نفسی که ممد حیات نیست!

این روز ها زندگی مشقت‌بار مردم خوزستان به داغ‌ترین خبر کشور تبدیل شده است اما کسی از حال و روز مردم اراک خبر دارد؟

مردمی که در گردی از خاک و غبار از سولفات‌سدیم زندگی می‌کنند. جان مردم اراک در سایه گازهای سرطان‌زایی که صنایع آلاینده این کلان‌شهر بی محابا تولید می‌کنند، در خطر است. براساس آمار دانشگاه علوم پزشکی اراک،6500بیمار سرطانی در اراک شناسایی شده‌ است که به‌گفته کارشناسان محیط‌زیست تعداد بیماران سرطانی اراک حتی بیش از این آمار است. طی چند دهه گذشته بسیاری از کارشناسان محیط‌زیست و بهداشت نسبت به بحران زیست محیطی در اراک هشدار داده‌اند ولی گوش شنوایی برای آن نبوده است. اکنون کلان‌شهر اراک وارد بحران زیست محیطی شده است و مسئولان همچنان در خواب هستند.

6500 بیمار سرطانی؛ قربانی صنایع آلاینده

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون  ، به‌گفته رییس دانشگاه علوم پزشکی اراک تا کنون6500 بیمار مبتلا به سرطان در این استان شناسایی شده که صنایع آلاینده از عوامل بروز این بیماری بوده است.اراک، یکی از آلوده‌ترین کلان‌شهرهای کشور است که سهم مردم آن از صنایع بزرگ و کوچک آلاینده‌اش،تنها بیماری‌های لاعلاجی است که دامن گیرشان می شود. حسن طاهر احمدی، رییس دانشگاه علوم پزشکی گفته است‌:«در حال حاضر 6500 بیمار مبتلا به سرطان در این استان شناسایی شده‌اند. مساله صنایع استان و ارتباط آلایندگی آن‌ها با بروز این بیماری ها در دست بررسی است و قطعا آلودگی، یکی از عوامل بروز این بیماری‌هاست. با وجود 6500بیمار مبتلا به سرطان در استان مرکزی، تنها بیمارستان تخصصی سرطان در غرب کشور، بیمارستان آیت ا... خوانساری اراک می باشد که ۶۴ تخت دارد و گاها روزانه در این بیمارستان بیش از ۶۰ بیمار مبتلا به سرطان در نوبت بستری هستند».

بادهای سرطان‌زا

سیاوش آقاخانی، کارشناس محیط زیست درباره آلودگی هوا در اراک  گفت:«آلودگی هوای شهر اراک در وضعیت حادی قرار دارد. این شهر از معدود شهرهای کشور است که علاوه‌بر آلودگی خودروها و ریزگردها، مشکل آلایندگی صنایع را نیز دارد. در بسیاری از شهرهای کشور آلایندگی با وزش باد و بارندگی از بین می‌رود و وضعیت هوا در شرایط سالم قرار می‌گیرد اما در اراک اتفاق دیگری رخ می‌دهد. در اکثر مواقع، بادهای اراک از سمت جنوب غربی شهر می‌وزند که به‌دلیل قرارگیری واحدهای صنعتی آلاینده در جنوب غربی شهر ، این بادها میزان آلودگی هوای اراک را افزایش می‌دهند. همچنین بادهای شمال غربی نیز ریزگردهای تالاب میقان را به شهر اراک می‌آورد».

