بهصورت آزمایشی در حال اجراست و امیدواریم بتوانیم این فیلترینگ را به خوبی عملیاتی کنیم.
اما با این همه با وجود اینکه زمانی برای اجرای این طرح سه فاز مختلف و تاریخهای متعدد درنظر گرفته شده بود، در مقطعی از زمان به دنبال پیگیریهای صورت گرفته درخصوص آخرین وضعیت این طرح، اعلام شد: اجرای این طرح بستگی به کار دانشگاهها در این مورد دارد و زمان خاصی برای این موضوع پیشبینی نشده است.
معاون وزیر ارتباطات و رییس سازمان تنظیم مقررات ارتباطات نیز در گفتوگویی با ایسنا، از برنامهریزی برای سرمایهگذاری ۱۰۰۰ میلیاردی در حوزه شبکههای اجتماعی خبر داد و گفت: تلاش داریم این برنامهریزیها به گونهیی باشد که این سرمایهگذاری با سود منطقی همراه باشد.
دبیر شورای عالی فضای مجازی هم در رابطه با فیلترینگ هوشمند معتقد است: برای پاکسازی هوشمند فضای مجازی دستگاههای مختلفی مورد بحث قرار گرفتند و میزان کارایی این دستگاهها در دو سال اخیر بهبود پیدا کرده است، اما متناسب با آن تولید اطلاعات غیراخلاقی نیز گسترش داشته است.
فیروزآبادی ادامه داد: فیلترینگ هوشمند بهطور خاص در جلسات شورا تصویب نشده است، اما یکی از زیرمجموعههای شبکه ملی است که مشخصات این شبکه در شورا در حال تصویب است.
دبیر شورای عالی فضای مجازی در رابطه با میزان موفقیت فیلترینگ هوشمند گفت: چارهیی جز فیلترینگ هوشمند نداریم و این برنامه باید موفق شود. حال به نظر میرسد طرح اینترنت پاک و فیلترینگ هوشمند از زمان مطرح شدن آنها تاکنون به صورت جسته و گریخته اجرا شده است، ولی همچنان با اما و اگرهای فراوانی مواجه شده است. هرچند که طبق گفته مسوولان و کارشناسان فضای مجازی همچنان رصد میشود.