تطمیع نفتی ترامپ
دونالد ترامپ با ورود خود به کاخ سفید در حال عمل به وعده‌هایی است که در ایام انتخاباتی داده بود.
لغو طرح اوباماکر، خروج از پیمان «ترانس‌پاسفیک»، از سرگیری احداث خط لوله داکوتا و کی‌استون و درنهایت وضع محدودیت صدور ویزا برای اتباع 7کشور عراق، لیبی، سودان، سوریه، سومالی، یمن و ایران و دستور ساخت دیوار در مرز مکزیک و ایالات‌متحده است نمونه‌یی از این اقدامات است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، در این میان صنعت نفت ایران که به اذعان کارشناسان، با برداشته‌شدن تحریم‌ها رشد قابل توجهی را پیدا کرده و تولید خود را به مرز 4میلیون بشکه در روز رسانده، ممکن است تحت تاثیر سیاست‌های ترامپ واقع شود. آن بخش از سیاست‌های ترامپ در حوزه انرژی که مربوط به افزایش تولید نفت این کشور است و جزو برنامه‌های اقتصادی وی برای افزایش اشتغال و تولید ناخالص داخلی و نیز کاهش وابستگی این کشور به واردات نفت بوده، تاثیراتی در مقیاس جهانی دارد. اما نگاه ترامپ به موضوع انرژی ایران بیشتر از اینکه در چارچوب‌های اقتصادی و بازار تعریف شود؛ در بستر فشارهای سیاسی و ابزارهای کنترلی برای متوقف کردن روند رو به رشد صنعت نفت ایران است. صنعتی که در سال‌های آینده خواهان جذب 200میلیارد دلار سرمایه خارجی برای توسعه خود است و دونالد ترامپ می‌تواند تهدید جدی برای تحقق این خواسته باشد.
در این بین اظهارات برخی مقامات ایرانی بیانگر بیم و امیدهایی است که نسبت به این موضوع در داخل وجود دارد. از سویی امیرحسین زمانی‌نیا، معاون امور بین‌الملل وزیر نفت در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان از فرصت‌های سرمایه‌گذاری که برای شرکت‌های امریکایی در ایران وجود دارد سخن می‌گوید و باور دارد که ترامپ از شعارهای تبلیغاتی خود فاصله گرفته است. از سوی دیگر نورالدین شهناززاده، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان اظهار امیدواری می‌کند که دونالد ترامپ سرعت رشد صنعت نفت ایران را کاهش ندهد. گزارشی از تاثیرات سیاست‌های ترامپ بر صنعت نفت ایران و جهان را در ادامه می‌خوانید.
در حاشیه سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی کیش بود که غلام‌رضا منوچهری، معاون امور توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت از رسیدن تولید نفت ایران به 3میلیون و 900هزار بشکه در روز خبر داد. رقمی که بیش از پیش ایران را به سطح تولید پیش از دوران تحریم خود نزدیک کرده است. وزارت نفت دولت یازدهم نیز پیش از به سرانجام رسیدن سرنوشت مذاکرات 1+5 گام‌های اولیه برای تدوین پیش‌نویس جدید قراردادهای نفتی و جذب سرمایه خارجی برای توسعه صنعت نفت را برداشت تا در کوتاه‌ترین فاصله زمانی ممکن پس از لغو تحریم‌ها مذاکرات خود با شرکت‌های خارجی را آغاز کند. اقداماتی که نتیجه آن تاکنون امضای چندین تفاهمنامه با شرکت‌های خارجی و تایید 29شرکت بین‌المللی برای حضور در این صنعت است. آن‌طور که وزیر نفت و مدیران NIOC نیز اعلام کرده‌اند، نخستین مناقصه نفتی با محوریت میدان آزادگان نیز به احتمال زیاد تا پیش از آغاز سال جدید شمسی برگزار خواهد شد تا برنده این مناقصه کار خود را روی این میدان مشترک با عراق آغاز کند.
