دولت آینده چقدر یارانه می دهد؟

یارانه های مردم که از سال 89 با سروصدای زیاد بالاخره به اجرا در آمد در برنامه های دولت آینده جایگاهی ویژه یافته دارد. نامزدهای انتخابات پیش رو در نشست های تبلیغاتی شان روی این فاکتور کم مانور نمی دهند. پرسروصداترین حرف را درباره اجرای یارانه در دولت بعدی محمود احمدی نژاد به زبان آورد. او در سفری که اسفندیار رحیم مشایی را هم با خود به همراه داشت باز از عده ای سخن به میان آورد که سنگ اندازی کرده و نگذاشتند مرحله دوم هدفمندی یارانه ها اجرا شود و ادامه داد: هدفمندی یارانه‌ها می‌توانست بسیاری از مشکلات کشور را حل کند، این طرح را ملت اجرا کردند و اگر هدفمندی یارانه ها به طور کامل محقق می شد یارانه هر ایرانی 250هزار تومان بود. وی با اشاره به برخی مخالفت‌ها با طرح هدفمندی یارانه‌ها گفت: می‌گفتند که اگر به مردم پول بدهیم آنها تنبل خواهند شد اما بعد طرحی تصویب می‌شود که به بی‌کارها پول بدهیم که البته ما نیز با آن موافق هستیم. چگونه است که این بد است و آن خوب؟ یارانه‌ای را که می‌خواهیم از خود مردم بگیریم و به آنها بدهیم. احمد توکلی درباره این ایده احمدی نژاد گفته بود: من پیشنهاد می کنم آقای احمدی نژاد رفراندومی برگزار کرده و از مردم بپرسد که آیاحاضر هستید ما قیمت های حاملهای انرژی را 8 برابر کنیم تا به شما 250 هزار تومان بدهیم، من مطمئن هستم که اکثریت مردم مخالفت می‌کنند. یارانه 110 هزارتومانی محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام که درمقطعی شعار یارانه سبز را برای کشاورزان مطرح کرده بود، رقم هم برای یارانه دولتش اعلام کرده و گفتهکه 110 هزار تومان یارانه به مردم خواهد داد. او گفته که یارانه ها را به معنای واقعی هدفمند می کنم و ۱۱۰ هزار تومان به هر نفر پرداخت خواهم کرد البته به صورت ماهیانه بلکه این پول را به صورت شش ماه به شش ماه با سودی که از تولید و سرمایه گذاری دارد به مردم منتقل خواهد شد. این به آن معنا است که ۶۵ هزار تومان یارانه ها درآمدی و تولیدی است و ۴۵ هزار تومان یارانه مصرفی و این دو با هم می شوند ۱۱۰ هزار تومان یارانه که مردم می توانند دریافت کنند. از شهر به روستا محمد باقر قالیباف شهردار تهران هم که به عنوان مسئول کارگروه اقتصادی ائتلاف پیشرفت هم معرفی شده است درباره ادامه هدفمندی یارانه ها در دولت خود گفته است: در روستاها هم نیازمند ارائه یارانه مستقیم برای تامین معیشت و هم نیازمند پرداخت یارانه غیر مستقیم برای توسعه کشاورزی و تولید محصولات هستیم. بخشی از جامعه که درآمد بالایی دارند بعید به نظر می رسد نیاز به افزایش یارانه نقدی داشته باشند، اما برای سرمایه گذاری و تولید باید نسبت به تسهیل این روند به آنها کمک کرد و در این حوزه یارانه های مشخص برای آنها در نظر گرفت. بخشی از جامعه هم که اقشار حقوق بگیر هستند که برای عدم احساس تورم و جبران برخی اضافه هزینه ها نیازمند دریافت یارانه هستند. قالیباف گفته است: عدم ادامه این روند باعث شده است که وقتی امروز از مردم پرسیده می شود یارانه می خواهید یا کنترل تورم، تاکید آنها بر کنترل تورم و بازگشت به شرایط قبل از اجرای هدفمندی یارانه ها است. لذا بنده برای ادامه اجرای هدفمندی یارانه ها به دنبال کنترل تورم در اقتصاد شهری و پرداخت یارانه مستقیم و غیر مستقیم در روستاها برای رونق اقتصاد و کشاورزی خواهم بود تا به این صورت آثار پرداخت یارانه ها از میان