راز گرایش ترامپ به روس‌ها

سال 2005 بود و «فلیکس ساتر»، مهاجر روسی، به مسکو برگشته بود و به‌دنبال طرحی بلندپروازانه برای ساخت برجی شبیه به برج ترامپ در محل کارخانه قدیمی مدادسازی در کنار رودخانه مسکو بود که دارای هتل، آپارتمان و فضای اداری و تجاری بود. به گزارش دنیای اقتصاد، قولنامه‌ها در حال امضا شدن بود و متراژها نیز در حال تحلیل شدن بودند. ساتر که برای یک شرکت ساخت‌وساز مستقر در نیویورک کار می‌کرد که شریک ترامپ در طیفی از معاملات طی آن دهه بود، می‌گفت: «فرصتی فراهم شده تا برج‌های ترامپ را در سطح بین‌المللی بسازیم. روسیه یکی از این کشورهایی است که قرار است ساخت این برج‌ها در آن عملیاتی شود.»

اظهارنظرهای مطلوب ترامپ در مورد ولادیمیر پوتین و رد ادعای مقام‌های اطلاعاتی که مسکو به کارزار وی کمک کرد توجهات را به کسب‌وکار ترامپ و منافع او در روسیه جلب کرده است. وقتی هفته گذشته از ترامپ در یک کنفرانس خبری در مورد این مساله پرسیده شد وی بر یک نکته تاکید کرد: «من هیچ معامله‌ای در روسیه نداشتم.» او تکرار کرد که «من هیچ معامله‌ای در روسیه نداشتم زیرا ارتباطی با آنجا نداشتم.»

پروژه ساخت این برج در کارخانه قدیمی مدادسازی در نهایت ناکام ماند. زمانی که ترامپ وارد گود رقابت برای ریاست‌جمهوری شد، او در توسعه املاک و مستغلات در روسیه با شکست مواجه شده بود. این به دلیل عدم تلاش نبود. ترامپ از سال 1987 با روسیه تعامل اقتصادی داشته؛ زمانی که برای ساخت یک هتل به آن سرزمین مسافرت کرد. درخواست نشان تجاری او در این کشور به اوایل سال 1996 بازمی‌گردد. فرزندان و همکارانش بارها و بارها برای انجام سرمایه‌گذاری‌های مشترک به روسیه سفر کرده و با مقام‌های دولتی و بسازبفروش‌ها دیدار کرده بودند.

طی سفری به روسیه در سال 2006، آقای ساتر و دو نفر از فرزندان ترامپ به همراه شخص ترامپ و ایوانکا همسرش در یک هتل تاریخی در مسکو در برابر کرملین اقامت کردند که شرکای بالقوه را ظرف چند روز به هم وصل کرد. در سال 2013، خود ترامپ در مسکو بود. ترامپ حق میزبانی «مراسم بانوی جهان» را به بساز بفروش‌های روسی فروخت و از این دیدار به‌عنوان فرصتی برای بحث در مورد معاملات ساخت‌وساز استفاده کرد و در مطلبی توییتری نوشت: «برج ترامپ در مرحله بعد قرار دارد.»

با بازگشایی درهای بازار روسیه در دوران پساشوروی، ترامپ و شرکایش به دنبال روس‌هایی رفتند که جیب‌شان پر از پول بود و می‌توانستند آپارتمان‌هایی در برج‌های ترامپ در نیویورک و فلوریدا بخرند؛ فروش‌هایی که در مصاحبه‌ای در سال 2014 آن را تایید کرد. ترامپ در مصاحبه با مایکل دانتونیو، زندگینامه‌نویس ترامپ که متن این مصاحبه منتشر نشده را به نیویورک‌تایمز داد، گفت: «من روس‌ها را بهتر از هر کس دیگری می‌شناسم.» دنبال کردن معاملات در روسیه بخشی از استراتژی کلان‌تر ترامپ برای توسعه «برند»ش در سراسر جهان شد. در نیمه دهه 2000، ترامپ به جای اینکه املاکی بسازد یا روی آنها سرمایه‌گذاری کند نام خود را به‌عنوان برندی روی هتل‌ها، آپارتمان‌ها و برج‌های تجاری‌اش گذاشت. او دریافت که نامش در کشورهای در حال توسعه جذابیت یافته؛ همان جایی که ثروتمندان در حال ظهور و در حال افزایش آرزوی زرق و برقی را داشتند که او نماینده‌اش بود.

در حالی که او به‌دنبال سرمایه‌گذاری در فیلیپین، هند و جاهای دیگر بود، تعطیلی معاملات در روسیه چالش‌برانگیز بود.

