مبایعهنامههای کاغذی تهران فاقداعتبار است
با تکمیل فرآیند صدور کدرهگیری برای معاملات املاک در بنگاه‌های مسکن شهر تهران، راه استفاده دلالان از ترفند‌های مختلف برای تغییر محتوای معامله به نفع یکی از طرفین، بسته شد.
مدیر سامانه معاملات املاک و مستغلات درباره جزئیات شکل جدید فعالیت بنگاه‌های مسکن گفت: مشاوران‌املاک موظف شده‌اند به جای قراردادهای کاغذی، از فرم‌های الکترونیکی دارای بارکد دوبعدی، برای تنظیم معامله استفاده کنند.این فرم‌ها، مشخصات معامله را علاوه بر اینکه در بارکد دوبعدی حک‌شده بر روی فرم، ذخیره می‌کند، یک نسخه از اطلاعات معامله را نیز در سامانه سراسری کدرهگیری ثبت می‌کند طوریکه طرفین معامله در هر نقطه از کشور می‌توانند با دسترسی به اینترنت و واردکردن کدملی و کدرهگیری به سامانه، نسخه‌ای از خلاصه‌قرارداد خود را شامل نام خریدار و فروشنده به همراه آدرس پستی ملک و ارزش ریالی معامله، به همراه بارکد دریافت کنند.به این ترتیب، قراردادهای جدید نه تنها نقاط ضعف مبایعهنامههای کاغذی شامل «امکان دستکاری عمدی قیمت توافق‌شده یا جعل نام یا فروش دوباره واحد به فرد دیگر، در غیاب هر یک از دو طرف معامله» را ندارد که بواسطه درج اطلاعات معامله در سامانه مرکزی، به محض هر اقدام جدید از سوی بنگاه در متن قرارداد الکترونیکی، سامانه با ارسال پیامک به طرفین، هشدار تغییر متن قرارداد را اعلام می‌کند و در این صورت، با استناد به پیامک دریافتی، تخلف صورت گرفته، در مراجع حقوقی به راحتی قابل ردیابی خواهد بود. کدرهگیری مطالبه حتمی متعاملین سامانه رهگیری معاملات مسکن سال88 به دستور دولت - وزارت بازرگانی وقت- وارد بنگاه‌های املاک شد و مشاوران‌املاک موظف شدند اطلاعات مربوط به همه خریدوفروش‌هایی را که در طول روز برای املاک مسکونی و غیرمسکونی انجام می‌دهند در پایان همان روز وارد سامانه کنند تا مشخص شود چه کسانی در چه زمانی با چه قیمتی آپارتمان خود را به چه افرادی فروخته‌اند.این سامانه سپس در سال90 دامنه رهگیری فعالیت مشاوران‌املاک را از خرید‌وفروش به اجاره افزایش داد طوری که بنگاه‌ها دستور گرفتند علاوه بر ثبت جزئیات معامله‌های فروش، اطلاعات معاملات اجاره را نیز در سامانه رهگیری وارد کنند.اکنون اگر‌چه دولت به یکی از اهداف اصلی خود از راه‌اندازی این سامانه، شامل مهار قیمت مسکن و اجاره‌بها از طریق رهگیری معاملات مسکن در بنگاه‌ها، دست پیدا نکرده، اما 4 سال فعالیت این سامانه، کدرهگیری را به مطالبه حتمی متعاملین مسکن در بنگاه‌ها تبدیل کرده است طوری که اجبار مشاوران‌املاک به صدور کدرهگیری تحت‌تاثیر درخواست خریدار و فروشنده یا موجر و مستاجر، درجه اعتبار قراردادهایی که در بنگاه‌ها تنظیم می‌شود را نسبت به قبل، چندبرابر کرده است. شکل جدید مبایعه‌نامه در حال حاضر فرآیند صدور کدرهگیری برای معاملات مسکن از اعلام صرف یک کد 13 رقمی به خریدار و فروشنده و نوشتن این کد روی قراردادهای کاغذی، فراتر رفته است. با تکمیل این فرآیند، از ابتدای سال جاری استفاده از مبایعه‌نامه و اجاره‌نامه کاغذی -برگه‌های A3- در همه بنگاه‌های املاک شهر تهران ممنوع و فاقد اعتبار اعلام شده است و مشاوران‌املاک فقط باید در مبایعهنامههای الکترونیکی موجود در سامانه رهگیری، قرارداد تنظیم کنند.