رشد ۳۲درصدی بهای یک فلز گرانبها در ۳ ماه
نرخ فلز رودیم در ۳ماه ابتدای امسال میلادی (اواسط دی ۱۳۹۵ تا اواسط فروردین ۱۳۹۶) ۳۲ درصد افزایش پیدا کرد و اکنون این فلز گرانبها با افزایش ۴۰۰ دلاری در هر اونس معامله میشود.
این رشد نرخ در شرایطی اعلام میشود که ۹ ماه پیش از تاریخ یادشده این فلز در کمترین بهای خود در ۱۲ سال پیش از آن معامله میشد. رودیم بیش از همه در کاهش میزان انتشار گازهای سمی که از اگزوز ماشینها خارج میشود به کار میآید و شرکت انگلیسی صنایع شیمیایی و فلزات گرانبهای «جانسون مَتی» به عنوان تولیدکننده شماره یک خودکاتالیزها در روز دوشنبه ۷ فروردین نرخ رودیم را در مرز ۱۰۰۰ دلار در اونس اعلام کرد که این نرخ از ژوئن ۲۰۱۵ (خرداد ۱۳۹۴ خورشیدی) تاکنون بیسابقه بود. قیمت رودیم به دلایلی از قبیل کمیابی، کوچک بودن بازار و محدودیت عرضه آن بسیار بیثبات است. افریقای جنوبی به تنهایی ۸۰ درصد رودیم جهان را تولید میکند و تولیدکنندگان فلزات گروه پلاتین در افریقای جنوبی ترکیبی از این فلزات را که شامل به طور تقریبی ۶۰ درصد پلاتینوم، ۳۰ درصد پالادیوم و ۱۰درصد رودیم میشود، استخراج میکنند. در هر صورت رودیم و فلز هم خانواده آن روتنیوم با وجود نوسانات نرخ همچنان حضور خود را در بازار حفظ میکنند. رودیم تا پیش از بحران مالی سال ۲۰۰۸ میلادی (۱۳۸۷ خورشیدی) به نرخ ۱۰/۰۲۵ دلار در هر اونس رسیده بود، ولی پیش از پایان آن سال پرآشوب، افت ۹۰ درصدی را تجربه کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از صمت ، فروش ماشینهای غولپیکر در چین و امریکا که در آنها حضور خودروهای گازوئیلی پررنگتر است و در کنار آن ارتقای استانداردهای مربوط به انتشار گازهای گلخانهای در سطح جهان را میتوان از عوامل وقوع این رشد دانست. رودیم و پالادیوم در ماشینآلات گازوئیلی کارآیی دارند و در ماشینآلات دیزلی بیشتر از پلاتینوم استفاده میشود. پلاتینوم نیز با رسیدن به نرخ ۹۷۰ دلار در هر تن در سال ۲۰۱۷ میلادی رشد ۸درصدی را تجربه کرد و پالادیوم نیز با افزایش ۱۹درصدی نرخ به تازگی به بیش از ۸۰۰ دلار در هر اونس رسید. رودیم علاوه بر ملاحظات مربوط به کاهش انتشار گازهای گلخانهای از آنچه «تقاضای سوداگرانه» نیز نامیده میشود، بهرهمند است.
در همین راستا دویچهبانک صندوق مبادله ارز رودیم را در سال ۲۰۱۱ میلادی (۱۳۹۰ خورشیدی) برپا کرد و بانک استاندارد افریقای جنوبی صندوق معامله اوراق بهادار خود را با پشتوانه رودیم در سال ۲۰۱۵ میلادی (۱۳۹۴ خورشیدی) مهیا کرد. قیمت روتنیوم نیز تغییراتی به دنبال داشته است، این فلز که به لطف نقطه ذوب بسیار بالای آن در صنعت هوافضا کاربرد دارد، به عنوان کهربای سیاه در جواهرسازی نیز استفاده میشود و نرخ آن در هفته منتهی به ۸ فروردین ۵۰ دلار در هر اونس برآورد شده است. نرخ روتنیوم در سال ۲۰۰۷ میلادی (۱۳۸۶ خورشیدی) به اوج خود و حدود ۹۰۰ دلار در هر اونس رسید، اما این رقم تا نوامبر ۲۰۱۲ (آبان ۱۳۹۱) تا اعداد دورقمی سقوط کرد. رودیم فلزی کمیاب و سخت به رنگ نقرهای-سفید است که ۲۱۴ سال پیش کشف شد و مقاومت بسیار در مقابل فرسایش و همچنین درخشندگی و جلای چشمگیر از ویژگیهای منحصربهفرد آن بهشمار میآید.
رودیم بهطور معمول در سنگهای حاوی پلاتین و نیکل و همراه با دیگر فلزات گروه پلاتین یافت میشود. معادن رودیم بسیار محدود و فرآیند استحصال آن نیز پیچیده و دشوار است در نتیجه تولید سالانه آن به حدود ۳۰ تن میرسد که در مقایسه با تولید سالانه ۴ هزار تن طلا و ۲۰۰۰ تن پلاتین، رقم پایینی به شمار میآید. پس از افریقای جنوبی، روسیه دومین تولیدکننده بزرگ رودیم در جهان است، اما صادرات روسیه به دلایل سیاسی هیچگاه استمرار نداشته و همین امر یکی از دلایل نوسانات شدید نرخ این فلز بهشمار میرود.
مقاومت بسیار بالای رودیم در مقابل فرسایش و واکنشهای شیمیایی باعث شده گزینه مناسبی برای پوششهای مقاوم به فرسایش برای استفاده در حرارتهای بالا باشد و به همین دلیل از آن برای سنجش دماهای بسیار زیاد بهعنوان ترموکوپل در کورههای صنعتی استفاده میکنند. البته به دلیل کمیابی رودیم بیشتر آلیاژ رودیم با پالادیوم و پلاتین به کار میآید. آلیاژ رودیم و پلاتین در اتصالهای الکتریکی نیز کارآیی دارد. رودیم برای ساخت آینههای گرانبها بهعنوان پوشش پشت آینه، در ساخت نورافکنها و ساخت موتورهای توربینی مانند موتورهای جت نیز استفاده میشود و در ساخت جواهرات نیز کاربرد دارد. یک لایه بسیار نازک رودیم میتواند درخشش و جلای بسیار و مقاومت بالایی در مقابل فرسایش و تیرگی به جواهرات بدهد. رنگ خاص طلای سفید به دلیل همین روکش رودیم است. از رودیم بهعنوان روکش نقره و جواهرات بدلی نیز استفاده میشود.