نرود. یارانه درمان محمدرضا باهنر نایب رئیس مجلس که از منتقدان دولت در نحوه اجرای هدفمندی یارانه ها بوده است گفته است معتقدم که یارانه نقدی، می تواند جنسی یا خدماتی هم باشد. به گونهای که بخشی از یارانه نقدی با مدیریت قوه مجریه به صورت درمان رایگان به شهروندان کشور ارائه شود. فکر میکنم استقبال خوبی هم در کشور از این موضوع بشود که یک چهارم یا یک پنجم یارانه نقدی را نگیرند اما درمان مجانی و بیمه بیکاری بگیرند. بنابراین میزان یارانه در دولت من حتما کاهش نمییابد و اگر ضرورت داشته باشد، حتی افزایش هم مییابد. اما بخشی از آن به خدمات و کالا تبدیل میشود. هفت گام برای اجرا علیرضا زاکانی دبیر کل جمعیت رهپویان منتقد نحوه اجرای هدفمندی یارانه هاست اما گفته که اصل هدفمندی یارانه ها باید ادامه یابد. او با انتقاد از برخی بی‌تدبیری‌ها در هنگام اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها بیان کرد: توزیع یارانه برای تمام افراد چه در داخل و چه در خارج سبب می‌شود که این عدالت به وجود نیامده و عده‌ای ناراضی بمانند. زاکانی ادامه داد: امکان دارد بعضی از افراد جامعه نیازمند پول توزیع شده نباشند که در این صورت باید به آن ها خدمات بخشید و عده‌ای دیگری محتاج حقیقی بوده و باید پول را دریافت کنند. او گفته است: ما برای هدفمندی یارانه ها مطالعات جدی انجام داده ایم و حدود 7 گام برای آن پیش بینی کرده ایم که در ارائه برنامه هایمان حتما آنها را به مردم خواهیم گفت.زاکانی با بیان اینکه برخورد شعاری با موضوعات اقتصادی و برنامه هایمان نخواهیم کرد گفت: مشکلات اقتصادی کشور ما کاملا قابل حل است و هیچ بن بست اقتصادی در کشور وجود ندارد. به مقدار استحصال علی فلاحیان وزیر اطلاعات دولت سازندگی نیز در خصوص ادامه طرح هدفمندی یارانه ها نیز عنوان کرد: هر مقدار حاملهای انرژی افزایش داده شود، به مقدار استحصال به صورت یارانه نقدی پرداخت می کنیم. وی با بیان اینکه بسیاری از مشکلات موجود اقتصاد به دلیل نقدینگی بیش از حد بوده است، گفت: این افزایش نقدینگی به دلیل استقراض از بانک مرکزی برای پرداخت یارانه ها و مسکن مهر بوده است. فلاحیان با بیان اینکه در دولت نهم و دهم نقدینگی چهار برابر شده است، عنوان کرد: نظر من بر این است که نباید استقراض کنیم، بلکه باید این استقراضی که از بانک مرکزی شده آرام آرم بر گردد. وی تصریح کرد: دولت فعلی با دادن یارانه و سایر کمک ها به دهک های پائین جامعه تقاضا را در جامعه افزایش داد که اگر واردات محصولات را نداشتیم تولید ملی افزایش پیدا می کرد. برای کسانی که قدرت خرید ندارند حسن سبحانی که زمانی در نامه معروفی به آیت اله آملی لاریجانی نوشت که «اینجانب از هم اکنون صحنه‌های محاکمه انسان‌های شریف بسیاری را می‌بینم که متأثر از اجرای این قانون (قانون هدفمندی یارانه ها) گرفتار پی‌آمدهای رکود، تورم، بیکاری، از هم پاشیدگی خانواده‌ها، عدم امکان و فرصت رسیدگی به تربیت فرزندان، سوء رفتارهای فردی و اجتماعی و... گردیده و بعضاً در هیأت "مجرمان" تن به قضاوت‌هایی داده‌اند که بر آن است آنان را تأدیب و از وقوع جرم‌های بعدی پیشگیری نماید» و از قاضی القضات خواست که از وقوع چنین خطری جلوگیری کند، گفته است «قانون هدفمندی یارانه ها باید اصلاح شود تا یارانه ها واقعاً هدفمند شود. یعنی به کسانی پرداخت شود که قدرت خریدشان کاهش پیدا کرده و میزان درآمد آنها کفاف زندگی آنها را نمی دهد».