«دنیا»ی کلاه قرمزی دیگر جان ندارد
«دو جور نبودن هست. این که من کلا نباشم که این را فقط خدا میداند یا اینکه من دیگر عروسکگردانش نباشم. غمانگیز است. نه این که تازه با این مساله روبهرو شده باشم. قبلا هم به آن فکر کردهام. اگر روزی گروهم که با آنها کار میکنم صلاح بدانند که کنار کلاهقرمزی نباشم، قبول میکنم. فقط یک خواهش از آنها دارم: این که اجازه دهند در کار باقی بمانم، حتی اگر قرار نباشد عروسکگردانی کنم».
اینها را در جواب سوالی داده بود که از او در مورد جدا شدن از کلاه قرمزی پرسیده بودند و دیروز بعد از 20 سال، دنیا فنی زاده از عروسک محبوبش جدا شد. متولد ۱۳۴۶و فرزند پرویز فنیزاده (بازیگر) بود.عروسک گردانی برایش از سال 1364 شروع شد،خودش در این باره گفته :«سعی کردم هر کاری انجام شده، در بخشی از آن همکاری داشته باشم. در دهه فجر برای برنامههایی چون«عطر گلاب»بودم اما سینمایی سه کار بود: «گربه آوازهخوان»، «نخودی» و سه کار «کلاهقرمزی» و تلویزیونیها هم مثل «بز زنگولهپا»، «هادی و هدی»، «خاله عنکبوت»، «موش نمکی» و «جقجقه و فرفره»، «جینگیل و فینگیل»و...».
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون ، فنیزاده ۱۰ سال بود که با بیماری سرطان دستوپنجه نرم میکرد و در این مدت هیچگاه عروسکگردانی را کنار نگذاشت؛ چون اعتقاد داشت:«آدم تا جایی که میتواند نباید بگذارد عروسکش را شخص دیگری بگرداند».20 سال برایمان عروسک گردانی کرد و هزار خاطره را رقم زد با جان بخشی به کلاه قرمزی که محبوبیتش نسل و سن و سال نمیشناسد.
حالا در اولین روزهایی زمستانی که کلاه قرمزی و دوستانش به استقبال نوروز 95 رفتهاند،عروسک محبوب قصه عزادارزنی شده است که بیست سال برایش مادری کرد.ازهمان روزهای آغازین تولد تا روزهایی که سرطان امانش را برید و مجبورش کرد که با دست چپ عروسکگردانی کند:« دست راستم براثر سرطان لمس شده است و سال گذشته هم با دست چپ عروسکگردانی کردم». اینها را در یکی از برنامههای صبحگاهی گفته بود. زمانی که میخواست از حال و احوال این روزهایش خبر دهد. میگوییم مادر کلاه قرمزی بود، چون خودش میگفت:« کلاه قرمزی» پسر بزرگش است و مابقی فرزندانش از او کوچکتر هستند.
10 سال بود که سرطان درد را در جانش کاشته بود اما در این سالها هرگز به دوری ازکلاهقرمزی راضی نشد و آنقدر به شغل و حرفهاش عشق داشت که در اوج بیماری هم نگران این بود تا مبادا کسی ناخوشی جسمانیاش را به گردن عروسکهای محبوبش بیاندازد:«بسیاری از عروسک گردانها از من میپرسند که آیا عروسکگردانی باعث این بیماری شده است یا خیر. ولی اصلا این گونه نیست و هیچ ارتباط علمی هم بین این دو وجود ندارد».
واکنش حمیدجبلی و ایرج طهماسب به مرگ فنی زاده
فنی زاده قبل از کلاهقرمزی با ایرج طهماسب و حمید جبلی چند کار عروسکی انجام داده و با کار یکدیگر به خوبی آشنا بودند اما با برنامه صندوق پست و ورود کلاهقرمزی به آن بود که تیم افسانهای انسجام گرفت. کلاه قرمزی که اصلا قرار نبود در این برنامه ماندگار شود، ماند و شد محبوبترین ومعروفترین عروسک دو دههِ اخیر.
حالا یکی از آن سه نفر برای همیشه از جمعشان رفته و دونفر دیگر در سوگش به طور مشترک نوشتهاند:«روزی که خداوند مهربان انسان نازنینی به نام دنیا فنی زاده را سر راه ما قرار داد، تا با همکاری او عروسکی دوست داشتنی و شیرین خلق شود، فکر نمیکردیم به این زودی او را از دست بدهیم. اما از آنجا که مالک اصلی انسان، خداوند مهربان است، اشکهای خود را پاک میکنیم و به این اندوهِ بزرگ تسلیم میشویم. دنیا فنیزاده روش فرشتهها را در پیش گرفت. شریف و نجیب، با مهارتی مثالزدنی در حرفه و شغلِ خود و بیهیچ چشمداشتی کار کرد. پشت عروسکها خود را پنهان کرد تا به ما آموزش دهد که میتوان کار خوب انجام داد و دیده نشد.
