خیز آمریکا برای افزایش تولید نفت
شرکت‌های نفتی آمریکایی برای پنجمین هفته متوالی تعداد دکل‌های حفاری خود را افزایش دادند تا به این ترتیب چرخه بازیابی دکل‌های حفاری به لطف قیمت بالای 50دلار بر بشکه، وارد نهمین ماه خود شود.
بر اساس تازه‌ترین گزارش منتشر شده از سوی موسسه بیکر هیوز، فعالان صنعت نفت آمریکا در هفته منتهی به 17 فوریه تعداد شش سکو به چرخه تولید افزودند تا به این ترتیب تعداد کل دکل‌های فعال در هفته یاد شده به 597 عدد برسد. این تعداد در بازه زمانی یاد شده در سال گذشته میلادی 413 دستگاه بوده است. روند رو به رشد تعداد دکل‌های حفاری آمریکا در شرایطی با تکیه به ثبات قیمت نفت در محدوده بالای 50 دلار ادامه دارد که این جریان نگرانی‌ها نسبت به بدون نتیجه ماندن توافق کشورهای اوپک و غیراوپک برای کاهش تولید و کاستن از مازاد عرضه جهانی نفت خام را افزایش داده است.
ائتلاف کشورهای عضو و غیرعضو اوپک اواخر ماه نوامبر طی توافقی تاریخی برای کاهش روزانه 8/ 1 میلیون بشکه در روز از ابتدای ژانویه 2017 اقدام کردند. اما این اقدام تاریخی که منجر به تقویت قیمت نفت و ثبات آن شد، در حالی هنوز به اهداف اصلی خود نائل نشده است که نتیجه‌ای ناخواسته به نام «رشد تولیدات شیل» را به همراه داشته است. به گزارش دنیای اقتصاد، دکل‌های حفاری فعال در آمریکا که در اکتبر سال 2014 در سطح بی‌سابقه هزار و 609 دستگاه قرار داشتند، بعد از افت قیمت نفت خام آمریکا از بشکه‌ای 107 دلار به نزدیک 26 دلار با ریزشی همراه شد که تعداد این دکل‌ها را به کفی شش ساله رساند. در ماه مه 2014 تعداد دکل‌های حفاری فعال در آمریکا به 316 عدد سقوط کرد، اما این روند با بهبود قیمت نفت از فوریه 2016 به این سو رو به رشد گذاشت.
اما نفت خام آمریکا در طول هفته گذشته همواره با قیمت بیش از 53 دلار بر بشکه معامله شد. این در حالی بود که این ماده خام تحت تاثیر اعلام ذخایر بالای نفت خام تجاری آمریکا، دلار قوی‌تر و افزایش حفاری‌ها شروع هفته خوبی نداشت و با ریزش قیمت همراه بود. با این حال کل هفته گذشته برای نفت خام آمریکا هفته بدی نبود و بازار این محصول در روز جمعه با 4 سنت رشد به قیمت 40/ 53دلار بر بشکه رسید. تحلیلگران بازار با اشاره به رشد قیمت نفت خام آمریکا انتظار دارند سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز شیل آمریکا روندی رو به رشد داشته باشد. همچنین براساس داده‌های دولتی در آمریکا، انتظار می‌رود تولید نفت شیل این کشور در ماه مارس 79 هزار بشکه در روز افزایش پیدا کند که بیشترین سطح در 5 ماه گذشته ارزیابی می‌شود. به این ترتیب تولیدات روزانه نفت شیل آمریکا (به عنوان وزنه‌‌ای که می‌تواند بر توافق اوپک و نتیجه‌بخش بودن آن فشار وارد کند)، در ماه مارس به 87/ 4 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. مطابق پیش‌بینی‌های موجود، سطح فعلی تولیدات نفت شیل آمریکا در سال 2020 می‌تواند به 5/ 3 میلیون بشکه در روز برسد. قیمت نفت خام برنت نیز در معاملات جهانی روز جمعه با رشدی 16 سنتی روی قیمت 81/ 55 دلار بر بشکه بسته شد.