با وجود اختلافات داخلی و حاشیه‌سازی‌های فراوان در تدوین قراردادهای جدید نفتی، اوضاع برای صنعت نفت ایران خوب پیش می‌رفت تا اینکه هزاران کیلومتر دورتر از مرزهای ایران و در واشنگتن شاهد پیروزی دونالد ترامپ و برنامه‌های وی بر رقیب دموکرات خود هیلاری کلینتون بودیم. تاجری که در تبلیغات خود نشان داد بنا ندارد روی خوشی به ایران نشان بدهد و پاره‌کردن سند برجام یکی از نخستین برنامه‌های وی خواهد بود. هرچند این ادعای ترامپ در ابتدای امر باورپذیر به نظر نمی‌آید، اما جدیت رییس‌جمهور جدید امریکا در عمل به وعده‌های برجسته خود ازجمله لغو اوباماکرو وضع محدودیت برای ورود مسلمانان 7کشور، نشان داد که هر اقدامی از سوی ترامپ امکان‌پذیر است.
سیاست‌های انرژی ترامپ در بعد جهانی
روز سه‌شنبه دونالد ترامپ دستور از سرگیری ساخت خطوط لوله انتقال نفت «کی‌استون» و «داکوتااکسس» را صادر کرد؛ خطوط لوله‌یی که در زمان باراک اوباما و به دلایل زیست‌محیطی و با مخالفت‌های صورت گرفته متوقف شده بودند اما اکنون لایحه از سرگیری این پروژه‌ها برای کنگره ارسال شده است. هرچند این طرح هنوز عملیاتی نشده است اما شان اسپایسر، سخنگوی کاخ سفید در پاسخ به پرسشی در رابطه با این طرح اظهار کرد که وی در برابر اقدامات اجرایی رییس‌جمهور قرار نخواهد گرفت و اضافه کرد که ترامپ در زمینه حصول اطمینان در رابطه با حداکثر کردن استفاده از منابع طبیعی در راستای منافع ملی بسیار هوشیار است.
از سرگیری این پروژه‌ها نقطه آغازی برای توسعه صنایع هیدروکربوری امریکا در دولت جدید ایالات‌متحده خواهد بود. در طول دوران تبلیغاتی دونالد جی، ترامپ بارها بر لزوم توسعه صنعت نفت و گاز این کشور و اشتغالزایی این صنعت تاکید کرد. ریک پری، شخصی است که دونالد ترامپ برای تصدی وزارت انرژی در نظر گرفته است. شخصی که در زمان فرمانداری ایالت تگزاس بارها یافته‌های علمی در زمینه تاثیر فعالیت‌های بشری در تغییرات اقلیمی را زیر سوال برده بود و خواهان توسعه صنایع هیدروکربوری است. اتخاذ چنین استراتژی از سوی دولت ترامپ، بازار نفت را که به تازگی در حال رها شدن از حاکمیت مازاد عرضه اوپکی‌هاست، مجددا با نگرانی از افت قیمت مواجه کرده است. انتشار هفتگی آمار ریگ‌های حفاری ایالات‌متحده توسط «بیکرهیوز» از روند بدون توقف رشد خبر می‌دهد که با بهبود قیمت نفت پس از توافق اوپکی‌ها شتاب نیز خواهد گرفت.
ترامپ و صنعت نفت ایران
خبرگزاری سی‌ان‌ان روز گذشته با 2نفر از مدیران نفتی ایران در رابطه با معضل ترامپ برای صنعت نفت ایران مصاحبه کرده است. امیرحسین زمانی‌نیا، معاون وزیر نفت در امور بین‌الملل یکی از این اشخاص است که راه‌حل کنار آمدن با ترامپ را در تمرکز بر وجهه «بیزینس من» بودن وی می‌بیند. زمانی‌نیا در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان اظهار می‌کند: «به عنوان یک مدیر نفت و گاز، امیدوارم که بتوانیم سیاست و اقتصاد را از یکدیگر تفکیک کنیم. من نشانه‌هایی مشاهده کردم که رییس‌جمهور جدید ایالات‌متحده از ادعاهای قبلی خود فاصله گرفته، همچنین ایده افزایش تنش میان ایران و امریکا را نیز نادیده گرفته است».