عشق عجیبی به کودکان و دنیای آنها داشت و همواره لبخند کودکان او را شاداب میکرد. شاید هیچ کودکی او را نشناسد اما تاثیر او بر کودکان تا مدتها باقی خواهد ماند. دنیا فنی زاده، فرزند پرویز فنی زاده، همچون پدرش هنرمند، انسان و مهربان بود. هرچه دربارهاش بگوییم بر میزان اشکهای خود افزودهایم. روانش شاد و یادش همواره گرامی باد. روح بزرگ و زیبای او قرین رحمت خداوند باشد...».
واکنش هنرمندان به تنهایی کلاه قرمزی
علاوه بر خالقان کلاه قرمزی،هنرمندان دیگری نیز به مرگ عروسکگردان محبوب واکنش نشان دادند. رامبد جوان در اینستاگرامش نوشت:«دنیاى همیشه عزیز و مهربان. دوست قدیمى، متاسفم بابت دردهایى که کشیدى و کارى از ما برنیومد.آروم بخواب.به خانواده محترم و دوستان عزیز دنیا فنى زاده تسلیت مى گیم». علی انصاریان در پیامی بابت یک عمر جانبخشی به کلاهقرمزی از او تشکر کرد:«سلام،روحتون شاد بانو. خانم دنیافنى زاده هم رفت،کسى که به خیلى عروسکها جان داد ولى خودش بىجان ماند. ممنونم از تمام لحظههاى شادى که توى ذهن ما گذاشتى و عروسکى رو جان دادى که هنوزم با صداى استاد حمید جبلى هست وماندگار شد و میماند، روحت شاد و آرام. یاعلى». و مهرداد صدیقیان از تنهایی کلاهقرمزی بعد از فوت مادرش گفت:«کلاه قرمزى بدون تو چیکار کنه دنیا خانم. هممون مثل کلاه قرمزى خیلى داریم غصه میخوریم. مطمئنم جات تو بهشته. دل یک نسل از این سرزمین با هنرنمایى شما شاد شده. مگه میشه دل این همه کودک واسه آدم خیر نیاره ».
اما احتمالا در میان انبوه نوشتههای تسلیت برای عروسکگردان کلاهقرمزی،متفاوتترین ودر عین حال حزنانگیزترین پیام متعلق به محمد بحرانی باشد که خطاب به کلاهقرمزی نوشته است:« تنها شدی رفیق.تنهایی سخته. وای وای وای.دیگه هیچ شکلاتی کام تلختو شیرین نمیکنه.تلخه.خیلی تلخ.دنیا فنی زاده ،مادر کلاه قرمزی،پرکشید». فرشتهطائرپور هم نوشت: «عروسکهای سینمای کودک، تواناترین جان بخش خود را از دست دادند.«دنیا فنی زاده» مهربانی که با جان بخشی به عروسکها، دنیا را برای کودکان پر از شادی میکرد، امروز سینمای کودک ایران و عروسکهایش را ترک کرد.کلاه قرمزی، خاله قورباغه و ... که با دستان «دنیا فنی زاده» جان میگرفتند، قصه میساختند و خنده میآفریدند، دیگر با دستهای مهربان دنیا به حرکت در نخواهند آمد.او که سرشار از شادابی، طنز ،انرژی،خلاقیت و مهارتهای مثال زدنی بود، سالها عاشقانه در عرصه فیلمهای عروسکی کار کرد؛ و حتی درد جانکاه بیماری در سالهای اخیر نتوانست مانع از فعالیت او شود.او مانند کودکان دلپاک، عروسکها را باور میکرد و آنها را دوست میداشت؛ و برای همین در محبوب ساختن آنها نزد کودکان، این همه توانمند و موفق بود.شورای سیاستگذاری و راهبری سینماهای کودک و نوجوان با افسوس و اندوه فراوان، درگذشت این هنرمند شاخص و بیبدیل سینمای عروسکی ایران را به خانواده محترمش، همکاران غمگینش و همه دستاندرکاران سینمای کودک تسلیت میگوید».
همیشه نگران بود که مبادا کلاه قرمزی تنها بماند اما سرنوشت برایشان در آبان 95 جدایی رقم زد و سرطان دست او را از دست پسر بزرگترش برای همیشه جدا کرد.تصویر دنیا فنیزاده که کلاه قرمزی را بغل کرده است هم به قاب غمانگیز وداع عروسکها با عزیزانشان پیوست.تصویری که بیش از هرچیز آدمی را یاد این تصویری میاندازد که در آن کرمیت قورباغه، غمگینانه به تصویرِ گرداننده درگذشته خود Jim Henson مینگرد».