بهار روابط نفتی ایران و روسیه؟

اتحاد نفتی تهران-مسکو

بر این اساس، یک کارشناس مسائل نفتی در تحلیل سفر اخیر رئیس‌جمهور و وزیر نفت کشورمان به روسیه و تاکید دو طرف بر همکاری‌های بیشتر و طولانی‌مدت‌تر در زمینه نفت و گاز، گفت: بحثی که حالا در دنیا وجود دارد «نبود شفافیت» است به این ترتیب تندروها در حالی در آمریکا و اروپا در حال قدرت گرفتن هستند که در کنار شعارهای عوام‌فریبانه خود، برنامه مشخصی برای سیاست‌های داخلی و خارجی ارائه نمی‌دهند و از دیگر سو به دنبال نفوذ بیشتر در منطقه و دامن زدن به اختلافات با ایران هستند. از نگاه محمود خاقانی، در شرایطی که دولت جدید آمریکا سعی داشت روسیه را علیه ایران با خود همراه کند، به نظر می‌رسد دولت‌های تهران و مسکو به این نتیجه رسیده‌اند که با یکدیگر طرحی مشترک تعریف کنند و در مسیری قرار بگیرند که دست‌کم برای این دو کشور شفاف و به دور از تنش باشد. به این ترتیب شاهد هستیم در شرایطی که شرکت‌های بزرگ نفتی اروپایی همچنان برای ورود به ایران دچار تردید هستند، ایران و روسیه تلاش دارند با یکدیگر همکاری‌های طولانی‌مدتی در حوزه نفت و گاز آن هم بدون تکیه بر دلار ترتیب دهند. به گفته خاقانی علت اصلی اتفاق اخیر این است که تهران و مسکو در نهایت هدف مشترکی را دنبال می‌کنند که شامل ایجاد ثبات در منطقه و محو تروریسم است.

در این میان با توجه به شرایط جغرافیایی دو کشور، همکاری ایران و روسیه می‌تواند منجر به انتقال ارزان‌تر نفت تولیدی آنها به مشتری‌های اروپایی و آسیایی شود. بنابراین در کنار دلایل سیاسی که برای همکاری نفتی و گازی ایران و روسیه وجود دارد، توجیهات اقتصادی نیز نقش اثرگذاری دارند.

خاقانی همچنین به این نکته تاکید دارد که با توجه به قرار داشتن در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری کشور، ضروری است که نامزدهای ریاست‌جمهوری طرح‌های خود را برای شفاف‌سازی قوانین و ایجاد زمینه‌های حضور آسان‌تر برای دیگر سرمایه‌گذاران برای مردم و سرمایه‌گذاران تشریح کنند تا در سال جدید شاهد حضور متنوع سرمایه‌گذاران در صنعت نفت و گاز کشور باشیم، زیرا تا زمانی‌که شرایط قانونی و کسب‌و‌کار در کشور بهبود پیدا نکند، به‌رغم جذابیت‌هایی که صنعت نفت و گاز کشور دارد، شرکت‌های بزرگ اروپایی وارد کشور نخواهند شد.

بیانیه مشترک نفتی تهران-مسکو

اما آن‌طور که در بیانیه مشترک ایران و روسیه تاکید شده است «روسای جمهوری ایران و روسیه از توافق سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و دیگر کشورهای تولید‌کننده که موجب ایجاد شرایط مساعد در موازنه عرضه و تقاضا در بازار نفت در محدوده قابل قبول قیمتی و همچنین حفظ جذابیت سرمایه‎گذاری در صنعت نفت می‌شود، حمایت خواهند کرد.» در بخشی از بیانیه مشترک که همزمان با پایان سفر رئیس‌جمهوری کشورمان به روسیه منتشر شد، تاکید شده است: دو کشور ایران و روسیه توجه خاصی به گسترش همکاری در زمینه نفت و گاز، به‎ویژه اجرای پروژه‌های مشترک در زمینه اکتشاف، استخراج، انتقال تکنولوژی، حمل مواد خام هیدروکربور، سوآپ از جمله به کشورهای ثالث و همچنین ایجاد زیرساخت‌های جانبی در ایران دارند.