اجرای کامل توافق کاهش تولید نفت حیاتی است
اما با وجود اینکه کارشناسان عقیده دارند رشد تولیدات شیل آمریکا تهدیدی برای توافق اوپک به‌شمار می‌رود، الکساندر نوواک وزیر انرژی روسیه اعلام کرد: اجرای کامل توافق کشورهای عضو اوپک و تولیدکنندگان غیراوپکی نفت برای کاهش تولید اقدامی حیاتی و ضروری به‌منظور تثبیت بازارهای جهانی انرژی است. به این ترتیب اگرچه برخی کارشناسان عقیده دارند کاهش تولید در نهایت با رشد قیمتی که به همراه می‌آورد، باعث بیشتر شدن تولیدات شیل و در نهایت به زیان کشورهای عضو و غیرعضو اوپک تمام خواهد شد، با این وجود این نظریه نیز وجود دارد که محدوده قیمتی 50 تا 55 دلار محدوده‌ای است که هم باعث افزایش درآمد کشورهای عضو و غیرعضو اوپک خواهد شد و هم مانع ورود تولیدکنندگان شیل خواهد شد. نوواک روز گذشته گفت: توافق بین تولیدکنندگان عضو و غیرعضو اوپک برای کاهش تولید از مهم‌ترین رویدادهای سال 2016 بود، زیرا برای نخستین بار 13 کشور عضو و 11 غیر عضو، موضعی واحد در این زمینه اتخاذ کردند. وزیر انرژی روسیه در مصاحبه با خبرگزاری اینترفاکس افزود: کسب این توافق پس از آنکه بهای نفت به بشکه‌ای 27 دلار کاهش یافت و سرمایه‌گذاری در بخش‌های نفتی سقوط کرد، ممکن شد.
وی ادامه داد: در آن شرایط تولیدکنندگان نفت به این نتیجه رسیدند که کشورهای عضو اوپک نمی‌توانند این مساله را تنها (بدون مشارکت کشورهای غیراوپکی) حل کنند. به این ترتیب اعضای اوپک پذیرفتند به مدت شش ماه از اول سال 2017 روزانه یک میلیون و 200 هزار بشکه از سطح تولید را بکاهند و به 32 میلیون و 500 هزار بشکه برسانند که منوط به همکاری کشورهای غیراوپکی و کاستن روزانه 600 هزار بشکه نفت از تولید است. وزیر انرژی روسیه همچنین با بیان اینکه مذاکرات برای رسیدن به این توافق بسیار دشوار بود، اظهار کرد: ماه آوریل سال گذشته یک دور مذاکرات برگزار شد که به دلیل اختلاف‌های داخلی اوپک در مورد تعلیق رشد تولید نفت به تعویق افتاد و تابستان گذشته نیز رایزنی‌ها ادامه داشت.
نوواک گفت: پاییز گذشته نیز مذاکرات اوپک و کشورهای غیرعضو برای کاهش تولید نفت ادامه داشت تا اینکه ماه نوامبر 2016 به توافق منجر شد. وی همچنین خاطرنشان کرد: تولید نفت روسیه در ماه ژانویه گذشته روزانه 117 هزار بشکه کاهش یافته است. این توافق برای تثبیت بازار نفت باید کامل و 100درصد اجرا شود و مسکو هم به آن پایبند است. روسیه متعهد شده است تولید نفت خود را روزانه 300 هزار بشکه کاهش دهد. این میزان نصف میزان تعهد شده از طرف کشورهای غیرعضو اوپک است. شرکت‌های نفت روسیه در زمان حاضر حدود 11میلیون بشکه نفت در روز تولید می‌کنند.
قیمت‌های نفت از میانه ماه نوامبر سال گذشته با توافق کاهش تولید نفت حدود 25 درصد رشد کرد و اکنون بهای نفت خام برنت به بشکه‌ای فراتر از 55 دلار رسیده است. از سوی دیگر، بر اساس بررسی‌های رویترز تا پایان سال 2017 نیز قیمت‌ها به بشکه‌ای 60 دلار نیز افزایش خواهد یافت، اما ادامه این روند به دلیل بالا رفتن ارزش دلار و بازیابی تولید نفت آمریکا محدود خواهد شد. با این تفاسیر باید دید بازار جهانی هفته کاری آینده را زیر سایه رشد بی‌وقفه دکل‌های حفاری و تلاش کشورهای عضو و غیرعضو اوپک برای رشد تولید چگونه آغاز خواهد کرد و به کدام‌سو گرایش خواهد داشت؟
