مرز باریک طلای سیاه و خاک سیاه
افزایش چندین دلاری قیمت طلای سیاه، مهم‌ترین سرمایه کشورهای اوپک، نه تنها برای این کشورها فرصت محسوب نمی‌شود، بلکه به نظر می‌رسد در دراز مدت کشورهای اوپک را به خاک سیاه می‌نشاند، به طوریکه وزیر نفت کشورمان نیز هفته گذشته افزایش قیمت نفت را برای اوپکی‌ها تهدید دانست و گفت افزایش قیمت نفت در عین اینکه درآمد اوپکی‌ها را افزایش می‌دهد.
هنوز دو ماه از تصمیم اوپکی‌ها و غیر اوپکی‌ها برای کاهش تولید نفت با هدف تنظیم بازار نگذشته است که زمزمه‌هایی مبنی بر خطر افزایش بیش از حد قیمت نفت به گوش می‌رسد. در این راستا، بیژن زنگنه بر اینکه افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی برای کشورهای عضو اوپک تهدید محسوب می‌شود تاکید کرده و توضیح داده بود افزایش قیمت نفت در عین اینکه درآمد اوپکی‌ها را افزایش می‌دهد، در نهایت به ضرر خودشان است. زیرا رقیبان می‌توانند در این شرایط تولید خود را بالا ببرند.افزایش قیمت نفت بیش از ۶۰ دلار در میان‌مدت باعث سیکل سقوط قیمت خواهد شد. همه کارشناسان بر این باور هستند که بازار نفت در سال ۲۰۱۷ به تعادل می‌رسد. البته اگر اتفاقات عجیب و غریبی در بازار رخ ندهد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، وی همچنین روی کار آمدن ترامپ را موجب تقویت تولید نفت در آمریکا دانسته و گفته بود وزیر خارجه آمریکا برای نخستین بار یک فرد نفتی است و بیش از اینکه سابقه سیاسی داشته باشد در حوزه نفت فعالیت کرده و مدیرعامل بزرگ‌ترین شرکت نفتی دنیا بوده است.
کارشناسان نفتی نیز ضمن تایید این موضوع که افزایش قیمت نفت برای اوپکی‌ها تهدید محسوب می‌شود، بر این باور هستند که افزایش قیمت نفت در بلند مدت نه تنها باعث از دست رفتن سهم اوپک در بازار می‌شود بلکه احتمال اینکه مجددا شاهد نفت ۳۵ دلاری در بازار باشیم را تقویت خواهد کرد.
مهدی امیرمعینی، مشاور موسسه بین‌المللی مطالعات انرژی در این مورد با تاکید بر اینکه آنچه که در سه سال گذشته اوپک را دچار چالش کرد قیمت‌های بالا بود، توضیح داد: این موضوع باعث شد سوخت‌های جایگزین شیل اویل از بعد تکنولوژی و تولید توسعه پیدا کند و افزایش تولید شیل که عمدتا در آمریکا اتفاق افتاد باعث شد بازار دچار تلاطم شده و قیمت‌ها کاهش پیدا کند.
وی با اشاره به تصمیم اخیر اوپک مبنی بر کاهش میزان تولید، گفت: کاهش میزان تولید که باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود این نگرانی را ایجاد می‌کنند که افزایش قیمت‌ها به بیش از ۶۰ دلار باعث بازگشت سریع‌تر شیل اویل آمریکا به بازار شود، زیرا هزینه تولید شیل اویل بالا است و قیمت بیش از ۶۰ دلار برای نفت هزینه تولید شیل اویل را پوشش می‌دهد و چنانچه شیل اویل به بازار برگردد شرایط سال ۲۰۱۴ بر بازار جهانی نفت حاکم می‌شود.
مشاور موسسه بین‌المللی مطالعات انرژی ادامه داد: چنانچه اوپک عکس‌العمل دقیقی نداشته باشد باز هم مشکلات مذکور رخ می‌دهد و اگر قیمت‌ها در بلندمدت بالا باشد، اوپک سهم خود را از بازار از دست خواهد داد. حتی حدود سه ماه گذشته که قیمت‌ها مقداری افزایش یافت تولید آمریکا ۵۰۰ هزار بشکه در روز افزایش پیدا کرد که عمده آن از شیل بود.
امیرمعینی با تاکید بر اینکه قیمت بالای نفت انگیزه سرمایه‌گذاری در شیل اویل را افزایش می‌دهد، تصریح کرد: از زمان تصمیم‌گیری برای افزایش تولید شیل تا زمان تولید بیش از شش ماه طول نمی‌کشد و از آنجایی که تولید شیل اویل توسط بخش خصوصی صورت می‌گیرد انگیزه سرمایه‌گذاری با افزایش قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
وی در مورد میزان تعهد اوپک و غیراوپک به کاهش میزان جدید نفت توضیح داد: بعضی از کشورها هنوز به تعهدات خود عمل نکرده‌اند و این احتمال وجود دارد که انسجام درون اوپک تحلیل رود و قیمت‌ها باز هم دچار تلاطم شود و در نتیجه اوپک منافع بلندمدت خود در بازار را از دست بدهد. البته صادرکنندگان غیراوپکی تعهدی در این مورد احساس نمی‌کنند و انگیزه‌ای برای این موضوع ندارند. بنابراین این انگیزه باید در اوپک وجود داشته باشد.
مشاور موسسه بین‌المللی مطالعات انرژی با اشاره به تاریخچه بازار جهانی نفت، اظهار کرد: تاریخ نشان می‌دهد که تاکنون اوپک مسوولیت تنظیم بازار را برعهده داشته است بنابراین برای اینکه مجددا بازار جهانی نفت دچار تلاطم نشود اوپک باید انسجام درونی خود را حفظ کند و در بازار نقش تنظیم‌کننده داشته باشد.
به گفته امیرمعینی، اگر قیمت نفت در کوتاه‌مدت به ۷۰ دلار برسد مجدد بعد از دو سال باید منتظر نفت ۳۵ دلاری باشیم، اما اگر متوسط قیمت نفت بین ۵۰ تا ۶۰ دلار باشد به نفع کشورهای اوپک که وابستگی بیشتری به نفت دارند، است.
