تولید کشمش، سرمایه گذاری جذاب با درآمد ارزی

پس از فرش و پسته، کشمش سومین محصول صادراتی غیرنفتی کشور است. دولت نیز برای افزایش میزان صادرات تفراوری انگور و تولید کشمش فرصت سرمایه گذاری پررونقی است. با تولید این محصول می توانید به جرگه صادرکنندگان بپیوندیدید و از درآمد ارزی برخوردار شوید. تقریبا ۷۰ درصد کشمش تولیدی کشور صادر می شود.

تمهیدات مختلفی از یارانه صادراتی تا اجازه واردات موز با تعرفه ۵ درصد را در نظر گرفته است.

معرفی طرح

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دریک آنلاین، این طرح به فراوری انگور و تولید و بسته بندی انواع کشمش با هدف صادراتی اختصاص دارد.

معرفی محصول

کشمش فرآورده ی خشک شده انگور است که با استفاده از ارقام مختلف و با روش های متفاوتی تهیه می شود. ازاین رو دارای انواع متفاوت و گوناگونی است. در یک دسته‌بندی کلی، رایج‌ترین کشمش‌های مورد استفاده عبارتند از: کشمش سبز قلمی-کشمش زرد قلمی- کشمش آفتابی کاشمری- کشمش مویز و کشمش پولویی.

این محصول با توجه به نوع انگور، روش و شرایط خشک کردن و مواد افزودنی مجاز موجود در آن به نام‌های مختلفی در بازار به فروش می‌رسد و مانند دیگر خشکبارها در تمام سال یافت می‌شود.

کشمش سرشار از آهن، پتاسیم، کلسیم و ویتامین‌های گروه b است از طرفی کشمش دارای خواص آنتی اکسیدانی است و از تخریب سلولی جلوگیری می‌کند.

فواید کشمش

فیبر موجود در کشمش از سرطان کولون و از رشد غیر معمول سلول‌ها جلوگیری می‌کند و موجب کنترل قند خون در بدن می‌شود و برای درمان بی نظمی معده و یبوست مفید است. مصرف کشمش سستی و رخوت را از بدن دور می‌کند و موجب از بین رفتن آب اضافی بدن می‌شود، بدن را تقویت می‌کند، دهان را خوشبو می‌کند .

کشمش حاوی مقدار مناسبی از فیبر، آنتی اکسیدان و انرژی در بدن است. متخصصان تغذیه معتقدند خوردن چند عدد کشمش در روز به تقویت حافظه کمک کرده و افراد را از ابتلا به بیماری آلزایمر مصون می‌دارد همچنین فیبر زیاد در کشمش به کاهش کلسترول و بهبود عملکرد روده‌ها کمک می‌کند در کنار آن پتاسیم را می‌توان نام برد که موجب کاهش فشارخون و جلوگیری از دفع مایعات بدن می‌شود و به میزان کافی در کشمش وجود دارد. مصرف کشمش به دلیل داشتن کلسیم فراوان برای سلامت استخوان‌ها مفید است و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند همچنین سلنیوم در کشمش برای پوست عالی است.

روش تولید

برای تولید کشمش از انگور روش های مختلفی وجود دارد. اما روش تیزآبی یکی از رایج ترین شیوه های کشمش سازی در دنیاست که در آن از مایعات قلیایی استفاده میشود. در این روش برای سرعت دادن به فرآیند خشک شدن، سطح خارجی انگورها به مواد شیمیایی آغشته می شود. برای تهیه تیزآب از مخلوط ۲ تا ۳٫۵ کیلوگرم کربنات پتاسیم، یک لیتر روغن استرالیایی و ۵۰ لیتر آب  استفاده می شود.

درکشور ما فرآوری انگور پس از برداشت به دو روش سنتی و صنعتی صورت می گیرد. در روش سنتی کشاورزان با احداث خانه باغ هایی موسوم به بارگاه بهداشتی در مجاورت تاکستان های خود اقدام به تولید کشمش می کنند.

اما در روش صنعتی انگورهای تحویلی به کارخانه ی فرآوری با کمترین دخالت دست، خشک شده؛ غربال و بسته بندی می شوند.

