واگن‌های خارجی روی ریل واردات
درحالی که براساس تاکیدات رهبر معظم انقلاب و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، واردات کالاهایی که در داخل کشور تولید می‌شود باید متوقف شود، اما در بخش ناوگان ریلی همچنان شاهد واردات واگن هستیم.
ماجرای واردات واگن خارجی همزمان با رکود تولیدکنندگان داخلی چند بار در سال جاری با تائیدها و تکذیب‌های مسئولان دولتی، حاشیه‌ساز شده است. شهریور سال جاری محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت مخالفت صریح خود را برای واردات 5000 واگن باری از روسیه اعلام کرد، اما پس از آن‌که رسانه‌ها خبر دادند نعمت‌زاده شخصا در آذر 1394 در مراسم رونمایی از واگن‌های وارداتی روسیه حاضر شده، بتدریج مواضع وی در این زمینه تغییر کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم ، وی زمانی که خبر خرید 5000 واگن باری را از روسیه شنید، سریع واکنش نشان داد و گفت: خرید واگن باری از روسیه کم‌سلیقگی بود و روی ریل می‌ایستم و از ورود این واگن‌ها به کشور جلوگیری می‌کنم، اما نعمت‌زاده نه‌تنها مقابل واردات واگن ایستادگی نکرد، بلکه امضای وی زیر این قرارداد نمایان شد شاید هم اصرارهای فراوان عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، وزیر صنعت را نسبت به این موضوع نرم کرد، زیرا پس از اصرار نعمت‌زاده بر جلوگیری از واردات واگن، آبان سال جاری وزیر راه و شهرسازی در نامه‌ای به حسن روحانی، اقدام وزارت صنعت در توقف ثبت سفارش واردات واگن باری را غیررسمی و غیرقانونی خواند و با طرح این موضوع که سرمایه‌گذاران بخش خصوصی با این اقدام وزارت صنعت با بلاتکلیفی مواجه شده‌اند، از رئیس‌جمهور خواست دستور رفع محدودیت واردات واگن را صادر کند. پس از آن، اسحاق جهانگیری معاون اول دولت یازدهم در نامه‌ای خطاب به وزیر راه خواستار آن شد که مساله واردات واگن را طی مذاکره با نعمت‌زاده حل کند.
پس از این تحولات، 16 دی ماه گذشته وزیر صنعت اساسا واردات واگن خارجی را شایعه دانست و تکذیب کرد و در عین حال توضیح داد: البته تعدادی قرارداد از قبل عقد شده که درحال مذاکره با طرف خارجی هستیم و امکان ورود یک‌سری واگن به داخل در نظر گرفته شده تا نیاز فوری را تامین کند.
اظهارات وزیر صنعت درحالی بود که 14 دی امسال سعید رسولی، معاون برنامه‌ریزی راه‌آهن در گفت‌وگو با تسنیم با بیان این‌که وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز واردات واگن را صادر کرده و بخشی از آنها وارد شده و در مرز است، عنوان کرد: راه‌آهن هیچ دخالتی در خرید واگن از خارج ندارد و این واگن‌ها توسط شرکت‌های خصوصی خریداری شده است.
این درحالی است که تولیدکنندگان داخلی همچنان نسبت به حمایت نکردن دولت گلایه دارند؛ گلایه‌هایی که وزیر صنعت بارها و رودررو از زبان آنها شنیده است، ضمن آن‌که به گفته یک مقام آگاه، در یک سال اخیر، واگن‌های دست دوم و مشکل‌دار اروپایی به ایران وارد شده است؛ آن هم در شرایطی که این واگن‌ها مشکل بهداشتی داشته و اجازه سیر در شبکه ریلی اتحادیه اروپا را ندارد، اما وارد کشور شده است.
چرا تمایل به واردات واگن وجود دارد؟
این روزنامه برای بررسی دلیل علاقه شرکت‌های ریلی به خرید واگن‌های خارجی سراغ مدیرعامل شرکت سفیرریل رفت. محمد خان‌احمدی گفت: هزینه تمام‌شده واگن داخلی سه میلیارد و 400 میلیون تومان است، اما مشابه وارداتی آن دو میلیارد و 700 میلیون تومان به دست ما می‌رسد، با این حال برخی شرکت‌ها خرید از شرکت‌های داخلی را نسبت به بخش‌های دیگر ترجیح می‌دهند.