در سال 2008، ترامپ فرصت‌های موجود در روسیه را ستود اما این کشور را به دلیل فساد و دشواری‌های قانونی «مکانی مخوف» برای تجارت نامید. ساتر می‌گفت که هتل‌های زنجیره‌ای آمریکا که به روسیه انتقال یافتند با توافقات ساده برای مدیریت هتل‌هایی که دیگر شرکا مالک آن بودند انتقال یافتند. در مقابل، ترامپ طرح‌هایی را دنبال می‌کرد که دربردارنده پیشنهادهای مسکونی یا تجاری بود که در آن پیشنهادها وی بخشی از معامله را برمی‌داشت؛ مساله‌ای که روس‌ها چندان مایل به آن نبودند. ترامپ می‌گفت که این تلاش‌هایش او را در تماس و تعامل با مردان قدرتمندی در روسیه قرار داد.

او در مصاحبه‌ای در سپتامبر 2015 در مورد سفر 2013 خود به مسکو گفت: «من آن را تعطیلاتی در مسکو می‌نامم.» او افزود: «در کنار افرادی سطح بالا بودم، الیگارش و ژنرال و مقام‌های بالای دولتی. نمی‌توانستم بیش از این جلو بروم اما به شما می‌گویم که با مردانی در راس قدرت دیدار کردم و این روابط استثنایی بود.» وقتی از «آلن گارتن»، مشاور حقوقی ارشد سازمان ترامپ، در مورد ادعای او درخصوص «دور بودن از روسیه» و عدم معامله در این کشور پرسیده شد، وی پاسخ داد که این توصیفی منصفانه بود با توجه به اینکه هیچ یک از فرصت‌های ساخت‌وساز هرگز تحقق نیافت.

او گفت که منافع ترامپ در روسیه متفاوت از جاذبه شخص او در بازارهای نوظهور دیگر نبود؛ بازارهایی که در آنها وی سرمایه‌گذاری‌هایی کرده بود. گارتن به سوالات در مورد اینکه ترامپ با چه کسی در سال 2013 در مسکو دیدار کرده بود پاسخ نداد و حتی در مورد آنچه سخن گفته شده بود نیز سخنی بر زبان نیاورد.

معاملات خزنده

با «تد لیبمان»، معماری مستقر در نیویورک، در سال 1996 تماس گرفته شد. ترامپ و لیگت دوکات (یک شرکت آمریکایی که در حوزه وکالت و مشاوره فعال است و املاکی در مسکو دارد) به‌دنبال این بودند که یک طرح ساختمان فوق‌العاده زیبا نزدیک استادیوم المپیک قدیمی روسیه بسازند. وقتی آماده می‌شدند که با مقام‌ها در مسکو دیدار کنند، به نقشه‌های برج ترامپ نیاز داشتند که رویای آن را در سر داشتند. آن معمار این درخواست را برآورده کرد و طرح‌ها و نقشه‌های خود را به ترامپ در دفتر او در منهتن تحویل داد. لیبمان به خاطر می‌آورد که ترامپ به او گفته بود «امیدوارم بتوانیم این کار را انجام بدهیم.» اندکی بعد، ترامپ در مسکو بود و پیشنهادهای خود را مطرح می‌کرد و آواز خوشحالی سر می‌داد.

به نوشته مسکو تایمز، ترامپ در یک مصاحبه مطبوعاتی در سال 1996 در مسکو گفت: «شهرهایی در نقاط مختلف دنیا را دیدم. برخی را دوست داشتم و برخی را دوست نداشتم.» اما افزود که تصور نمی‌کرد «این قدر تحت‌تاثیر شهری مانند مسکو قرار بگیرد.» ترامپ تقریبا یک دهه بود که این ظرفیت را زیرنظر داشت و در برابر مقام‌های مختلف دولتی از «میخائیل گورباچف» رهبر دوران شوروی گرفته (آنها در سال 1987 در واشنگتن برای اولین بار دیدار کردند) تا چهره‌های نظامی مانند «الکساندر لبد» بارها علاقه خود را ابراز کرده بود. پروژه سال 1996 هرگز محقق نشد اما در آن زمان، ترامپ در روسیه کاملا شناخته شده بود. مسکو در میانه یک شکوفایی در زمینه ساخت‌وساز قرار داشت که باعث شد چهره پایتخت روسیه از یک چهره یکنواخت و خسته‌کننده‌ پس از فروپاشی به شهری مدرن و پر زرق و برق تبدیل شود.