این مبایعه‌نامه‌ها که پس از تکمیل اطلاعات معامله، با امضای مدیر بنگاه مسکن و دو طرف معامله اعتبار پیدا می‌کند، دارای یک بارکد دوبعدی است که یک نسخه پرینتی آن در اختیار خریدار و فروشنده -متعاملین- قرار می‌گیرد طوری که از طریق نرم‌افزار بارکدخوان نصب شده روی تلفن‌های همراه، با قراردادن دوربین تلفن روی بارکد مبایعه‌نامه، خلاصله معاملات شامل نام خریدار، نام فروشنده، آدرس ملک و ارزش معامله، روی صفحه نمایش تلفن‌همراه نمایان می‌شود. جعل غیرممکن است مبایعهنامههای جدید حتی این قابلیت را دارد که از طریق ورود اینترنتی به سامانه رهگیری، مشخصات معامله را به متعاملین یا دادگاه‌های حل اختلاف نشان دهد طوری که در صورت دستکاری یا جعل احتمالی قراردادهای الکترونیکی، مرجع قضاوت، اطلاعات موجود در سامانه خواهد بود. پایان فسخ یکطرفه قرارداد بهمن احمدپور مدیر سامانه معاملات املاک و مستغلات در شرکت راهبر -مجری رهگیری معاملات مسکن- درباره ویژگی‌های مبایعه‌نامه‌ها و اجاره‌نامه‌های جدید گفت: هم‌اکنون در تهران و چند شهر دیگر، استفاده از قراردادهای کاغذی قدیمی ممنوع است و تنظیم معامله در این برگه‌ها اعتبار ندارد.وی افزود: قراردادهای جدید -مبایعه‌نامه و اجاره‌نامه‌های الکترونیکی- اگر چه مالکیت خریدار را در ظاهر فقط برای بنگاه تنظیم‌کننده قرارداد، احراز می‌کند، اما به واسطه اتصال همه بنگاه‌های شهر تهران به سامانه مرکزی رهگیری، در هر بنگاه در هر نقطه پایتخت، مالکیت فرد خریدار قابل مشاهده و اثبات است.احمدپور با بیان اینکه تا پایان امسال در کل کشور، قراردادهای الکترونیکی -پرینتی- جایگزین برگه‌های کاغذی خواهد شد، افزود: هولوگرام و بارکد دوبعدی نصب شده بر روی این قراردادها جلوی جعل در معاملات را خواهد گرفت و به مبایعهنامههای ملکی اعتبار رسمی بخشیده است. اعلام تقلب با ارسال پیامک مدیر سامانه املاک و مستغلات همچنین تاکید کرد: تا پیش از این، فسخ معامله بعد از تنظیم قراردادهای کاغذی به راحتی ممکن بود و مشکلات زیادی را برای خریداران ایجاد می‌کرد، اما در حال حاضر با توجه به اینکه احتمال دارد تغییرات قیمت مسکن برخی از فروشنده‌ها را وسوسه کند تا معامله را یکطرفه به هم بزنند، به هیچ وجه امکان فسخ در قراردادهای جدید وجود ندارد.احمدپور در این باره تصریح کرد: در صورتی که فسخ قرارداد بدون رضایت توام طرفین باشد، ارسال اتوماتیک پیامک هشدار به هر دو طرف، فرد بی‌خبر از فسخ قرارداد را مطلع می‌کند. لذا مشاوران‌املاک با اطلاع از این سیستم بعید است نسبت به فسخ یکطرفه اقدام کنند.
