مسئولیت رؤسای شعب در سلامت و ثبات مالی بانکها
معاون نظارتی بانک مرکزی در هفتمین همایش رؤسای موفق شعب بانک ها و موسسات اعتباری ضمن تشکر از زحمات رؤسای شعب و کارکنان بانکها در اقصی نقاط کشور گفت: رؤسای شعب به عنوان یک بنگاه‌دار، دو وظیفه اصلی دارند؛ اول اینکه با مراعات قوانین، مقررات و هنجارها، عملیات بانکی خود را سودآور کنند و دوم اینکه با ارایه خدمات مناسب و اعطای تسهیلات به بخش مولد و موثر اقتصاد به عنوان موتور محرک اقتصاد عمل کنند.
به گزارش اقتصاد آنلاین، فرشاد حیدری در این همایش درخصوص سودآوری بانکها گفت: بنگاه اقتصادی اگر سودآور نباشد به مرور تضعیف و ادامه حیات آن با تهدید مواجه می‌شود اما سودآوری باید با مراعات قوانین و مقررات باشد؛ بنابراین بانک خوب بانکی است که عملیات آن موجب سلامت و ثبات مالی شود چرا که بانک‌های سالم و با ثبات، می‌توانند در بازار رقابت موفق‌تر عمل کنند.
حیدری، وظیفه نظارت بانک مرکزی را نظارت کلی بر مدیریت ریسک بانک ها اعلام کرد و گفت: تجربه کشورهای دنیا موید این نکته است که بازرسی و کنترل داخلی بانکها برعهده هیات مدیره آنهاست که با استفاده از ابزارهایی همچون کمیته های مدیریت ریسک، حسابرسی داخلی، بازرسی پیشرفته و موثر، سرمایه گذاری، جبران خدمات کارکنان و سایر ارکان کنترلی محقق می‌شود. بانک مرکزی نیز مطابق با همین تجربه، در آینده بسیار نزدیک، نسخه بومی شده آخرین مدل نظارتی دنیا را اجرا خواهد کرد.
این مقام مسئول بانک مرکزی درخصوص شاخص های حفظ سلامت و ثبات مالی نظام بانکی گفت: اولین شاخص به موضوع فعالیت اصلی بانک مربوط است که آیا فعالیت بانک سالم و سود آور است یا خیر. اگر منابع در اختیار بانک به صورت تسهیلات به مشتریان اعطا شود که از یک سو منجر به ایجاد تولید، اشتغال و رونق اقتصادی و از سوی دیگر منتج به وصول به موقع و سودآوری شود این بانک سالم است و در صورتی که اعطای تسهیلات تبدیل به مطالبات غیر جاری شود این بانک، ناسالم محسوب می‌شود.
حیدری، شاخص دوم برای ارزیابی سلامت فعالیت بانک ها را معطوف به فعالیت آنها در بخش بنگاه‌داری دانست و ضمن تاکید بر این موضوع که فعالیت بانک و موسسه اعتباری در بخش شرکت‌داری، باید در حد مجاز سرمایه‌گذاری صورت پذیرد وسودآور باشد افزود: در حال حاضر تعدادی از بانکها بیشتر از حد مجاز به بنگاه‌داری پرداخته‌اند که به موجب قانون باید تا پایان سال آتی این بانکها سرمایه گذاری‌ها و شرکت های مازاد خود را به فروش رسانند.
معاون نظارتی بانک مرکزی، درخصوص کیفیت دارایی بانکها گفت: شاخص دیگر در ارزیابی سلامت بانکها، کیفیت دارایی بانک‌هاست. دارایی‌های باکیفیت شامل تسهیلات جاری سالم و با وثایق مناسب و دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مولد است، ولی دارایی‌های بی‌کیفیت بانکها اعم از تسهیلات غیرجاری و اموال و املاک غیرمولد بانک‌هاست.
وی با اشاره به سودآوری بانکها گفت: باید دقت شود که مجموع فعالیت بانکها هم سودآور باشد و هم سود حاصله با کیفیت باشد. سود معاملات و سرمایه‌گذاری‌ها که یا به حیطه وصول درمی‌آیند و یا از وثایق مطمئن برای وصول برخوردار هستند سود با کیفیت به حساب می‌آیند، لیکن سودهای شناسایی شده برای مطالبات غیرجاری و یا سودآور نشان دادن بانک با حذف هزینه ذخایر احتیاطی از مصادیق سود بی‌کیفیت است و حتی ممکن است سود موهوم باشد.
حیدری، سود آوری و کیفیت سود را بسیار مهم دانست و اظهار کرد: با سودآوری مناسب و سود با کیفیت می‌توان مطمئن بود که به سپرده‌گذاران، سود سپرده و به سهامداران، سود سهام مناسب و مطمئن پرداخت شود.
معاون نظارتی بانک‌مرکزی، توان ایفای تعهدات را از دیگر شاخص های ارزیابی سلامت و ثبات بانک ها عنوان کرد و گفت: بانک باید بتواند از عهده ایفای تعهدات خود ناشی از گشایش اعتبارات اسنادی، صدور ضمانت‌نامه‌ها و بازپرداخت اصل و سود سپرده‌های شهروندان در زمان مراجعه آنان و سایر تعهدات خود برآید.
وی در مورد رعایت اصول حاکمیت شرکتی در بانکها خاطرنشان کرد: براساس اصول حاکمیت شرکتی، مالکیت بانک ها باید از مدیریت جدا باشد و سهامداران باید به صورت معقول و به استناد قانون در قالب مجامع در امور و مدیریت بانک دخالت داشته باشند. هیات مدیره نیز باید با استفاده از ابزارهای مناسب و موثر به اندازه کافی در جریان اطلاعات مربوط به امور بانک باشد؛ برخی از اعضای هیئت مدیره بانکها به صورت غیراجرایی مشغول فعالیت هستند و برای کسب اطلاعات کافی از امور بانک باید با استفاده از ابزارهای لازم از جمله کمیته های تحت نظارت خود گزارش‌های لازم را دریافت و با استفاده از آن، بانک را اداره کنند.
معاون نظارتی بانک مرکزی با تاکید بر بحث شفافیت اطلاعات در بانکها گفت: صورت‌های مالی بانکها باید شفاف باشد؛ این شفافیت شامل ارایه اطلاعات دقیق و درست نظیر اقلام ترازنامه و سود و زیان بانک به همه ذینفعان است. با مراعات این اصول، بانکها می‌توانند از سلامت و ثبات مالی لازم برای ادامه حیات خود و کمک به سایر فعالان اقتصادی برخوردار باشند و برای این مهم نقش رؤسای شعب در انجام امور به صورت اصولی و درست بسیار پررنگ و موثر است.
حیدری در پایان خاطرنشان کرد: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از تمام رؤسای شعب بانکها و سایر همکاران شبکه بانکی در سراسر کشور انتظار دارد با حفظ اصول رقابت برای بهبود کیفیت خدمات به شهروندان و مراعات قوانین و مقررات، خصوصا مراعات نرخ سود سپرده ها و تسهیلات و مراعات هنجارهای اجتماعی، علاوه بر کمک به سلامت و ثبات مالی بانکها و کمک به رونق تولید و اجرای عملی اقتصاد مقاومتی، رضایت هموطنان محترم را از خدمات بانکی در سراسر کشور فراهم کنند.