محمد خان‌احمدی افزود: زمانی که خرید واگن حتی با قیمت بالاتر اتفاق می‌افتد، چرخ صنعت به حرکت درآمده و دلیل بالا بودن قیمت نیز قطعاتی است که باید از خارج وارد شود و کشورهای خارجی آن را به ایران آسان عرضه نمی‌کنند.
وی تاکید کرد: شرکت بزرگ واگن پارس اکنون با یک‌سوم ظرفیت کار می‌کند و اگر شرکت‌های حمل و نقل ریلی از تولیدات داخلی استفاده کنند، حتما شرایط شرکت‌های تولیدی بهبود خواهد یافت.
مدیرعامل شرکت سفیرریل در پاسخ به این‌که آیا وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و صنعت تمایلی به استفاده از تولیدات داخلی دارند یا خیر، تصریح کرد: با این‌که 80 درصد واگن‌ها وارداتی است، نمی‌توانم در مورد موضع این وزارتخانه‌ها نظر بدهم.
وزارت راه مقصر است
در همین حال دکتر مهدی مقدسی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به خبرنگار ما تصریح کرد: اکنون در اراک کارخانه‌هایی مانند واگن پارس، فولاد درخشان و در زنجان شرکت‌هایی مانند پلور سبز هستند که ظرفیتی بالایی در اختیار دارند و می‌توانند بیش از هزار دستگاه واگن تولید کنند که نیاز بخش شهری برای مترو و برون‌شهری برای جابه‌جایی مسافر و بار را پاسخگو باشند.
وی افزود: نوسازی ناوگان صنعت ریلی باید مورد حمایت قرار بگیرد و گسترش داشته باشد، اما رویه طور دیگری پیش می‌رود. اکنون شاهد این موضوع هستیم که متاسفانه وزارت راه و شهرسازی برخلاف سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید داخل به واردات واگن‌هایی اقدام می‌کند که امکان ساخت تولید داخل آن وجود دارد.
دبیر فراکسیون اقتصاد مقاومتی مجلس ادامه داد: وزیر راه و شهرسازی برای این‌که بتواند از خارج، واگن تأمین کند به رئیس‌جمهور نامه نوشت و وزارت صنعت را در عمل انجام‌شده قرار داد.
این نماینده مجلس اضافه کرد: نمی‌دانم چرا برخی مقامات دولتی تا این حد علاقه به واردات دارند، درحالی که با حمایت از تولید داخل می‌توان بخشی از مشکلات به وجود آمده مانند بیکاری را رفع کرد. در بحث واگن‌سازی تا اندازه زیادی می‌توانیم نیازهای خودمان را پاسخگو باشیم، اما این نیاز را از خارج تأمین می‌کنیم. مقدسی با اشاره به نیاز وزارت راه و شهرسازی برای ماشین‌آلات راهسازی گفت: اکنون شرکت هپکوی اراک می‌تواند نیاز بخش ماشین‌آلات راهسازی این وزارتخانه را تامین کرده و ظرفیت خود را افزایش دهد، اما همچنان تمایل به واردات ادامه دارد. یکی از موضوعاتی که برای استیضاح وزیر راه مطرح است همین اتفاقات خواهد بود.وی تاکید کرد: هیچ کسی به آقای آخوندی، وزیر راه و شهرسازی انتقاد نمی‌کند که چرا هواپیما وارد کردید، به این دلیل که توانایی ساخت داخل وجود ندارد، اما زمانی که برخی کالاها می‌تواند در داخل تولید شود، بهتر است به فکر کارگر ایرانی باشیم تا چرخیدن صنعت کشورهای خارجی.
جنسی که مشابه تولید داخل دارد مطلقا نباید وارد شود
اصرار برخی دستگاه‌های دولتی برای واردات واگن با وجود رکود در کارخانجات داخلی درحالی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی 8 اردیبهشت سال جاری در دیدار با کارگران بصراحت بر منع ورود کالاهایی که در داخل تولید می‌شود، تاکید و بیان کردند: «بنده برای تولید داخلی حق زیادی را قائلم. تولید داخلی بایستی به‌عنوان یک چیز مقدس شمرده بشود. حمایت از تولید داخلی باید یک وظیفه شناخته بشود؛ همه خودشان را موظف بدانند از تولید داخلی حمایت بکنند. یکی از راه‌ها این است که جنسی که مشابه داخلی دارد، مطلقا از خارج وارد نشود؛ این را من بارها گفته‌ام.»