وضعیت اراک از اهواز حادتر است

نوع ذرات آلاینده شهر اراک یکی از نگرانی‌های فعالان محیط زیست کشور درخصوص وضعیت شهر اراک است. براساس شواهد ریزگردهای پایه سولفات سدیم در ذرات آلاینده اراک وجود دارد که این ذرات موجب شیوع انواع بیماری‌های مانند سرطان در اراک شده است. آقاخانی در این‌باره گفت:« ریزگردهای اهواز به بحث داغ محافل زیست محیطی کشور تبدیل شده است. مساله مهم درباره ریزگردهای اهواز این است که جنس آن از سیلیس است اما ریزگردهای اراک پایه سولفاته دارد. ریزگردهای اراک، رس نیست که تنها مشکلات تنفسی ایجاد کند بلکه سولفات سدیم است که موجب مبتلا شدن به انواع سرطان می‌شود. تالاب میقان، بزرگ‌ترین معدن سولفات سدیم خاورمیانه است. ریزگردهای این تالاب که سولفات سدیم است، سلامت مردم اراک را تهدید می‌کند». او ادامه داد:« تمامی این شرایط باعث شده است که اراک از لحاظ بروز بیماری‌های مرتبط با آلودگی هوا در شرایط بحرانی قرار گیرد و متاسفانه بیماری‌هایی همانند سرطان‌های دستگاه تنفسی و سرطان‌های مرتبط با خون و موارد اینچنینی شایع شود. براساس آمار دانشگاه علوم پزشکی اراک، 6500 بیمار سرطانی در این شهر وجود دارد اما به‌نظر من تعداد بیماران سرطانی اراک بیش از این آمار است ؛چراکه بسیاری از بیماران سرطانی اراک برای معالجه به تهران و دیگر شهرهای کشور مراجعه می‌کنند».

گازهای سرطان‌زا پایش نمی‌شوند

حال پرسش این است باتوجه به آلایندگی صنایع کلان‌شهر اراک چرا تاکنون سازمان محیط‌زیست و استانداری اراک و دیگر دستگاه‌ها و ادارات مربوطه اقدامی برای برخورد با این صنایع آلاینده انجام نداده‌اند؟ آقاخانی در پاسخ به این پرسش‌گفت:«مساله‌ای که درباره صنایع آلاینده و نحوه پایش آن وجود دارد، این است که برخی ذرات آلاینده پایش نمی‌شوند. به‌عنوان مثال شبکه پایش آلودگی هوای شهر اراک، تنها پایش پنج ذره آلاینده را اندازه‌گیری می‌کند که شامل ذرات آلاینده نیتروژن، کربن، اوزن و ذرات ریزگردهایی به‌اندازه 5/2 میکرون و 5 میکرون می‌شود. نکته جالب توجه اینجاست که ذرات فلوراید به‌هیچ وجه اندازه‌گیری و پایش نمی‌شود. کارخانه آلومینیوم اراک به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین صنایع اراک، ذرات آلاینده‌ای همانند فلوراید تولید می‌کند. این آلودگی در شبکه پایش شهر اراک هیچ‌گاه اندازه‌گیری نمی‌شود. اگر این پایش انجام شود، به عمق فاجعه در کلان‌شهر اراک پی‌خواهیم برد. گازهای فلوراید و HF سرطان‌زا هستند. متاسفانه طبق برآوردها درحدود 80 تن روزانه فلوراید وارد هوای شهر اراک می‌شود و انواع آلودگی‌ها و بیماری‌ها را ایجاد می‌کند؛ گازهای سرطان‌زایی که تاکنون دیده و محاسبه نشده‌اند».

پرونده 30 ساله صنایع آلاینده

آقاخانی یادآور شد:« پرونده کارخانه ایرالکو به‌عنوان صنایع آلاینده بعد از گذشت 30 سال همچنان باز است. متاسفانه در هر دوره به بهانه‌های اشتغال‌زایی و بیکاری کارگران، مدیران ارشد استان، این کارخانه را تعطیل نکرده‌اند. موضوعی که مدیران ارشد استان به آن توجه نکرده‌اند، این است که سلامت چهار هزار کارگر این کارخانه و مردم شهر اراک به‌دلیل تولید گازهای سرطان‌زا این کارخانه در معرض خطر است. شهر اراک در وضعیت حادی از لحاظ آلاینده‌های زیست محیطی قرار دارد. اگر اقدام جامع مبنی بر مدیریت این آلودگی‌ها صورت نگیرد و طرحی که به‌عنوان طرح جامع کاهش آلودگی هوای شهر اراک است تهیه و اجرایی نشود، شاهد سونامی سرطان در این کلان‌شهر خواهیم بود».