تغییر جهت اکتشافات معدنی به عناصر گرانبها

سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی در سال پیش رو افق اکتشافی معادن را بسیار امیدبخش می‌داند با این حال اگر معدنکاری برای بخش خصوصی سودآور نباشد، توسعه اکتشافات هم گره‌ای از مشکلات آنها باز نخواهد کرد. راهکاری که از سوی معاون وزیر صنعت مطرح شده تغییر جهت اکتشافات معدنی از محصولاتی مثل سنگ آهن به عناصر نادر خاکی است چرا که به زعم وی، این عناصر در بازار جهانی متقاضیان بیشتر و عرضه‌کنندگان کمتری دارد و این وضعیت می‌تواند به نفع بخش معدن ایران باشد.

دو چالش پیش‌روی بخش معدن

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از کسب و کار ، معاون وزیر صنعت و رئیس هیات عامل ایمیدرو در این باره توضیح داد: برای نخستین‌بار در تاریخ اکتشاف ایران، در حوزه انرژی اتمی (80 هزار کیلومتر مربع)، کارهای اکتشافی صورت گرفته و توانسته‌ایم از داده‌ها به‌طور مطلوب بهره‌برداری کنیم. مهدی کرباسیان به 2 چالش پیش روی بخش معدن کشور طی سال‌های گذشته اشاره و تصریح کرد: کمبود منابع مالی و محدودیت مالی از جمله این چالش‌هاست و با اینکه ایمیدرو می‌تواند به عنوان بازوی دولت در اجرای طرح‌های ملی در حوزه‌هایی مثل فولاد، مس، آلومینیوم و غیره نقش بسزایی ایفا کند، متاسفانه اغلب شرکت‌های تابعه طی سال‌های گذشته تحت عنوان خصوصی‌سازی واگذار و این سازمان با کمبود منابع مالی مواجه شده است. وی ادامه داد: چالش دوم، فاصله زمانی دستیابی به امکانات اطلاعاتی و فنی مدرن دنیا به دلیل تحریم است که طی سال‌های گذشته، نتوانسته‌ایم از مشاوران خارجی و تجهیزات نوین مورد نیاز در بخش معدن استفاده کنیم اما اکنون پس از برجام، این محدودیت‌ها برطرف شده و از مشاوران معتبر بین‌المللی بهره‌مند هستیم. کرباسیان با بیان اینکه شرکت تهیه و تولید مواد معدنی در بحث اکتشاف به‌طور فعال وارد شده است، گفت: با اقدامات انجام شده توسط این شرکت و ایمیدرو، طبق نتایج اکتشافی تاکنون 450 میلیون تن ذخیره در حوزه زغال سنگ، 350 میلیون تن ذخیره سنگ آهن و ذخیره 50 تنی طلا حاصل شده است.

ارزش افزوده بسیار بالای عناصر نادر خاکی در مقایسه با سنگ‌آهن

وی افزود: با همکاری ایمیدرو و سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی از سال 93، اکتشاف هوایی و زمینی در منطقه 12 کیلومتری سنگان و نیز در خراسان رضوی و جنوبی روی پروژه‌های دیگر نظیر فلز روی آغاز شد. رئیس هیات عامل ایمیدرو با اشاره به اقدامات صورت گرفته در حوزه عناصر نادر خاکی گفت: مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران با اجرای طرح عناصر نادر خاکی، پتانسیل 300 هزار تنی عناصر نادر خاکی را به بیش از یک میلیون تن ارتقا داد. وی ادامه داد: در گذشته به دلیل توجه زیاد به نفت و گاز، به معادن دیگر چندان پرداخته نشده بود و حوزه اکتشاف نیز بیشتر در حوزه سنگ آهن و مس انجام می‌شد اما طی سال‌های اخیر، اکتشافات به سمت عناصر نادر خاکی به‌عنوان عناصر بسیار با ارزش سوق یافته است. به عنوان مثال، قیمت سنگ آهن هر تن کمتر از 100 دلار بوده و حتی به حدود40 دلار نیز رسیده است اما قیمت برخی عناصر نادر خاکی در هر کیلوگرم هزار دلار است.

مشکلات ساختاری بخش معدن سد راه توسعه معدنکاری است

یک مقام مسئول بخش معدن نیز با بیان اینکه سوق یافتن فعالیت‌های اکتشافی به کانی‌های معدنی غیر از سنگ آهن، مس و روی می‌تواند رقابت‌پذیری ایران را در بازارجهانی افزایش دهد،  گفت: البته این امر نباید به معنی حل مشکلات ساختاری این بخش برداشت شود و مشکلاتی که معدنکاران کشور با آنها مواجه هستند با تغییر جهت اکتشافات، حل نمی‌شود. دکتر شکوری عضو هیات‌مدیره انجمن سنگ آهن با اشاره به افزایش تولیدات معدنی در سال 95 گفت: این افزایش تولید بیش از هر چیز مرهون افزایش قیمت کانی‌هایی مثل سنگ آهن در بازار جهانی بود اما تعداد پروانه‌های بهره‌برداری و اکتشاف در سال گذشته کاهش داشت و این امر نشان‌دهنده نگرانی سرمایه‌گذاران از فعالیت در بخش معدن است. وی با بیان اینکه معدنکاران هنوز درباره رویکرد دولت نسبت به صادرات معدنی و عوارض و حقوق دولتی معادن انتقادات جدی دارند، تصریح کرد: دولت برای توسعه معدنکاری در کشور و از جمله معدنکاری عناصر گرانبها- عناصر نادر خاکی – باید از بخش خصوصی حمایت کند ولی چیزی که فعلا در عمل می‌بینیم حضور پررنگ دولت در این بخش است و دعوت از سرمایه‌گذاران هم بدون حمایت راه به جایی نمی‌برد.