اظهارات زمانی‌نیا در رابطه با کابینه ترامپ از خوش‌بینی قابل توجهی برخوردار است و از این جهت منحصر به‌فرد است. وی در رابطه با پیش‌بینی خود از چشم‌انداز اقدامات دولت ترامپ می‌گوید: «من بحران و تنشی را پیش‌بینی نمی‌کنم. ما نشانه‌های زیادی از فاصله گرفتن کابینه ترامپ از شعارهای کمپین وی را می‌بینیم و چشم‌اندازی از بروز یک بحران نداریم».
در جریان توافق برجام، ایالات‌متحده با برداشتن تحریم‌های ثانویه خود علیه برنامه هسته‌یی ایران موافقت کرد. در حالی که براساس اظهارات مقامات وزارت امور خارجه این کشور هنوز بخشی از تعهدات خود را به صورت کامل انجام نداده و در حالی که دونالد ترامپ وعده لغو برجام را داده، زمانی‌نیا امیدوار است تا ترامپ تحریم‌های اولیه کشورش علیه ایران را نیز لغو کند. معاون وزیر نفت در این باره به سی‌ان‌ان می‌گوید: «خیلی دوست دارم شاهد برچیده شدن تحریم‌های اولیه علیه ایران باشم و ما فکر می‌کنیم آقای ترامپ به عنوان یک سیاست‌مدار غیرمعمول ظرفیت قابل توجهی برای انجام این کار و بازبینی در این موقعیت را دارد».
عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی در اظهارات دیگری که از جنس تطمیع رییس‌جمهور تاجر ایالات‌متحده برای بهره‌برداری از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ایران است، اظهار می‌کند: «منافع زیادی برای ایالات‌متحده، مردم این کشور و برای ایجاد شغل در ایالات‌متحده وجود دارد که می‌تواند موجب بازبینی و احیای کسب‌وکار صنعت نفت و گاز شود. ظرفیت بسیار خوبی برای حضور و مشارکت شرکت‌های امریکایی در ایران وجود دارد».
وی با اشاره به منابع هیدروکربوری فراوان ایران از کافی نبودن تولید ایران در مقایسه با دیگر کشورها سخن می‌گوید: «تولید ما در حال حاضر چولگی منفی نسبت به ذخایرمان دارد. ظرفیت بالایی در ایران وجود دارد و هزینه تولید در ایران پایین است. هرچند پرسش اصلی تنها در رابطه با ظرفیت تولید نیست، بلکه در رابطه با پویایی بازارها و کسب‌وکار بین‌المللی نفت‌وگاز است».
همزمان با رویکرد مثبت زمانی‌نیا در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان، نورالدین شهناززاده، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) در گفت‌وگو با خبرنگار این شبکه از نگرانی‌هایی که فعالان صنعت نفت ایران از ترامپ و برنامه‌هایش دارند، سخن می‌گوید: «امیدوارم آقای ترامپ سرعت کار ما را پایین نیاورد؛ چراکه ما برای توسعه کشور خود به پیش خواهیم رفت، اما اگر ترامپ بخواهد دردسر ایجاد کند سرعت توسعه و پیشرفت ما ممکن است پایین بیاید. ولی ما هرگز متوقف نخواهیم شد».
یکی از مهندسان مشغول به کار در بخش نظارت و تعمیرات تجهیزات جدید، از امیدهای خود و جوانان برای توسعه صنعت نفت و افزایش اشتغال با خبرنگار سی‌ان‌ان سخن می‌گوید: «ما مشغول ساختن این نقطه هستیم و نقاط مشابه زیاد دیگری نیز وجود دارد. صنعت نفت در اینجا واقعا در حال اوج گرفتن است و شانس فوق‌العاده‌یی برای جوانانی مثل من ایجاد می‌کند».