به منظور صادرات کشمش به کشورهای اروپایی و حوزه خلیج فارس استاندارادهایی تعیین شده است که در کارخانه های فرآوری حتما باید رعایت شود.

تولید صنعتی

تهیه و تولید مرغوب ترین نوع کشمش، در کارخانه های مجهز به دستگاه های تمام اتوماتیک مستلزم طی شدن مراحلی است: بوجاری مقدماتی – شستشو- گوگرد زنی – خشک کردن – غربال کردن – طبقه بندی و سورتینگ – و بسته بندی.

در قسمت شستشو کشمش از نظر آلودگی چسبندگی و رطوبت بررسی می شود. در این مرحله کشمش ها از هرگونه آلودگی، خاک ، برگ و شن پاکیزه می شوند.

پس از آبگیری و دود زنی که ۴ تا ۵ ساعت طول می کشد، کشمش ها به سرعت وارد خشک کن شده و بسته به مدت زمان و بٌعد مسافتِ محصول صادراتی ، رطوبت آن تنظیم می شود تا بتواند در تمام طول سفر رطوبت متعادل خود را حفظ کند.

رنگ ، اندازه و شکل کشمش صادراتی یکی از ویژگی های مهم کیفی آن است که نقش مهمی در بازار پسندی محصول دارد. در این واحد فرآوری به کمک دستگاه سورت لیزری، همواره یک نواختی این عوامل بدقت مورد کنترل و بررسی قرار می گیرد.

بسته به سفارش مشتری به منظور جلا دادن کشمش و باقی ماندن رطوبت به محصول مقداری روغن زده می شود. سپس کشمش توزین و بسته بندی می شود.

بهتر است کشمش را در کارتن ها و جعبه های مقوایی که سطح داخلی آن از یک لایه کاغذ مومی پوشیده شده بسته یندی کرد. در بسته بندی بهتر است از جعبه هایی با ظرفیت مناسب استفاده نمود. قبل از بسته بندی حتما باید مرحله ی دم گیری انجام شده و کشمش های وازده جدا شوند. برای صادرات و حمل و نقل های طولانی باید از جعبه های مناسب و مواد ضدعفونی کننده برای حفظ کیفیت و ماندگاری محصول استفاده شود.

روشهای آماده سازی

براساس روش های آماده سازی، کشمش ها به انواع مختلف تقسیم می شوند که متداولترین آنها عبارتست از:

۱- کشمش آفتابی؛ در این روش انگورهای بیدانه پس از چیدن بدون هیچگونه عملیاتی در معرض آفتاب قرار گرفته و خشک می شوند.

۲- کشمش سبز معمولی (سایه خشک)؛ در این روش انگورهای مختلف در سایه و جریان هوای خنک و با حرارت کمتر آویزان و بتدریج خشک می شوند.

۳- روش کالیفرنیایی؛ در تهیه این نوع کشمش، انگورها به مدت دو تا سه ثانیه در محلول جوشان هیدروکسید سدیم با غلظت ۰٫۲ تا ۰٫۳ درصد فرو برده شده و پس از یک دوش آب سرد انگورها بررسی می شوند تا کافی بودن مدت زمان فروبری مشخص شود. انگورهای مرطوب در محفظه دود به مدت دو تا چهار ساعت در معرض دود سولفور قرار می گیرند.

۴- کشمش تیزابی (استرالیایی)؛ این روش یکی از رایجترین شیوه های کشمش سازی در دنیاست که در آن از مایعات قلیایی استفاده میشود. در این روش جهت تسریع عمل خشک کردن سطح خارجی انگورها را به مواد شیمیایی آغشته می کنند.

 

تولید و صادرات کشمش در ایران

ایران از جمله صادرکنندگان بزرگ کشمش در جهان است. ایران در کنار کشورهای آمریکا و ترکیه جزو سه کشور برتر تولید کننده و صادرکننده کشمش در جهان است،  ۲۷٪ از مجموع کشمش‌های صادراتی دنیا، از ایران صادر می‌شود که سالیانه ۲۵۰ میلیون دلار عاید کشور می‌کند. ایران به بیش از ۱۰۰ کشور دنیا از جمله استرالیا، بریتانیا، آمریکا، ایتالیا و فرانسه کشمش صادر می‌کند. برخی از رایج‌ترین کشمش‌های تولید شده در ایران عبارت‌اند از کشمش زرد، سلطان، سبز و سیاه.

