وضعیت تراز تجاری ۵ ساله کشور

بر اساس آمار منتشر شده از سوی گمرک بررسی تراز تجاری از سال ۹۰ تا ۹۵ نشان می دهد این شاخص آماری سال به سال با بهبود مواجه است. در اینباره، آخرین آمار مربوط شاخص آماری در ۸ ماهه ابتدایی سال ۹۵، رقم ۷۳۴ میلیون دلار را نشان می دهد که در مقایسه با تراز تجاری سال ۹۰ از افزایش و بهبود قابل توجهی برخوردار است؛ بر این اساس رقم ثبت شده تراز تجاری در سال ۹۰، منفی ۱۳ میلیارد و ۴۲۸ میلیون دلار بوده است.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایبنا، تراز تجاری نشان از توان تولیدی و بازرگانی کشور دارد و در دولت یازدهم بیش از ۱۴ میلیارد دلار بهبود پیدا کرده است. برای اطلاع از جزئیات اقدامات صورت گرفته در جهت بهبود تراز تجاری، مسعود کرباسیان؛ رییس کل سازمان گمرک طی گفتگویی سیاست های اجرایی این سازمان را تشریح کرده است.

آقای دکتر لطفاً راجع به نقش گمرک در تراز تجاری مثبت توضیح دهید.

پس راه‌اندازی سامانه جامع گمرکی روند صادرات تسهیل شد به نحوی که توانستیم زمان لازم برای صادرات را از ۷ روز به یکروز کاهش دهیم. همچنین کانال سبزی که با روس‌‌ها راه‌اندازی شد، صادرات شبانه روزی ما به هر گوشه‌ عراق، اسناد و گواهی‌های معتبری که به صادرکننده‌ها می‌دهیم، اجازه ورود موقت به صادرکنندگان و همینطور در بحث استرداد حقوق گمرکی سود بازرگانی مواد اولیه ‌کار رفته در کالای صادراتی که صادرکننده در هنگام وارد کردن مواد اولیه حقوق گمرکی و سود بازرگانی را پرداخت کرده، از نتایج استقرار این سامانه است.

شما بسته‌های مختلفی را هم برای حمایت از تولید صادرات تدوین کرده‌اید. این بسته‌ها به چه شکل هستند و قرار است چه کاری انجام دهند؟

میانگین تعرفه‌ موثر یا همان ضریب حمایت از تولیدکننده‌ داخلی در ۹۱ و ۹۲، ۶ درصد بود که حالا با وجود اینکه بعضی تعرفه‌ها کم شده اند، به ۱۲ درصد رسیده چون ارزش کالا را واقعی کرده‌ایم. ۸ ستون تعرفه تبدیل به ۱۲ ستون شده؛ همچنین تسهیل فرایندها و کوتاه شدن زمان انجام کارها برای صادر کننده، تعریف فعالان مجاز اقتصادی که تسهیلاتی برایشان در نظر گرفته شده تعامل با سایر کشورها برای این که آنها بتوانند صادراتشان را انجام بدهند در راستای مدیریت واردات تسهیل صادرات است. تولیدکننده می‌تواند با توجه به اطلاعات داخل سامانه تصمیم بگیرد که چه چیز را و به چه قیمتی تولید کند ابزاری واقعی در جهت حمایت از تولید داخلی است.

چقدر زمان می‌برد تا حقوق گمرکی را برگردانید؟

سیستمی است که در یک هفته انجام می‌شود چون باید پول از خزانه دریافت شود و به قسمت مالی گمرک ریخته شود. البته به تازگی راه حل‌هایی پیدا کردیم که این فرآیند در زمان کمتری انجام شود.

گمرک زیرمجموعه وزارتخانه است پس قاعدتا باید این فرایند راحت‌تر باشد؟

در خزانه باید پول باشد تا به ما سهمی برسد. قاعدتا خزانه براساس اولویت ها و به درستی تخصیص را انجام می دهد. ممکن است سهم ما در خزانه کم باشد، من اعتراضی ندارم اما کار با دقت در حال انجام است. مشکلات عدیده ساختاری وجود دارد اما چون همدلی در وزارتخانه زیاد است یکی یکی همه آنها از میان برداشته خواهد شد.

برای پایداری تراز تجاری مثبت چه کارهایی باید انجام شود؟

در مورد پایداری من چیز زیادی نمی‌توانم بگویم. ما در زمان قبل آسیکودا را پیاده کردیم. آنکتاد از طریق سازمان برنامه به ما ۳۰۰ هزار دلار بودجه داده بود به عنوان نمونه این پروژه را پیاده کنیم. در دولت قبل آن سیستم کنار گذاشته شد و روش سنتی در حال پیاده شدن بود. راجع به پایداری فقط این را می‌توانم بگویم که اگر این امر یک امر ملی است در حیطه‌ اقتصاد مقاومتی است باید این موضوع ضمانت بقای آن باشد.

سیاست‌گذار تجاری وزارت صنعت است یا گمرک ؟

در بقیه دنیا سیاست‌گذار تجاری قانون است و نظر من هم باید قانون باشد. آیا در کشورهای اتحادیه‌ اروپا دولت‌ها در این زمینه تصمیم‌گیرنده اند؟ نباید اینطور باشد که هر روز بخشنامه‌ جدیدی ابلاغ شود. مثلا ناگهان بخشنامه می‌آید که کالاهای گروه ۱۰ نباید وارد شود. آن واردکننده ای که کالایی از گروه ۱۰ پشت مرز دارد گناهی کرده است؟ کالای او را پشت مرز نگه ‌داریم بعد آن را متروک می‌کنیم و خودمان می‌فروشیم. قاچاقچی درگیر هیچ کدام از این بخشنامه‌ها نیست. همین عدم اطمینان زمینه‌ساز قاچاق است، بنده در سال ۸۳ قانون امور گمرکی را به مجلس بردم که ۳۶۰ ماده داشت و معتقد بودم همه باید به عنوان قانون اجرا شوند. مجلس و دولت آن زمان تصمیم گرفتند مواد آن را کم کنند. ۳۶۰ ماده را نصف کردند گفتند بقیه‌ آن را به صورت آیین‌نامه اجرا کنیم. در بحث آیین‌نامه دست دستگاه‌ها باز است. ما در زمانی هستیم دولت بزرگترین واردکننده، صادرکننده و تصمیم‌گیرنده است، پس دولت باید در تصمیم‌‌گیری به منافع خودش فکر کند.