«یوری ام. لوژکوف»، شهردار مسکو در آن زمان، در مصاحبه‌ای اعلام کرد که با ترامپ دیدار کرده و طرح‌هایی را برای ساخت یک فروشگاه عظیم زیرزمینی درست بیرون از دروازه‌های کرملین به او نشان داده است. لوژکوف افزود: ترامپ پیشنهاد وصل آن به مترو را داد «که ملاحظه‌ای بسیار دقیق بود.» امروز، بازدیدکنندگان از مرکز خرید Okhotny Ryad می‌توانند مستقیم از مترو به فروشگاه «کالوین کلین» بروند بدون اینکه احساس سرما کنند. در سال‌های بعد، علاقه اقتصادی ترامپ به روسیه با حلقه‌ای روزافزون از شرکا و دستیاران در کانادا و آمریکا که ریشه‌هایی روسی داشتند تقویت شد. در میان آنها «توفیق عارف» بود که اصالتا از قزاقستان (جمهوری سابق شوروی) بود که شرکتی ساختمانی تاسیس کرد که «گروه Bayrock» نامیده می‌شد. ساتر هم که شریک این شرکت است در بچگی از روسیه به نیویورک رفت. گروه« Bayrock» در برج ترامپ بود، دو طبقه زیر سازمان ترامپ. این گروه در حالی که تلاش می‌کرد تا برج‌های ترامپ را به آریزونا، فلوریدا و نیویورک هم بگستراند، شروع به شکار فرصت‌ها برای معامله در روسیه و کشورهای دیگر کرد.

ساتر می‌گفت: «ما به املاک بسیار بزرگ در روسیه چشم دوختیم.» وقتی ساتر با ایوانکا و ترامپ به مسکو سفر کرد تا با بسازبفروش‌ها در سال 2006 دیدار کند، او گفت که نگرش‌شان این‌گونه خلاصه شد: «قشنگ، شهر بزرگ، عالی. بیایید همین جا قرارداد ببندیم.» ترامپ به همکاری با ساتر ادامه داد حتی وقتی دست او در جرائم مجرمانه و باندهای مافیایی و کارهای مربوط به جعل و تقلب در روسیه رو شد، ساتر مجرم شناخته شد. در سال 2007، ترامپ معامله‌ای برای هتل و برج بین‌المللی ترامپ در مسکو به بحث گذاشت که گروه Bayrock با سرمایه‌گذاران روسی در میان نهاده بود. «برند» ترامپ سرانجام وارد روسیه شد اما نه به‌عنوان یک برند برجسته آن‌گونه که غول‌های مشاور املاک در سر می‌پروراندند. او شانس خود در سال 2008 برای مجری‌گری در روسیه را هم به محک آزمون گذاشت اما شکست خورد. اما ساخت‌وساز و املاک و مستغلات هدفی دائمی باقی ماند. از سال 2006 تا 2008، شرکت او درخواست چند نماد تجاری را به مسکو ارائه داد از جمله ترامپ، برج ترامپ، هتل و برج بین‌المللی ترامپ و خانه ترامپ. حضور ترامپ در روسیه امری منظم و پیوسته شد. او هنگام صحبت در کنفرانس املاک و مستغلات در منهتن در سال 2008 به ترس خود از انجام کسب‌وکار در روسیه اعتراف و ترس خود را چنین توصیف کرد: «آیا پولم از آن معامله به خودم باز خواهد گشت یا آیا می‌توانم به فردی اعتماد کنم که در حال معامله با او هستم.» اما به مخاطبان خود در منهتن به صراحت گفت که «مسکو را بر هر شهر دیگری در جهان ترجیح می‌دهد» و ظرف 18 ماه چند بار از مسکو دیدار کرده است. در سال 2011 باز هم رفت. در همان سال در توییتی اعلام کرد: «به فرودگاه می‌روم تا از آنجا برای تجارت به مسکو بروم.» شخص ترامپ در سال 2013 بار دیگر به مسکو رفت و در مراسم بانوی سال حضور یافت. اوایل همان سال در مراسم بانوی سال آمریکا در لاس وگاس اعلام کرد که «آراس و امین آقالاروف»- پدر و پسری که در کارهای ساختمانی و مستغلات در روسیه فعالیت دارند- میزبانی این رقابت در جهان را بر عهده می‌گیرند. این پدر و پسر میزبان شام ترامپ در همان شب مراسم بودند. برخی از مقام‌های اقتصادی روسیه نیز حضور داشتند. در این مراسم باز هم سخن از کارهای تجاری و اقتصادی بود. با این حال، ترامپ چگونه انکار می‌کند که دیگری تعاملی با روسیه ندارد یا سال‌هاست به این کشور نرفته است.