مطابق آمار وزارت جهاد کشاورزی سالانه حدود ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزارتن کشمش در کشور تولید می شود. در سال گذشته ۱۱۴ هزارتن کشمش ایرانی به کشورهای روسیه، اسپانیا، قزاقستان، عراق و امارات صادر شده است.

تولید کشمش در سال ۹۵ نیز حدود ۲۳۰ هزار تن برآورد می گردد که از این میزان حدود ۱۸۰ تا ۱۹۰ هزار تن صادر می گردد. معمولا نیاز سالانه کشور حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار تن بیشتر نمی باشد و مازاد تولید به کشورهای هدف صادر می گردد.

انتخاب مواد اولیه و زمان برداشت

همه ارقام انگور برای تهیه کشمش مناسب نیستند. رقم انگور مورد استفاده بر کیفیت کشمش تولیدی بسیار مؤثر است.

ارقامی که برای تولید کشمش انتخاب می شوند باید دارای بافت نرم ، بدون هسته ، گوشت دار ، دارای طعم و مزه مطبوع وُ شیرین بوده و خیلی درشت یا خیلی ریز باشند. زودرس بودن و سریع خشک شدن حبه از خصوصیات خوب برای ارقام کشمشی  است .

درجه رسیدگی در زمان برداشت  برکیفیت، زمان خشک شدن و اندازه دانه کشمش موثر است. بنابراین در هنگام برداشت، باید انگورها رسیده باشند. کشمش حاصل از ارقام مناسب دارای رنگ، بافت، مزه و شکل بهتری بوده و از نظر کمی نیز بازده بیشتری دارد.

 

مشوق های صادراتی

دولت برای تشویق تولیدکنندگان کشمش به صادرات مشوق های مختلفی را به کار گرفته است. با صادرات هر کیلو کشمش می توانید ۲۰۰ ریال پاداش دریافت نمایید. همچنین در صورت هر کیلو صادرات کشمش می توانید یک کیلو موز با تعرفه ۵ درصد وارد نمایید.

سالانه حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تن موز با تعرفه ۲۶ درصد وارد کشور می شود. بنابراین در  صورت صادرات کشمش از درآمد مضاعف واردات موز با تعرفه ارزان نیز می توانید استفاده کنید.

شاخصهای اقتصادی

مطابق تحقیقات شما می توانید با سرمایه اولیه یک میلیارد تومان نیز واحد تولید و بسته بندی کشمش راه اندازی نمایید. برای این کار به زمینی حدود ۲۰۰۰ متر مربع نیاز دارید. دستگاه ها و ماشین آلات پیچیده ای نیاز نبوده و به راحتی از بازار داخل قابل تامین می باشد. البته برای تحقق اهداف صادراتی لازم است از روشهای نوین و دستگاه های پیشرفته استفاده نمایید که در اینصورت سرمایه اولیه بالاتری نیاز دارید. بازگشت سرمایه کمتر از ۳ سال بوده و با احتساب مشوق های صادراتی نرخ بازدهی طرح حدود ۴۰ درصد می باشد. با ایجاد این واحد تولیدی در حداقل ظرفیت اقتصادی برای ۱۷ نفز نیز اشتغالزایی می کنید.

ارزیابی نهایی

با توجه به پتانسیل ایران در تولید و صادرات کشمش، برخورداری از درآمد های ارزی، امکان استفاده از مشوق های صادراتی و وجود بازار بزرگ،  فراوری انگور و تولید و بسته بندی کشمش فرصت سرمایه گذاری مناسبی ارزیابی می شود. البته لازم است با اسفاده از روشهای نوین و وجود دستگاه های مکانیزه و تحقق استانداردهای کشورهای اروپایی و حاشیه خلیج فارس، اهداف صادراتی طرح را محقق نمود تا بتوان از مزایای مشوق ها نیز استفاده نمود.