سکته ۴۰ میلیون دلاری نفت
بسیاری از مهندسان نفت می‌گویند اگر وزارت نیرو، تأمین زیرساخت‌ها را به بخش خصوصی واگذار کند، اهواز دیگر آلوده نخواهد بود
همه‌چیز خیلی سریع اتفاق افتاد؛ هوای اهواز گل‌آلود شد، رطوبت و گل، تأسیسات پالایشگاهی و تولید برق را از کار انداخت، برق قطع شد، تولید نفت به‌دلیل نبود برق، کاهش پیدا کرد و تا مسئولان به خودشان بیایند، بیش از 40 میلیون دلار به اقتصاد ایران، زیان وارد شد. از زمان بحرانی‌شدن وضعیت برق و آب در خوزستان، اخبار زیادی درباره وضعیت نگران‌کننده زندگی مردم و همچنین محرومیت مردمی که سال‌هاست روی نفت نشسته و تنها دود سیاهش به چشم آنها می‌رود، نوشته شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از وقایع اتفاقیه ، خوزستانی که همه سهمش از طلای سیاه، گازهای سمی، آلودگی هوا و دست‌های پینه‌بسته نان‌آورانش است اما این قصه دیروز و امروز نیست. به گفته بسیاری از دست‌اندرکاران نفتی، بیش از 30 سال است که وضعیت پالایشگاههای نفتی در این استان روبه‌راه نیست. خوزستان، رقمی در حدود 80 درصد از کل انرژی کشور را تأمین می‌کند اما سهمی دو تا سه درصدی از توسعه با پول نفت دارد.
باورکردنی نیست!
بسیاری از دست‌اندرکاران حوزه نفت می‌گویند: «تأسیسات پالایشگاهی در جنوب، هر 6 ماه یک‌بار نیاز به شست‌وشو دارند. این اتفاق در دنیا بی‌سابقه است؛ این همه‌سال از توسعه صنعت نفت خوزستان می‌گذرد و هنوز یک دستگاه فیلتر خاک برای پالایشگاههای این منطقه تأسیس نشده است.» چند نفر از مهندسان نفت که سال‌ها در جنوب ایران مشغول فعالیت هستند هم از مشکلات تأسیساتی در جنوب می‌گویند که به قول خودشان: «باورکردنی نیست.» آنها می‌گویند: «اینکه می‌بینیم، هوای شهرهای نفتی جنوب، آلوده است اصلا عادی نیست و می‌تواند این‌طور نباشد زیرا بخش اعظمی از سوخت نیروگاه‌ها، فلر می‌شود؛ یعنی تبدیل به گازهای سمی شده و در هوا پخش می‌شود؛ به این دلیل که دولت پول کافی برای توسعه زیرساخت‌های نفتی جنوب نداشته و بخش خصوصی را هم بازی نمی‌دهد و چنین فرصت‌سوزی‌هایی در جنوب اتفاق می‌افتند، هم اقتصاد آسیب می‌بیند و هم مردم.» به گفته این دست‌اندرکاران نفتی، با رطوبت هوای خوزستان نمی‌توان مقابله کرد اما با جذب سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها می‌توان به گونه‌ای عمل کرد که تکنولوژی‌های جدید به این صنعت وارد شده و از بروز چنین مشکلاتی هم جلوگیری شود.
اسدالله قره‌خانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس هم با این عقیده هم‌نظر است. او می‌گوید: چطور وزارت نیرو نمی‌تواند یک فیلتر ساده را وارد کرده و آن را در پالایشگاههای جنوب نصب کند؟ آن‌طور که قره‌خانی توضیح می‌دهد: «وزارت نیرو حاضر نیست تأمین زیرساخت‌های پالایشگاهی در جنوب را به بخش خصوصی واگذار کند و خود این وزارتخانه هم پول کافی برای سرمایه‌گذاری ندارد.» سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس بر این باور است: «بعضی رقم‌ها با تکرار زیاد، عادی می‌شوند؛ مثل کاهش روزانه 768 هزار بشکه‌ای تولید نفت به دلیل قطع برق اما کشوری که حیاتش وابسته به درآمدهای نفت است، حداقل باید زمینه این درآمد را فراهم کند. امیدوارم شاهد نباشیم که چند روز دیگر، دولت درگیر فضای انتخاباتی شده و فراموش کند چه بر سر خوزستان آمده است.» چندروزی است این رقم اعلام شده و حالا به‌نظر سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس، چندان هم رقم دور از انتظاری نیست. به گفته قره‌خانی: «با وضعیتی که خوزستان دارد، این رقم چندان هم دور از ذهن نیست.»
هر طور حساب کنیم، ضرر است
حالا چندروزی است که زندگی در اهواز دست‌وپا می‌زند؛ هم مردم شوکه شدند و هم اقتصاد. قطع برق در اهواز، تولید نفت را در این منطقه، روزانه 768 هزار بشکه کاهش داد. اوپک، آخرین قیمت سبد نفتی ایران را در حدود 53 دلار و 14 سنت اعلام کرده است. با احتساب نفت 53 دلاری اوپک، کاهش روزانه 768 هزار بشکه‌ای تولید نفت در خوزستان، رقمی در حدود 40 میلیون و 407 هزار دلار خسارت به اقتصاد ایران وارد کرده است. اگر این رقم را با احتساب نفت 55 دلاری که در بودجه سال 96 آمده است بررسی کنیم، باید بگوییم قطع برق در اهواز و کاهش تولید نفت، 42 میلیون و 240 هزار دلار به اقتصاد ضرر زده؛ رقمی بسیار سنگین که حتی روی ماشین‌حساب هم باورکردنی نیست، چه رسد به آنکه بپذیریم فقط طی چند روز قطع برق که آن‌هم به‌علت سهل‌انگاری مسئولان و مدیران نفتی در تأمین زیرساخت‌های پالایشگاهی بوده، بیش از 40 میلیون دلار هزینه بر دوش اقتصاد ایران تحمیل شده است؛ ضرری که با کمی تدبیر می‌‌شد جلوی آن را گرفت. قطعی برق از ساعت 16:30 23 بهمن در خوزستان آغاز شد. حدود یک هفته در حدود هزار و 400 مگابایت برق در اهواز قطع شد. به گفته برخی ساکنان محلی در برخی روزها، برق تا 20 ساعت هم قطع بوده است.
یکی از ساکنان شهر اهواز می‌گوید: «در ماه‌های گذشته هم قطعی نامحسوس برق و آب را داشتیم؛ خیلی کم بود شاید روزی 45 دقیقه تا یک ساعت و این قطعی به‌صورت منطقه‌ای اتفاق می‌افتاد.» یکی دیگر می‌گوید: «پاییز و زمستان اوضاع بهتر است و خدا را شکر می‌کنیم این بلا، تابستان بر سر ما نیامد.» مردم ۱۰ شهر اهواز، کارون، باوی، حمیدیه، دشت‌آزادگان، شادگان، آبادان، خرمشهر، هویزه و ماهشهر، هفته‌ای که گذشت را با قطع آب و برق آغاز کردند؛ هر چند مسئولان وزارت نیرو می‌گویند، حالا همه‌چیز به حالت عادی درآمده و در روزهای آینده، کاهش تولید نفت در خوزستان جبران خواهد شد. عدم دسترسی به زیرساخت‌ها، وقتی بیشتر دردسرساز شد که هزاران نفر، بعد از مراجعه به مدارس و ادارات متوجه شدند به‌دلیل مشکل به‌وجودآمده، مدارس، مراکز آموزش‌عالی و ادارات نیز به‌همین‌دلیل تعطیل شده‌اند.
اعتبار 100 میلیارد تومانی برای خوزستان
مسئولان برای احیای دوباره خوزستان به تکاپو افتاده‌اند؛ وزیر نیرو که به‌عنوان نماینده دولت، هفته گذشته به استان خوزستان سفر کرد، از اختصاص بودجه صد میلیارد تومانی برای تعمیرات و تغییرات تمام خطوط انتقال و پست‌های برق خوزستان خبر داد تا همه پست‌های برق استان، عایق شوند: «با این اعتبار، 15 دستگاه «مقره‌شور» خریداری خواهد شد تا در مواقعی که خوزستان دچار گردوغبار می‌شود بتوانیم مقره‌ها را به‌سرعت شست‌وشو دهیم و مشکلی برای شهروندان خوزستانی ایجاد نشود.» حمید چیت‌چیان، این خبر را در حاشیه سفرش به اهواز در اختیار خبرگزاری‌ها قرار داد اما توضیح نداد که چرا وزارت نیرو، پیش از این، دستگاه‌های «مقره‌شور» را برای استان خوزستان پیش‌بینی نکرده است! «اگر رطوبت به‌تنهایی وجود داشته باشد، هیچ مشکلی برای تأسیسات برق بروز نمی‌کند زیرا در زیر بارش‌های سنگین و شدید باران نیز صنعت برق، کار خودش را انجام می‌دهد. اگر گردوغبار به‌تنهایی بوده و رطوبتی نیز وجود نداشته باشد و به‌صورت خشک روی تأسیسات، پست‌ها و خطوط بنشیند، برطرف می‌شود و بازهم مشکلی نخواهد بود. مشکل، زمانی بروز خواهد کرد که همزمان گردوخاک و رطوبت هست؛ در این‌صورت، گردوخاک‌هایی که روی تأسیسات نشسته، درون خود، املاحی داشته و رطوبت نیز اضافه شده و گل‌آلود می‌شوند که مشکلاتی را به‌وجود می‌آورند.» وقتی حرف‌های وزیر نیرو را می‌خوانید، به این هم فکر کنید که مگر وزارت نیرو نمی‌توانست همزمانی گردوخاک و رطوبت را از قبل پیش‌بینی کرده و تمهیدات لازم برای جلوگیری از قطع برق در آن شرایط را به اجرا بگذارد. حتما باید بحرانی رخ دهد تا به فکر حل آن باشند؟! همزمانی گردوغبار و رطوبت در جنوب ایران، واقعا این‌قدر دور از ذهن بود؟! حالا کشورهای همسایه را کنار بگذارید.
آخرین وضعیت تولید نفت در پی قطعی برق در خوزستان
معاون وزیر نفت هم با اشاره به قطع برق در استان خوزستان، آخرین وضعیت تولید نفت ایران را تشریح کرده است. علی کاردر، با بیان اینکه قطع برق در خوزستان، تولید نفت را مقداری کاهش داده است، گفت: در تولید نفت اکنون قطع و وصل داریم. او در پاسخ به اینکه آیا کاهش تولید نفت بر اثر قطع برق در خوزستان، تعهد ایران در اوپک را دچار مشکل نمی‌کند، اظهار کرد: خیر، در یک یا سه روز، خللی در تولید اتفاق نمی‌افتد. مخازن نفت ما در خارگ، پر است. معاون وزیر نفت با تأکید بر اینکه ایران به اندازه کافی، ذخیره نفت دارد، افزود: می‌توانیم نزدیک به ۲۰ میلیون بشکه نفت ذخیره کنیم.
